SSK günleri satılabilir mi? / Resul Kurt

Okurumuz Jale Çiçek, bir çok kişinin merak ettiği bir şeyi soruyor. Okurumuz diyor ki; “Çok merak ettiğim iki konu var. Kayınvalidemin çeşitli tarihlerde 5-6 sene civarı toplam sigortalılık süresi varmış. Kendi emekliliğine yetmiyor. Bir başkasına devredebilme ya da günlerini satabilme olanağı gibi bir şey duymuş. Böyle ya da buna benzer bir uygulama var mı acaba?”
Gerçekten de kendi günleri yetmediği için prim günlerini eşine devretmek isteyenler olabiliyor. Ancak sosyal güvenlik mevzuatımıza göre sigortalılık hakkından vazgeçilemeyeceği gibi, sigorta günleri başkasına da devredemez veya satamaz.

Yani prim gün sayısı emeklilik için yeterli olmayanların bu günleri başkasına satması ya da eşine, çocuğuna veya bir başka yakınına devretmesi kesinlikle mümkün değildir.

Ancak bazı durumlarda sigortalılar primleri iade alabilmektedir.

4/a (SSK) ve 4/b (Bağ-Kur) sigortalıları ile 5510 Sayılı Kanun’a göre ilk defa 4/(c) (memur) bendi kapsamında sigortalı olanlardan, herhangi bir nedenle çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde malûllük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalıya primleri iade edilmektedir.

Örneğin 65 yaşına gelmiş ama bu tarihe kadar toplam 725 gün prim ödenmiş olan bir sigortalı, talepte bulunması halinde primlerini toptan ödeme yoluyla iade alabilecektir. 4/a (SSK’lı) ve 4/c (memur) sigortalıları kendi adına bildirilen, 4/b bendi kapsamında (Bağ-Kur) ise ödediği malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin her yıla ait tutarı, primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme şeklinde verilecektir.

29 Ekim’de çalışana ilave ücret ödenir

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri, 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’la belirlenmiştir. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, ulusal bayram olup, 28 Ekim günü 13.00’da başlar ve 1.5 gün tatil kabul edilmektedir.

29 Ekimde özel işyerlerinin kapanması zorunludur. Mahiyetleri itibariyle sürekli görev yapması gereken kuruluşların özel kanunlarındaki hükümler saklıdır. Ancak, 29 Ekim günü özel işyerlerinin kapatılması gerekirken buna uymamanın müeyyidesi kanunda gösterilmemiştir. Yargıtay’da kanunsuz suç ve ceza olmaz prensibinden hareketle buna ilişkin davaları reddetmiştir.

29 Ekim dışında kalan diğer genel tatil günlerinde çalışılıp çalışılmayacağına ilişkin düzenlemeler iş sözleşmelerine veya toplu iş sözleşmelerine konulabilir. Eğer, yazılı iş sözleşmesi yapılmamışsa veya buna ilişkin bir hükme iş sözleşmelerinde yer verilmemişse, işverenler bu günlerde işçilerin onayını alarak ve yasada belirtilen zamlı ücreti ödeyerek çalıştırabilir.

4857 Sayılı Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenecektir.

Ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışılması halinde, normal ücretinin dışında ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenecektir.

Örneğin, günlük 30.-TL ücretle çalışan bir işçi için, 29 Ekim tarihinde, 1 günlük 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda, işçinin çalışmaması halinde, 30X30= 900.-TL ücret alacaktır. Ancak 29 Ekim tarihinde tatil yapmayıp çalışırsa 1 günlük yevmiye (30.-TL) ile birlikte toplam 930.-TL alacaktır.

Parça başına, akort, götürü veya yüzde usulü ile çalışan işçilerin tatil günü ücreti, ödeme döneminde kazandığı ücretin aynı süre içinde çalıştığı günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır. Bu şekilde hesaplanan ücret, ulusal bayram veya genel tatil günlerinde çalışan işçiye ödenecektir.

İş Kanunu’na göre, işçinin yıllık izin hakkını kullanırken, yıllık izine rastlayan hafta tatili ve genel tatil günlerine ait ücreti de ayrıca ödenecektir. Normal ücret, hafta tatili ücreti ve genel tatil ücreti genellikle ay sonunda ödendiği halde, izin ücreti, izin kullanmadan önce peşin olarak ödenecektir.

(Kaynak: Star Gazetesi | 29.10.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.