Emeklinin kesinti derdi / Sadettin Orhan

Emekliler için en önemli sıkıntılardan birisi, maaşlarından yapılan kesintilerin sebebini bilememek.

Bu sıkıntı öteden beri devam ediyordu ancak geçtiğimiz haftalarda, bir emekli derneği tarafından 770 bin emeklinin aylığından haksız kesinti yaptırıldığı iddiası ortaya atılınca konu yeniden alevlendi. Bunun üzerine yüz binlerce emekli, aylığından hangi kesintilerin hangi gerekçelerle yapıldığını merak etmeye başladı.

Öncelikle emekli, dul ve yetimlerin aylıklarından yapılan kesintilere bir göz atalım. Emekli aylıklarından yapılan kesinti kalemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

· Emeklinin herhangi bir borcu sebebiyle, emeklinin rızası alınmak kaydıyla yapılan haciz kesintisi,

· Nafaka borçları sebebiyle emeklinin rızası gerekmeksizin yapılan kesinti,

· SGK'nın alacakları sebebiyle yine emeklinin rızası gerekmeksizin yapılan kesinti,

· Emeklinin kendisi ya da yakınları tarafından muayene ve ilaç yazdırma sebebiyle yapılan katılım payı kesintisi ve

· Emeklinin rızası alınmak kaydıyla üye olduğu emekli derneğine yapılan kesintilerdir.

Burada saydığımız kesintiler dışında, herhangi bir emekli, dul veya yetimin aylığından hiçbir ad altında kesinti yapılamaz. Bu kalemlerin dışında ya da bu sayılan kesintilerden emeklinin rızasına bağlı olanlar için rızası alınmaksızın kesinti yapılması durumunda emekliler, doğrudan ilgili savcılıklara suç duyurusunda bulunabilirler.

Peki emekli, dul ve yetimler, aylıklarından yapılan kesinti kalemlerini nasıl öğrenecekler? Bunun iki yolu var. Birincisi, SGK'nın internet sitesinde yer alan "Emekli/E-Diğer/Rehberlik Hizmetleri" menüsünden T.C. kimlik numarası ile sorgulama yapabilirsiniz. Burada herhangi bir bilgiye ulaşamazsanız ya da kesintilerin ayrıntılarını göremezseniz, bulunduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne dilekçe ile müracaat ederek kesintilerin ayrıntıları hakkında bilgi talep edebilirsiniz.

Fazladan ödenen primler emekli aylığımı etkiler mi?

Soru: Sadettin Bey, ben özel bir şirkette çalışıyorum. Kısmetse 05.05.2010 tarihinde 47 yaşımda emekli olacağım. Maaşım brüt 1000 TL görünüyor. Prim gün sayım ise 7.580'dir. Fazla prim gün sayımın emekli maaşıma etkisi olur mu? Olursa nasıl bir etkisi olur? Şimdiden cevabınız için teşekkür ederim. Hasan Şanlı

Cevap: Değerli okurum, emekli aylığınız hesaplanırken 2000 yılı öncesi primleriniz ayrı, 2000-2008 arası primleriniz ayrı, Ekim/2008'den günümüze kadar olan primleriniz de ayrı bir sisteme göre değerlendirilecek. Ancak her üç sistemde de fazladan ödenen primler emekli aylığınızı artırmaktadır. Aylığınızın ne kadar artacağını hesaplamak için yıllar itibarıyla prim günlerinizi ve kazanç bildirimlerinizi bilmek gerekir.

Çifte sigortalı olarak gün doldurabilir miyim?

Soru: Sadettin Bey, emeklilik için yaş ve sigortalılık süremi doldurdum. Ancak prim günü olarak kalan gün sayısı 1098 kaldı gözüküyor. Şu an ikinci bir yerde sigortalı olarak çalışma ihtimalim var. Aynı anda farklı iki yerde sigortalı olarak bu kalan günü doldurabilir miyim? Nazlı Arın

Cevap: Değerli okurum, kaç işyerinden sigortalı olursanız olun, bir ay içerisinde en fazla 30 gün, bir yılda da 360 gün hizmet kazanabilirsiniz (fiili hizmet zamlı işler istisnadır). Dolayısıyla kalan prim gününüzü birden fazla işyerinde aynı anda sigortalı olarak erken tamamlama imkânınız bulunmamaktadır.

Eşim ne zaman emekli olabilir?

Soru: Sadettin Bey köşenizi devamlı okumaktayım. Eşim 4 yıl 6 aylık Bağ-Kur'lu idi (1994-1998). Şimdi ise 18 ay 28 günlük çalışan faal sigortalı ve yaşı 53'tür. Ne zaman emekliliğe hak kazanır? Mehmet Uğurtan

Cevap: Değerli okurum, eşiniz 3.600 prim gününü ve 58 yaşını doldurduğu tarihte emekli olur.

 

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 18.03.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.