Kanunsuz suç ve ceza olmaz ama SGK yapar:
12 Mayıs 2010 günü Resmi Gazete’de Sosyal Güvenlik ile ilgili üç önemli mevzuat yayınlandı. Bunlar sırasıyla şöyle:
1- Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği
2- Sosyal Güvenlik Kurumu Asgari İşçilik Tespit Komisyonu’nca Belirlenen Çeşitli İşkollarına Ait Asgari İşçilik Oranlarını Gösterir Tebliğ
3- İstirahatli Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumu’na Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ.
Bunlardan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği (SSİY) hakkında önümüzdeki günlerde detaylı yazılar yayınlayacağım. Çünkü, yeni sosyal güvenlik kanunundan sonra 28 Ağustos 2008 günü toptan değiştirilen SSİY şimdi 12 Mayıs 2010 günü yine toptan değiştirildi.
Öte yandan, Sosyal Güvenlik Kurumu aynı gün bir de istirahatli sigortalılarla ilgili tebliğde yasaya aykırı bir şekilde kanunda olmayan uygulamalar getirdiği gibi kanunda olmayan cezaları işverene vereceğini ilan etmiş durumda. Bilindiği üzere yasada yazmayan cezalar, yönetmelik veya tebliğle düzenlenemez, ama SGK bu yasaya uymayı pek sevmez. SGK, 12 Mayıs 2010 günü Resmi Gazete’de yayınlattığı, “İstirahatli Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumu’na Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” ile istirahatli sigortalılar için işverenlerin yapacağı iş ve işlemleri değiştirdi ama bir de yasadışı ceza getirdi.
TEBLİĞ YASAL DEĞİL
Tebliğe göre; SSK’lı işçi çalıştıran işverenler, istirahatli sigortalıları için istirahatli oldukları sürelerde işyerinde çalışmadıklarına dair elektronik ortamda kuruma bilgi göndermekle zorunlu tutuldu.(Tıklayınız: İstirahatli Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumu’na Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ)
İşveren 10 günden kısa süreli istirahatlerde istirahatin bittiği günü, 10 gün ve daha uzun süreli istirahatlerde 10’ar günlük sürelerin bittiği ve son 10 günlük süreden arta kalan istirahat süresinin bittiği günü, takip eden 5 işgünü içinde www.sgk.gov.tr”deki işveren mönüsünden, elektronik ortamda bildirmek zorunda. Bu gönderimi 5 gün içinde usulüne uygun yapmayan işverenlere de 5510 Sayılı Kanun’un 102’nci maddesinin birinci fıkrasının “i” bendine göre idari para cezası getirildi. Ancak düzenleme sorunlar içeriyor. En başta çalışanlar, istirahatlerini süresi içinde işverene bildirmeyebiliyor. “Bu SGK’yı ilgilendirmez” dense bile esas sorun 10 günden fazla süreli istirahatlerde. Çünkü 10 günden fazla istirahatler, doktorlar tarafından 10’ar günlük olarak yazılmıyor. Hastalığın bitiminden geriye doğru 1 aylık veya 2 aylık veriliyor. Bu durumda işveren de 10’ar günlük olarak istirahat giremeyecektir. Bu durumda işverenler, hekimler tarafından daha düzenlenmemiş raporları internet ortamında SGK’ya nasıl bildirecekler? Tebliğle getirilen ceza da yasal değil. 5510 Sayılı Kanun’un 102’nci maddesinin “J” bendi, halen kullanılan işten çıkış bildirimi (ek 5) için geçerlidir. Madde metnine göre; “9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalılığı sona erenlere ilişkin bildirim ile 506 Sayılı Kanun’un geçici 20’nci maddesinde yer alan sandıklara, sandık iştirakçiliğinin başlama veya sona ermesine ilişkin bildirimi, süresi içinde ya da kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında, her bir sigortalı veya sandık iştirakçisi için asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır” SGK’nın, istirahatli sigortalılar için bildirimi tebliğe uygun yapamayan işverenlere ceza söz konusu olamaz. Bu da SGK’nın her zamanki gibi “Ben kanunu falan takmam, kafama göre ceza uygularım” demesinden başka bir şey değildir. Uygulayacağı cezalar da mahkemelerden dönecektir.
