Bir süreden beri, gerekse okurlarımızdan aldığım e-postalardan, gerekse de telefonla arayan dostlarımdan 18 yaşından küçüklerin çalışıp çalışmayacağı konusunda sorular alıyorum. Diyorlar ki, 18 yaşından küçük bir çalışanı sigortalı yaptığımızda işe giriş bildirgeleri SSK müdürlükleri tarafından kabul edilmemektedir. Bu yasal mıdır? Küçük işçi çalıştırabilir miyiz? Eğer küçük işçi çalıştırabilirsek nelere dikkat etmeliyiz?
Türkiye’de, birçoğu sağlıksız koşullarda çalışmakta olan yaklaşık 3 milyon 850 bin çocuk işçi olduğu tahmin ediliyor. Anayasamızın 50. maddesi; kimsenin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamayacağını, küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanların çalışma şartları bakımından özel şekilde korunacaklarını hükme bağlamıştır. Ekonomik koşullar nedeniyle ülkemizde çocuk işçi çalıştırılması yaygın bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır.
İş Kanunu’nun 71. maddesinde, çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı düzenlenerek, 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaklanmıştır. Ancak, 14 yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabileceklerdir.
Temel eğitimi tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi ve haftada otuzbeş saatten fazla olamayacak, ancak, onbeş yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde sekiz ve haftada kırk saate kadar artırılabilecektir. Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat ve haftada on saat olabilecektir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri günde yedi ve haftada otuzbeş saati aşamayacaktır.
Bir çıraklık okuluna veya meslek lisesine devam etmeyen çocukların çalıştıkları işyerlerinde normal sigortalı olarak Sosyal Sigortalar Kurumu’na bildirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, çalışma yasağı bulunan işçinin yasağa rağmen çalıştırılmış olması halinde, işçi sayılarak Sosyal Sigorta yasalarının işçilere tanıdığı haklardan istifade ettirilmesi gerekmektedir. Küçük işçiler de sigortalı yapılacak ve kendilerine yaşlarına uygun asgari ücret ödenecek ve iş sözleşmelerinde ve ibranamelerinde kanuni velilerinin de imzası bulunacaktır.
Duyarlı yurttaş hesap numarası istiyor
Geçen ay Formula 1 Petrol Ofisi Türkiye Grand Prix’sini kazanan Ferrari pilotu Felipe Massa’nın ödülünü KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’ın vermesi tartışmalara yol açtı. 2.5 milyar kişi, ödülün verilmesini izledi. FIA Formula 1 Petrol Ofisi Türkiye Grand Prix’sinde KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’ın kupa vermesiyle ilgili başlattığı soruşturma sonucunda Türkiye’ye 5 milyon dolar para cezası verdi. Cezanın nasıl ödeneceği tartışılırken, önce Taki Doğan maaşını bağışlayacağını açıkladı, ardından birçok duyarlı kişi de katkıda bulunmak için iş dünyasının çatı örgütü olan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin başarılı başkanı Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu’ndan katkıda bulunacakları hesap numarası istiyor.
Çocukları emeklilikten etkilenmemesi için sigorta yapamazsınız
Hasan Kara: Çocuklarımın sosyal güvenlik reformu ile getirilen emeklilik düzenlemelerinden etkilenmemesi için sigortalı yapmak istiyorum. Bunda bir sakınca var mı?
Sadece fiilen çalışanların sigortalı olması gerekir. Herhangi bir işte çalışmadığı halde sosyal güvenlik haklarından yararlanmak için sigortalı olunması ve bunun da tespit edilmesi halinde sigortalık iptal edilmektedir. Emeklilik yaşı, 2023 yılında kadın için 58’e, erkek için ise 60’a yükselmektedir. 2007’den itibaren sigortalı olacaklar için emeklilik yaşı 2036’ya kadar kadınlar için 58, erkekler için 60, 2036’dan itibaren ise kademeli artacaktır. Sadece SSK kapsamındaki kişiler için 7000 olan prim ödeme gün sayısı 20 yıl içinde her yıl 100’er gün artırılarak 9000 güne çıkacaktır. 1 Ocak 2007’den önce sigortalı olanlar ise 100’er günlük artıştan etkilenmeyecek.
Askerliği borçlanarak erken emekli olabilirsiniz
Ahmet Aşçı: 25.08.1961 doğumluyum. İlk defa 12 Ekim 1982’de sigortalı oldum. 20 ay askerlik borçlanmasını yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim?
SSK’dan 47 yaşını ve 5150 günü tamamlayarak 25.08.2008 tarihinden sonra emekli olabilirsiniz. Faksınızda belirtmemişsiniz ancak, eğer ilk defa askerden sonra sigortalı olduysanız, askerlik borçlanması yaptığınızda sigorta başlangıç tarihiniz askerlik süresi kadar geriye gideceğinden bu durumda 46 yaş ve 5075 günü tamamlayarak 25.08.2007’de emekli olabileceksiniz.
(Kaynak: Star Gazetesi | 23.09.2006)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.