Geçen haftaki yazımızda, yeni Kurumlar Vergisi Kanunu ile sigorta ve reasürans şirketlerini ilgilendiren önemli değişikliklerin yapıldığını, sigorta mevzuatının Avrupa Birliği’ne uyumu çabalarına paralel olarak vergi mevzuatında da sektör tarafından uzun zamandır beklenen değişikliklerin yeni kanunda yerini bulduğunu belirtmiştik. Söz konusu yazımızda, yapılan düzenleme ile sigorta şirketlerinin sigorta mevzuatına göre ayırdıkları teknik karşılıkların vergi mevzuatınca da gider olarak kabul edilen kısmının genişletildiğini ifade etmiş ve “rapor edilmemiş hasar karşılıkları”na ilişkin düzenlemeyi anlatmıştık. Bu yazımızda ise “deprem hasar karşılıkları”na ilişkin düzenlemeye değineceğiz.
Bilindiği üzere 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu’nun 25. maddesine göre ayrılan deprem hasar karşılıkları; sigorta ve reasürans şirketlerinin yangın ve mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem teminatı karşılığında aldıkları ve kendi saklama paylarında kalan primlerle bu primlerin net gelirleri üzerinden hesapladıkları ve on beş yıl süre ile ayırmak zorunda oldukları karşılıklardır.
Avrupa mevzuatında öngörülen karşılıklar arasında deprem hasar karşılığı bulunmamakla birlikte katastrofik riskler için ayrılacak dengeleme karşılığı yanında diğer teknik karşılıklar hesabında sigorta şirketlerinin taşıması gereken muhtemel zararlar için karşılık ayrılması öngörülmüş, ayrıca sonraki yıllarda meydana gelebilecek özel rizikoları karşılamak için de karşılık ayrılmasına izin verilmiştir. Bu bağlamda Türkiye’nin üzerinde bulunduğu coğrafi koşulları da göz önünde bulundurduğumuzda Avrupa Birliği ülkelerine göre çok daha büyük bir deprem riski taşıdığı da aşikârdır. Bu durumda deprem hasar karşılığının ayrılmasındaki amaç, büyük hasarlara yol açan depremlere karşı, sigorta ve reasürans şirketlerinin hazırlıklı ve ihtiyatlı olmaları için şirket içinde kullanılmaya hazır bir fon tutulmasını temin etmektir.
Öte yandan, deprem hasar karşılıkları önceki düzenlemede sigorta teknik karşılıkları içerisinde yer almadığından Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmemekteydi. Yeni düzenlemede ise deprem hasar karşılıkları indirilecek giderler arasında sayılmıştır. Kanunun 8. maddesinin ilgili kısmı şu şekildedir:
“Deprem hasar karşılıkları; yangın ve mühendislik sigorta branşlarında verilen deprem teminatı karşılığında alınan ve şirketlerin kendi saklama paylarında kalan primlerin 21/12/1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 25'inci maddesi uyarınca hesaplanan kısmı ile önceki hesap dönemlerinde ayrılan karşılıkların yatırıldığı fonların gelirleri toplamından oluşur. Deprem hasar karşılığı hesabına intikal ettirilen primler, bu kanunun uygulamasında kazanılmamış prim karşılığı hesaplamasına konu edilmez.”
Deprem hasar karşılıklarının gider kaydına ilişkin bu düzenleme ile birlikte sigorta mevzuatına paralel olarak deprem primleri üzerinden kazanılmamış prim karşılığı hesaplamasına izin verilmemiştir. Burada dikkat edilmesi gereken önemli husus, 8. maddenin son bendinde bulunan genel ifadenin deprem hasar karşılıkları için de geçerli olduğudur. Söz konusu bentte, “Bir bilanço döneminde ayrılan sigorta teknik karşılıkları, ertesi bilanço döneminde aynen kâra eklenir” hükmü yer almaktadır.
Ancak bilindiği üzere deprem hasar karşılıkları diğer teknik karşılıklardan farklıdır. Sigorta mevzuatına göre cari dönem için ayrılan deprem hasar karşılıklarının ertesi yıl ters çevrilerek gelir yazılması da söz konusu olmayıp, ayrılan karşılıklar 15 yıllık süre boyunca da bilançoda tutulmaktadır. Bu durumda söz konusu yeni düzenleme ile sigorta şirketlerinin sigorta mevzuatına ve vergi mevzuatına göre uygulamaları birbirinden farklı olacaktır. Konuya ilişkin olarak yeni bir açıklama yapılmadığı takdirde, sigorta şirketlerinin Kurumlar vergisi matrahının tespiti için yapılan hesaplamalarda herhangi bir yılda gider kaydedilen deprem hasar karşılıklarının ertesi yıl matraha ilave edilmesi gerekecektir.
(Kaynak: Referans Gazetesi | 03.10.2006)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.