Mükellef mükellefi denetliyor! / İsmail Kökbulut

Nasıl mı? Bu yılın başında itibaren KDV iadesine esas belgelerin önemli kısmı internet ortamında verilmeye başlandı. Gelir İdaresi'nin bilgi işlem teknolojisine yatırım yapması ve çok iyi kullanması nedeniyle KDV iadesinde yapılması gereken kontroller çok kısa bir sürede yapılıyor. Bu uygulama ile özellikle KDV iadesi talebinde bulunan mükelleflerin mal ve hizmet aldıkları firmaların tamamı taranarak vergisel yükümlüklerini yerine getirip getirmediği kontrol ediliyor. Mal ve hizmet satın alınan firmalardan olumsuzluklar çıkanlar KDV iadesinden çıkarılıyor.
Buraya kadar her şey çok iyi.

Ancak , "Risk Analizi Projesi" ile iade edilecek KDV'nin doğruluğunun tespiti artık dört alt zincir firmalara kadar değerlendirildikten sonra yapıyor. Yani KDV iadesi talebinde bulunan işletmelerin sadece mal ve hizmet satın aldıkları firmaların sağlam olması yeterli değil. Bu firmalarında mal aldığı 4 alt firmalarında sağlam olması gerekir. Bu yöntemle iade işlemleri yapılırken yüzlerce firmanın beyan ve mükellefiyet durumları kontrol ediliyor. Kontrollerde bir olumsuzluk çıkarsa iade işlemi yapılamıyor.

Vergi dairesi kendisine dönmeyen KDV'yi iade etmiyor

Ben mal ve hizmet satın aldığım firmalardan sorumluyum daha altı beni ilgilendirmez diyebilirsiniz. Ancak Gelir İdaresi de yayınladığı bu sirküler ile tahsil etmediğim KDV'yi iade olarak ödemem diyor. Bir anlamda alacağını tahsil edemeyen işletmenin borcunu ödememesi gibi. Vergi dairesi de kasasına para girmeden iade etmiyor.

Özünde KDV iadesi, vergi dairelerine ödenen veya ödenmesi gereken verginin KDV Kanunu'nda yer alan istisnai işlemler ve indirimli KDV oranlarının uygulanması nedeniyle tahsil edemeyen firmalar tarafından talep edilmesi.

Risk Analizi Projesi ile bir KDV iadesi işlemi nedeniyle yüzlerce firma kontrol edilmekte. İade talebinde bulunan firmanın 20 firmadan alım yaptığını ve 4 aşama altına kadar yine her firmanın 20 firmadan alım yaptığını düşünün. Bu şekilde sekiz binden fazla firmanın mükellefiyet ve beyan durumları kontrol ediliyor. İşletmelerin aylık verdikleri Ba formaları bu kontrollerin takip eden aydan itibaren yapılmasını sağlıyor. Kısaca şubat ayı iadesine ilişkin çapraz kontroller 1 Nisan'da yapılabilir hale gelindi.

Ba ve Bs formları ile kontroller kolaylaştı

Firmalar birbiri ile yaptıkları alım ve satımları takip eden ayın sonuna kadar vergi dairesine bildirmek zorunda. Bir firmanın satışı diğer firmanın alışı. Bu nedenle verilen formların birbirini doğrulaması gerekir. Mal ve hizmet alımı yapan firmanın alışını Ba da göstermesi, satışı yapan firmanın da bu satışını Bs formları ve KDV beyannamesinde göstermesi gerekir. Ba ve Bs'ler ve KDV matrahlarındaki tutarsızlık varsa riskli firma tespit ediliyor. Bu şekilde dört aşamaya kadar yapılan karşılaştırma sonucunda beyan edilmediği anlaşılan KDV varsa dört aşama sonraki firmanın KDV iadesi yapılmıyor.

Gelir İdaresi denetimi iade isteyene yaptırıyor

Dört aşamaya kadar beyan edilmeyen KDV'nin çıkması durumunda iade isteyen firma olumsuzluk gösteren firmaları beyanlarını düzelttirerek iadesini bir an önce almaya çalışıyor. Aksi halde olumsuzluğu çıkan firmanın incelenmesi ve durumunun düzeltilmesi aylar hatta yıllar sürebilir. Bu nedenle vergi daireleri KDV iadelerini yapmadan önce iade isteyen firmaların desteği ile alt firmaların beyan durumlarını düzelttiriyor. Ancak bu işlemler KDV iadelerinin yapılmasını geciktiriyor. Bu durumda olan firmaların KDV iadeleri belli teminatlar alındıktan sonra yapılmalı. İade isteyen firmalara alt firmaların durumlarını düzelttirmesi için makul bir süre verilmesi sistemin daha sağlıklı işlemesini sağlayacaktır. Bu şekilde olumsuzluk gösteren riskli firmalardan mal ve hizmet alımları bu şekilde kısa sürede sona erer. Böylece naylon fatura kullanma eğiliminde bulunan veya hâsılatını beyan etmeyen firmalardan bir müddet sonra hiçbir firma alım yapamaz hâlâ gelecektir.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 26.04.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.