Boşandığı eşiyle yaşayan memursa aylığı kesilmez / Ali Tezel

AK Parti’nin getirdiği yeni düzenleme, boşanan kadınlara eski kocanla değil başka erkekle yaşa der gibi... “Sosyal Güvenlik Reformu” da denilen ve 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 Sayılı Kanun’a göre, “...Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir” denildiğinden SSK veya Bağ-Kur’lu olan anababalarından yetim aylığı alan kızlar sadece eski kocalarıyla beraber yaşamaya devam ediyorsa aylığı kesilir ama başka bir erkekle aynı evde yaşarsa aylığı kesilmez. Ancak ana-baba memur ise bu durumda kadın, boşandığı eşiyle aynı evde yaşasa bile yetim aylığı kesilmez

Ali Bey, eşimden boşandım ve babamın üzerinden SGK’dan yetim aylığı alıyorum. Bu arada evlenme hayalleriyle bir erkek ile çıkıyorum. Çevremdekiler, “SGK, bu erkekle birlikte olduğunu öğrenirse yetim aylığını keser” diyor. Doğru mu? İsmimi gizli tutarsanız memnun olurum. İsmi saklı

Sayın okurum, sizin sorunuz üzerinden konuyu biraz detaylandıralım. Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince, bir kadının veya erkeğin vefat eden eşinden dolayı dul aylığı alabilmesi için resmi nikâhlanmaması yeterlidir. Yani evlenmeyen dul erkek veya kadınlar, vefat eden eşlerinden aylık alırken “işe girseler de, emekli olsalar da” aldıkları dul aylıkları kesilmez. Siz evlenirken nikâh masasında neye evet dediğinizi biliyor musunuz?

“Ali Bey, ne diyorsun sen, tabii ki biliyoruz” dediğinizi duyar gibiyim ama sorduğum o değil; hukuk açısından “Evet”in anlamını biliyor musunuz? Sağken aralarında resmi nikâh olması nedeniyle çalışan eş, çalışmayan eşinin sağlık ve sosyal güvencesini sağlar. Ölümle ise hak sahibi olurlar ki sağ kalan, ölenin aylığını dul sıfatıyla almaya devam eder. Evlilik, nikâh memuru ve şahitler önünde yapılan bir sözleşmedir. Ancak evliliği sona erdirme yetkisi sadece hâkimdedir. Yani evlilik sözleşmesini ancak ve ancak bir mahkeme sona erdirebilir ve boşandığımız anda evliliğin iki önemli sonucu olan miras ve sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan haklarımız da ortadan kalkar.

BOŞANMAYLA HUKUKEN NEYİ DEĞİŞTİRİRİZ?

Sosyal Güvenlik Hukuku gereğince, boşanma ile resmi nikâhı biten kadına varsa vefat etmiş anababası üzerinden yetim aylığı bağlanabileceği gibi eğer ilk evliliği varsa ve ilk eşi vefat etmişse onun üzerinden de dul aylığı alma hakkı ortaya çıkmaktadır. Boşanan kadın, boşanma tarihinden sonra SGK’ya müracaat ederse kendisine dul veya yetim aylığı bağlanacaktır.

Sosyal güvenlik mevzuatında daha önce hiç yokken “Sosyal Güvenlik Reformu” ile yeni bir olay daha literatüre eklenmiştir. 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe giren 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun “Gelir ve Aylık Bağlanmayacak Haller” başlıklı 56’ncı maddesinin son fıkrasına göre, “...Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96’ncı madde hükümlerine göre geri alınır” hükmü getirilmiştir. Ancak bu kural sadece SSK ve Bağ-Kur’dan yetim aylığı alan kadınlar için geçerlidir. Memur ana-babası üzerinden yetim aylığı alan kızlar, boşandıkları eski eşleriyle veya başka erkeklerle yaşasalar bile aylıkları kesilmez. Aynı kadın, eski kocasıyla değil ama bir başka erkekle aynı evde yaşamaya devam ederse aylığın kesilme riski yoktur. Çünkü, kanun sadece boşandığı eşiyle birlikte yaşaması halinde dulyetim aylığının kesilmesini öngörmektedir. Vefat eden anababa SSK veya Bağ-Kur’lu ise kadınların yetim aylığı almasının şartları şunlar:

_ Evli olmamak

_ Çalışmamak

_ Emekli olmamak

_ Boşandığı eşiyle aynı çatı altında yaşamamaktır.


ANA-BABA MEMUR İSE


Ana-babasından birisi memur olan kadının vefat eden ebeveynleri üzerinden yetim aylığı alması daha kolaydır ve şartları da şöyledir:

_ Evli olmamak

_ Memur olarak çalışmamak

_ Memur emeklisi olmamaktır.


Yani, ana-baba memur ise SSK’lı veya Bağ-Kur’lu çalışabilirsiniz veya buralardan emekli olabilirsiniz, hem de evlenmediğiniz sürece memur-asker ana-babanız üzerinden yetim aylığı da alabilirsiniz.

İKRAMİYE DAVASINI KAZANMIŞSINIZ

27 BİN LİRA ALMANIZ GEREKİYOR

2829 Sayılı Kanun’un 12. maddesi kapsamında emekli ikramiyesiyle ilgili olarak Ankara 1. Bölge İdari Mahkemesi’ne açtığım davayı kazandım. Akabinde, SGK Başkanlığı’na müracaat sonucu tarafıma 0.67 TL ikramiye ödenmesi kararı tebliğ edildi. SGK’da işlerin son derece yavaş seyretmesi nedeniyle size müracaat etme zorunluluğu duydum. 3’üncü derece 1’inci kademede 24 yıl 1 ay 15 gün hizmet süresine ne kadar emekli ikramiyesi alabileceğimi ve en son ne tarz bir yol izleyeceğimi bildirirseniz çok memnun kalırım. Doğan Çağlayan

Anayasa Mahkemesi’nin iptal davasından sonra TBMM’nin yeni bir düzenleme yapmasını beklemeden dava açıp kazanmışsınız. 3’üncü derece 1’inci kademe bir devlet memurunun 24 yıl 1 ay 15 gün hizmetine karşılık alacağı ikramiyenin hesabı için işgal ettiğiniz memuriyet sıfatının ek göstergesini de bilmem gerekiyor. Ancak ben sizi normal Genel İdari Hizmetler (GİH) memuru varsayarak hesap yapacağım. Şayet lise mezunu iseniz ek göstergeniz 800, üniversite mezunu iseniz 1100’dür. 800 ek göstergeyle her yıl için 1111 liradan 26.664 lira, 1100 ek göstergeyle her yıl için 1129 liradan 27.096 lira ikramiye almalısınız.
 

(Kaynak: Habertürk | 05.05.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.