Zuhal KIZILOT - Bu İlmühaber Başka İlmühaber

Bildiğiniz gibi iş başvurularında (kamu ya da özel sektör olabilir), okula kayıt yaptırırken ve bunun gibi çeşitli kurum ve kuruluşlar ile irtibata geçerken, bizlerden istenen iki önemli belge vardır;
 

• Noter tasdikli nüfuz cüzdanı örneği,
   
• Muhtardan alınacak ikametgah ilmühaberi.
  
  Bu ayrılmaz ikiliyi hemen herkes bilir. Fix menüde yer alan iki önemli yemek gibidirler. Uzun yıllar, ilmühaber denilince ilk aklıma gelen ikametgah ilmühaberi olurdu. Ta ki fakültedeki, ticaret hukuku derslerinde, anonim şirketlerin bastırdıkları ‘geçici ilmühaberler’i öğrenene kadar...
  
  Evet... Tahmin edeceğiniz gibi bugünkü yazımızda, anonim şirketlerde ilmühaber konusunu ele alacağız.
  
  İlmühaber ne demek?
  
  Türkiye’deki anonim şirketlerin yüzde 99’u ‘aile şirketi’ olduğu için ilmühaber konusu son derece önemli...
  
  Öncelikle, ‘anonim şirketlerde ilmühaber ne anlama gelir?’ sorusunu cevaplamak gerekiyor. Anonim şirketlerde ilmühaber; ister hamiline ister nama yazılı olsun, pay senedinin yerini tutmak üzere, bir ara devre için çıkartılan geçici senetler anlamına geliyor.
  
  İlmühaber, gelecekteki hisse senedinin yerini tuttuğu için pay sahipliği haklarını da içeriyor. Ancak geçici olarak çıkarılmalarına rağmen, taşıdıkları pay sahipliği hakları geçici nitelikte değil.
  
  
  İki çeşit ilmühaber var
  
  
  Türk Ticaret Kanunu’nun 411. maddesinde iki çeşit ilmühaberden söz ediliyor.
  
  Bunlardan birincisi; nama yazılı hisse senetlerinin yerini tutmak üzere çıkarılan nama yazılı ilmühaberler, ikincisi ise hamiline yazılı hisse senetlerinin yerini tutmak üzere çıkarılan nama yazılı ilmühaberler.
  
  Nama yazılı hisse senetlerinin yerini tutmak üzere çıkarılan ilmühaberlerin nama yazılı olması gerekiyor. Bu ilmühaberlerin devri de tıpkı nama yazılı hisse senetlerinde olduğu gibi ciro teslim ile gerçekleşebiliyor.
  
  Nama yazılı ilmühaberlerin çıkartılabilmesi için taahhüt edilen sermayenin tamamının ödenmesi gerekmiyor. Kısmen ödenmesi durumunda da nama yazılı ilmühaberler çıkartılabiliyor. Ancak hamiline yazılı ilmühaber çıkartılabilmesi için sermayenin tamamının ödenmesi gerekiyor.
  
  İlmühaberler, sahiplerine, genel kurul toplantılarına katılma, oy kullanma, kár payı alma gibi pay sahipliği haklarını kullanma imkanı sağlıyor. Anonim şirket tarafından, hisse senetleri düzenlenip ortaklara teslim edildiği anda da geçerliliğini kaybediyor.
  
  
  Bastırılması
  
  çok kolay
  
  
  İlmühaberlerin çıkarılabilmesi için anonim şirketlerin, herhangi bir yerden izin alması gerekmiyor. Şirket, düğün ya da açılış davetiyesi bastırır gibi matbaaya gidip ilmühaber bastırabilir. Matbaada bastırılması bir zorunluluk değil. Bilgisayarda düzenlenip çoğaltılabiliyor. Ancak önemli bir geçerlilik şartı var. İlmühaberlerin, yönetim kurulu başkanı ve bir üye tarafından imzalanması gerekiyor.
  
  
  Milyon YTL’lik avantaj
  
  
  İlmühaberlerin elden çıkartılması durumunda, bundan doğan kazançlar acaba vergiye tabi olacak mı? Bu konuda, Gelir Vergisi Kanunu’nun, hisse senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesine ilişkin hükümlerin uygulanması gerekiyor. Bu doğrultuda, 2006’dan önce edinilen ilmühaberlerin, ‘bir yıl içerisinde’; 1 Ocak 2006’dan itibaren edinilen ilmühaberlerin ise edinme tarihinden itibaren ‘iki yıl içerisinde’ elden çıkarılması halinde, elde edilen kazanç, değer artış kazancı olarak gelir vergisine tabi oluyor. Bu süreler geçtikten sonra elden çıkarılması halinde elde edilen kazanç ise ister 1 milyon YTL, ister 10 milyon YTL olsun gelir vergisine tabi tutulmuyor.

(Kaynak: Star Gazetesi | 25.09.2006)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.