KIDEM TAZMİNATI ALABİLİRSİNİZ
10 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum. Kendi isteğimle ayrıldığım takdirde kıdem tazminatımı alabilir miyim? Toplam prim ödeme gün sayım 3729’dur. Sigortalılık sürem 16 yıl, kalan hizmet sürem 3 yıl, kalan prim gün sayım 1946’dır. Emine Yıldırım
Sayın okurum, 1475 Sayılı Kanun’un 14. maddesine eklenen 5. bende göre, çalışanların kıdem tazminatı hak edebilmesi için emeklilik için gereken 3600 prim gün şartı ve 15 yıl sigorta süresini tamamlamış olması ve sadece emeklilik için yaşını beklemek nedeniyle işten ayrılması gerekmektedir. İşten ayrılırken asıl amaç bu olmalıdır. Amacınız bu ise SGK’dan “kıdem tazminatı alabilir” yazısını alıp işten ayrılmadan önce işvereninize vermeniz gerekli.
SORU VE CEVAP
Günsüz işe girişe dava gerekir
15.08.1962 doğumluyum, 01.08.1986’da işe girdim ama günüm yok. Sonrasında 05.04.1990’da Bağ-Kur’a girdim, 31.12.1995’te çıktım, 2066 günüm var. 1980 ve 1982 doğumlu iki çocuğum var. Bundan sonra SSK’lı bir işe girsem ne kadar çalışıp emekli olurum? Ödeme rakamını yüksek mi düşük mü tutayım? Elif Nazlı Koç
Şimdi gecikmeden SSK’lı bir işe girin. En az 3.5 yıl SSK primi ödemek şartıyla Bağ- Kur ile birlikte 3326 güne çıkıyorsunuz. Prim ödeme süresini 3600 güne çıkarmak şartıyla emekli olacaksınız. 3600 güne çıkınca SSK’ya emeklilik dilekçesi verin, SSK 1980’de işe giriş var ama gün yok diye emeklilik talebinizi reddedince iş mahkemesinde dava açarak emekli olursunuz. SSK, doğum borçlanmanızı kabul etmez. Ödeme rakamlarınızı, paranız çoksa yüksek tutun.
İkramiye için dava açmalısınız
2006 yılından beri cezaevindeyim. Dışarıdayken, kamu kurumunda 22 yıl, 14 gün memurdum, sonrasında da 2 yıl, 28 gün SSK ve 11 ay, 2 gün Bağ-Kur primiyle emekli oldum. En son Kasım 2009’da primim sona erdiği halde beni Mart 2010’dan itibaren emekli ettiler. Emekli ikramiyesi için Emekli Sandığı’na müracaat ettiğimde “En son memur değildin” diye reddettiler. Rahmi Örencik-Ferizli
Sayın okurum, doğum tarihinizi yazmamışsınız, o nedenle Emekli Sandığı belki sizi emeklilik yaşınızı doldurduğunuz gün emekli etmiş olabilir. İkramiye konusuna gelince; isterseniz 5 Haziran 2010 gününe kadar bekleyin, zira TBMM o tarihe kadar sizlerin ikramiye alabilmesi için kanun çıkarmak zorunda, isterseniz de şimdi veya 5 Haziran 2010 gününden sonra dava açabilirsiniz. Ancak dava açmadan evvel size verilen ret kararının üzerinden 60 gün geçmemesi gerekir. Süre geçerse yeniden isteyin, tekrar reddetsinler.
KEY için dava çare olabilecektir
Ali Bey, ben KEY parası olarak 85 lira aldım. Esasen, 1987-1995 arasında sadece 1989 ile 1991 arasında boşluğum oldu, onun dışında adıma hep KEY ödendi. SGK’ya itiraz dilekçesi verdim. “Başka kaydın yok” diye yazılı cevap gönderdiler. Ben ne yapmalıyım? Turhan Tekin
Turhan Bey, siz yasa gereğince üzerinize düşen idari işlemi yapmışsınız, şimdi sıra dava açmakta. İş mahkemesinde SGK’yı, Tasfiye Halindeki Türkiye Emlak Bankası AŞ’yi ve o dönemler çalıştığınız işverenleri dava edeceksiniz. Dava sonrasında paranızı alabilirsiniz.
İstirahatli (Raporlu) işçinin SGK'ya bildirilmesi bölümüne ulaşmak için tıklayınız.
(Kaynak: Habertürk | 15.05.2010)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.