Holding şirketlerinde çalışan işçilerin kıdem tazminatı hakkı var mı? / Şerif Akçan

Tazminat haklarımla ilgili olarak içinden çıkamadığım bir durum söz konusu. Şöyle ki; Şubat 2000 tarihinde özel bir şirkette (holdinge bağlı bir A.Ş’de) işe başladım. 9 yıl aynı şirkette görev yaptım. Doğum iznine ayrıldım ve izin sürem bitince geri görevime başlamak üzere iş yerime gittim. Bana, görev yapmakta olduğum A.Ş’den aynı holdinge bağlı diğer grup şirketinde görevlendirileceğim söylendi.
Doğum iznimde yerime bakması için bir çalışanımız görevlendirilmişti. Yeni iş yerinde farklı bir görevle çalışmaya başladım. Fakat bu şirkete geçişim yapılırken bana tazminat ödenmedi. Gerekçe olarak da işten çıkarılmadığımdan dolayı bütün haklarımın yeni iş yerime devredildiği söylendi. Yaklaşık 3 aydır burada görev yapıyorum. Fakat yeni işimden mutlu değilim ayılmak istiyorum. Genel müdürümüze haklarımın verilerek işten çıkmak istediğimi söyleyeceğim.
9 yıllık emeğimin karşılığı olan kıdem tazminatımı, kendim ayrılmak istesem de alabilir miyim? İkinci şirkette işe başlarken, iş yeri beni işten çıkarırsa tazminatımın eski şirkete fatura edileceği söylenmişti. Kıdem tazminatımı bana ödemek zorundalar mı ve kim ödeyecek?

HANGİ ŞİRKET VERECEK!
CEVAP: Okuyucumuzun sorusu kendine özgü olmasına rağmen benzer sorunlarla birçok çalışan karşılaşmaktadır. Dolayısıyla sadece bir kişiye değil, benzer problemleri yaşayan herkese cevap verecek şekilde bugünkü yazımızın konusunu seçtik.
Holding veya grup şirketleri arasında işçi geçişlerinde kıdem tazminatının nasıl ödeneceği sorusu her zaman için güncelliğini korumaktadır. Gerçekten aynı grubun değişik şirketlerinde çalışan bir işçi son çalıştığı iş yerinde geçen süreye göre mi kıdem tazminatı alır, yoksa diğer bütün iş yerlerinde geçen süreler de dikkate alınır mı?
İş hukuku uygulaması yönünden baktığımızda grup veya holding şirketleri de olsa bir işçinin çıkışı yapılıp holdingin başka bir şirketine giriş yapılmış olsa bile kıdem tazminatının hesaplanıp kendisine ödenmesi gerekir. Her bir şirketin ayrı bir tüzel kişiliği bulunmaktadır.

İL DIŞINA ÇIKARAMAZ
Aynı şirketin değişik iş yerlerinde, başka bir deyişle değişik şubelerinde çalışan işçiye şube değişikliğinde kıdem tazminatı ödenmesine gerek yoktur. Burada ortada tek bir şirket vardır. Bir şirketin veya işverenin değişik iş yerlerinde bir işçi çalışabilir. Yasal olarak buna mani bir durum söz konusu değildir. Sadece il sınırları dışına çıkılması halinde işçi gitmek istemezse kıdem tazminatı ödenir. İl sınırları içinde şube değişikliklerinde böyle bir zorunluluk yoktur.
Holding içinde her bir şirket ayrı bir tüzel kişiliğe sahiptir. İşçinin şirket değişikliklerinde kıdeminin ödenmesi gerekir. Bu konuda Yargıtay da aynı görüştedir. Yargıtay’a göre, grup veya holding şirketleri arasında yapılan geçişlerde kıdem tazminatı ödenmelidir.
Uygulamada çoğunlukla gördüğümüz üzere ödenmezse ne olur? İşçi diğer şirketlerdeki çalışmasından dolayı hak kazandığı kıdem tazminatını kaybeder mi?

TAZMİNAT KAYBOLMAZ
Bu sorulara verilecek cevap da çok açık. Tabii ki kaybetmez. İşçi kendisi istifa etmediği halde işverenin tek yanlı kararı neticesinde iş yeri değişikliği yapmaktadır. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre aynı grubun veya holdingin değişik şirketlerinde çalışan işçinin işten çıkarılması halinde çalışma sürelerinin tamamının dikkate alınarak kıdem tazminatının hesaplanması gerekmektedir.
Hal böyle olmakla birlikte karşımıza bazı sorunlar çıkmaktadır. Örneğin; işçinin ilk veya son çalıştığı iş yeri kıdem tazminatını ödeyemez duruma düşerse yani aciz durumuna düşerse veya iflas ederse ne olacak? Bu gibi durumlarda diğer şirketlere başvurulup oralarda geçen çalışmaları karşılığında hak kazanılan kıdem tazminatının tümünün ödenmesi sağlanacaktır.
İkinci olarak bu gibi durumlarda karşımıza vergi veya maliyet problemleri de çıkacaktır. İşçiye ödenen kıdem tazminatları nasıl gider olarak gösterilecektir? Öncelikle işçinin çalıştığı son şirket (işveren) kıdem tazminatının tamamını ödeyecek. Diğer işveren veya şirketlere düşen kısımları ise o şirketlere fatura edecektir. Bu işlemi yapan son şirket (işveren) için sıkıntı yok! Ancak, dönemsellik problemi yaşayacak olan diğer şirketlerin bu tür bir tazminatı gider olarak göstermesi sıkıntı olabilecektir.

YETER Kİ İSTİFA ETMEYİN!
Bu konuyu bize hatırlatan okuyucumuzun şahsi sorusuna gelince, istifa etmesi halinde son çalıştığı iş yerinden kıdem tazminatını alamaz. İki nedenle alamaz, bir kere son çalıştığı iş yerindeki çalışma süresi 1 yıl olmadığı için kıdem tazminatına hak kazanmamış. İkinci ve daha da önemlisi işçi kendisi istifa etmektedir.
Ancak, doğum izninde bulunduğu sırada işinden çıkarıldığı için diğer iş yerinden kıdem tazminatı isteme hakkı vardır. Bu iş yerinden işveren tek taraflı olarak iş sözleşmesini feshetmiştir.
İş hukuku bir içtihat hukukudur. Birçok olay, yargı kararlarıyla açıklığa kavuşturulur. Benim yaptığım da bir yorumdur. Bana göre okuyucumuz ilk çıkışı yapıldığında ikinci işi kabul etmeyip kıdem tazminatını talep etseydi kesin olarak tazminatını alırdı. Tabii ki bu halde de alacaktır. Eğer işvereni işçinin istifasını yanlış yorumlayıp tazminat ödemek istemezse konu yargıya taşınacaktır.

(Kaynak: Türkiye Gazetesi | 27.12.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.