Resul KURT - Sigorta Girişi Yapılıp Primi Ödenmeyen İşçiler

Bekir Altıntaş: Benim iki tane SSK numaram vardı ve bunları birleştirdim. Ancak, ilk numaramda gün çıkmadı. Araştırdım, işe giriş bildirgesinin verildiğini ve bordroların verilmediğini öğrendim. Sigortalı işe giriş bildirgesindeki isimle, iş veren ismi ayrı. İş sahibiyle görüştüm bana bu günleri kabul etmeyeceğini söyledi. Bende mahkemeye vermeyi düşünüyorum, kazanma şansım var mı?

Zaman zaman ya bilgisizlikten ya da ihmalden dolayı bazı sigortalıların işe giriş bildirgesinin verilmesine rağmen, işe giriş bildirgesi verilmediği için hak kaybına uğradıkları görülmektedir. Sigortalı işe giriş bildirgesi verilmesine rağmen, priminin ödenmediği ve prim belgelerinin SSK’ya verilmediği durumlarda sigortalının bir günlük çalışmasının tespiti ile sigorta başlangıcının o tarihe götürülmesine ilişkin dava açıldığı takdirde konu Yargıtay’da sigortalılar lehine yorumlanmaktadır. Genel olarak Yargıtay’ın eğilimi işe giriş bildirgesinin verilmiş olmasının sigortalının en azından bir günlük çalıştığının karinesi olduğu şeklindedir.

Bu durumda sizin bir günlük çalışmanızın tespiti için dava açmanız gerekmektedir. Ancak, bildirgedeki isimle iş veren isminin ayrı olması sorun teşkil edebilir. Hizmet tespit davasını hem işverene, hem de SSK’ya açmanız gerekmektedir.


Yılda kaç saat mesai yapılabilir?


Halil Aydın: Bildiğiniz gibi fazla mesai süresi yıllık 270 saatle sınırlandırılmıştır. Yıllık 270 saati aşan fazla mesailere uygulanacak müeyyidenin ne olduğu ile ilgili olarak ne sizin İSMMMO tarafından yayınlanan İş Hukuku kitabınızda, ne de diğer yayınlarda herhangi bir cevap bulamadığımız gibi, İş Kanunu’nun 102. maddesi c bendinde de herhangi bir ceza öngörülmemiş. İşçilerin 270 saati de aşan fazla mesai yapmaları hususunda yazılı onayları mevcut olduğu gibi kendileri de fazla mesai ücretleri nedeniyle bu durumu istemektedirler. Bu şekilde yıllık 270 saati aşan fazla çalışma yaptırabilir miyiz?

Çalışma hayatında önemli sorunlardan birisi de, fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma olup bununla ilgili yasal hükümler 4857 sayılı İş Kanunu’nda düzenlenmiştir. İş Kanunu’na göre, haftalık normal çalışma süresi en fazla haftalık 45 saat olarak uygulanabilecektir. Yine, günlük çalışma süresi de en fazla 11 saat olabilecektir. Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır.

Sizin de belirttiğiniz gibi, işçilerin bedensel ve ruhsal sağlıklarını korumak için bir sınırlama getirilmiş olup yılda en fazla 270 saat fazla çalışma yapılması mümkündür. Ayrıca, fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yaptırmak için işçinin önceden yazılı onayının alınması gerekmektedir. Fazla çalışma ihtiyacı olan işverence bu onay her yıl başında işçilerden yazılı olarak alınır ve işçi özlük dosyasında saklanmalıdır.

Fazla çalışma ücretinin yüzde elli, fazla süreli çalışmada ise saat ücretinin yüzde 25 zamlı ödenmesi gerekmektedir. Bu ödemeler, ücret bordrolarında ve ücret hesap pusulalarında açıkça gösterilmelidir. Ayrıca, fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi, isterse işverene yazılı olarak başvurmak koşuluyla, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında 1 saat 15 dakikayı serbest zaman olarak kullanabilecektir.

İş Kanunu’nun 102. maddesi c bendinde fazla çalışmalara ilişkin ücreti ödemeyen, işçiye hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında kullandırmayan, fazla saatlerde yapılacak çalışmalar için işçinin onayını almayan işveren veya işveren vekiline, bu durumda olan her işçi için 2006 yılında 155.- YTL para cezası verileceği hüküm altına alınmış ancak, 270 saati aşan fazla mesai yaptırılması halinde uygulanacak cezaya yer verilmemiştir.

T.C. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin E. 1997/5352, K. 1997/9317, T. l5.5.l997 sayılı kararında yılda 270 saati aşan fazla çalışmalar içinde fazla mesai ücreti isteneceği belirtilmiştir. Kısaca belirtmek gerekirse 270 saati aşan fazla çalışma yaptırılmasında herhangi bir ceza öngörülmemiştir. Önemli olan fazla mesai yapan işçilerin buna ilişkin ücretlerinin tam olarak ödenmesidir.


İstifa edene kıdem tazminatı ödenmez


Aydın Türköz: Özel bir şirkette asgari ücretle çalışmaktayım. Aynı tür bir işte yurtdışından bir teklif aldım ve halen çalıştığım bu işi bıraktığım takdirde kıdem ve ihbar tazminatı hakkım var mı?

Bir işçinin iş sözleşmesini fesih bildirim süresi vererek (usulüne uygun fesih) ya da ihbar tazminatı ödemeye yükümlü olarak (usulsüz fesih) sona erdirdiğinde, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmaz. Uygulamada bu durum istifa edene kıdem tazminatı ödenmez şeklinde ifade edilmektedir. Kıdem ve ihbar tazminatı alamadığınız gibi, 2-4-6-8 haftalık ihbar süresine uymamanız halinde ayrıca işverene ihbar tazminatı ödemeniz gerekecektir. Ancak, bir yıldan fazla kıdeminiz varsa kullanmadığınız yıllık izinlerin ücretini isteyebilirsiniz.

(Kaynak: Star Gazetesi | 25.09.2006)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.