Emekliye 7000 lira borç şoku! / Sadettin Orhan

Soru: Sadettin Bey, ben 2002 yılında SSK'dan emekli oldum. Ancak hem emekli maaşıyla geçinemediğimden hem de boş durmamak için bir servis minibüsü kiraladım ve çalışmaya başladım.

Tabii bu arada vergiye de kaydoldum. Bu şekilde 2003 yılından beri kendi yağımda kavrulup gidiyordum. Ancak geçtiğimiz günlerde bana Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan bir yazı geldi. Bu yazıda benim 2003 yılından beri Sosyal Güvenlik Destek Primi borcumun biriktiği ve bu borcu şimdi ödemem gerektiği yazıyor. Borç tutarı da 7.054 TL. Şimdi ben bu parayı nasıl ödeyeceğim? Benim aldığım emekli aylığı zaten 600 TL civarında. Servis deseniz zaten ancak masrafını kurtarıyor. Ayrıca madem benim böyle bir borcum varmış, şimdiye kadar bu parayı benden niye istememişler de biriktirmişler? Bana ne tavsiye edersiniz? Hayri Altuntaş

Cevap: Hayri Amca, bahsettiğiniz yazı sadece size değil, sizin durumunuzdaki binlerce emekliye gönderildi. Zira binlerce SSK ve memur emeklisi var ki, emekli olduktan sonra ek gelir sahibi olmak için vergiye tabi bir iş (Emlakçılık, bakkal dükkânı vb.) yapıyor. Sizden talep edilen bu 7000 TL, 2003 yılında yapılan bir yasal düzenlemeye dayanıyor. 02.08.2003 tarihine kadar, sizin gibi Bağ-Kur dışındaki kurumlardan emekli olup da vergi mükellefi olan kişiler için Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeme zorunluluğu yoktu. Ancak bu tarih itibarıyla 4956 Sayılı Kanun'la yapılan bir düzenleme gereği, sizlerin de Bağ-Kur 12. gelir basamağının %10'u oranında destek primi ödemeniz hükme bağlandı. Düzenlemeye göre sizin, 02.08.2003 tarihinden sonra en geç 3 ay içerisinde Bağ-Kur'a başvurarak destek primine tabi çalıştığınızı ve prim ödemek istediğinizi bildirmeniz gerekiyordu. 3 ay içerisinde başvuruda bulunmayanları ise Bağ-Kur'un resen tescil etmesi ve primleri tahsil etmeye başlaması gerekiyordu. Ancak ne yazık ki Bağ-Kur bu konuda ne emekli çalışanları bilgilendirdi ne de kendisi resen tescil yoluna gitti. Bağ-Kur üzerine düşeni zamanında yapmadığı için, bu borç birikti ve şimdi binlerce emekliye 6-7 bin TL civarında borç çıkıyor.

Bağ-Kur, SGK kadar iyi çalışsaydı...

Bağ-Kur, kanunla kendisine verilmiş olan bu resen tescil ve tahsil görevini zamanında yerine getirseydi, şimdi binlerce emekli mağdur olmazdı. Sadece bu olay bile Sosyal Güvenlik Kurumları'nın SGK çatısı altında birleştirilmesinin ne kadar isabetli olduğunu göstermektedir. Zira Bağ-Kur'un yıllardır yapamadığını yeni SGK yapıyor ve kurum alacaklarını bir bir tespit edip peşine düşüyor. Fakat bu konuda önemli bir mağduriyetin yaşandığını da göz önünde bulundurmak lazım.

Yapılandırmadan da yararlanamadılar

Bilindiği üzere geçtiğimiz yıl SSK ve Bağ-Kur prim borçlarına çok cazip ödeme kolaylığı getirildi. Peşin ödemelerde gecikme zammı ve cezasının %85'i silindi. Ancak Hayri Amca'nın durumundaki emekliler, şimdi haberdar oldukları borçtan geçen yıl habersiz oldukları için, bu kolaylıktan da yararlanamadılar.

Maaşlara haciz de konabilir!

Yukarıda Hayri Amca örneğinde olduğu gibi, 500-600 TL emekli aylığıyla geçinmeye çalışan binlerce emekli, Bağ-Kur'un kurumsal zafiyetinin sonucu olarak şimdi 6-7 bin TL'lik borçlarla karşı karşıya. Bunların çoğu bu borcu ödeme gücüne sahip değil ve muhtemelen de ödeyemeyecekler. Peki, ödeyemezlerse ne olur? Aslında 5510 Sayılı Kanun'un 93. maddesi gereği, emekli aylıklarına haciz konulamıyor. Fakat bunun iki istisnasından birisi SGK prim alacaklarıdır. Yani Hayri Amca'nın durumundaki emeklilere çıkarılan borçlar için, SGK isterse emekli aylıklarına haciz koydurabilir.

Ne yapmak gerekiyor?

Binlerce emeklimizin mağduriyetini önlemek adına acilen yapılması gereken, TBMM açılır açılmaz, 5510 Sayılı Kanun'a bir geçici madde koyarak, Hayri Amcalar'ın en azından 1 Ekim 2008 tarihine kadar birikmiş destek primi borçlarının silinmesidir. Mademki 5510 Sayılı Kanun'la 1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla sosyal güvenlik alanında yeni bir sayfa açtık, binlerce emekliyi de eski çarpık düzenin faturasını ödemekten kurtarmamız gerekiyor.

Peki, herhangi bir yasal düzenleme olmazsa Hayri Amcalar ne yapmalı? Öncelikle, yasal düzenleme yapılmasını beklemeksizin mahkemeye gitmelerinde fayda var. Zira yasal düzenleme gerekli olmakla birlikte, yapılıp yapılmayacağı henüz belli değil. Dava yoluna gidildiğinde sonuç ne olur, onu şimdiden kestirmek zor. Ancak Bağ-Kur'un kurumsal hatası bu kadar bariz ortadayken, mahkemelerin büyük ihtimalle emekliler lehine karar vereceğini söyleyebilirim. Bu konuda dileyen emeklilerimiz 0312 424 01 94 nolu telefondan hukuki yardım alabilir.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 19.08.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.