Yetim öğrenci, askere gitse de aylığı devam eder / Ziya Perver

Vefat eden emekli polis babamdan dolayı yetim maaşı alıyordum. Açık Öğretim Fakültesi'nde işletme okurken de aylığımı almaya devam ettim. Öğrenciliğim sürerken askere gittim. Emekli Sandığı'na öğrenci belgesini askerde iken de gönderdim. Durumu o zaman telefon ile Emekli Sandığı'na sordum, bana 'Sorun olmaz.' dediler. Ben de almaya devam ettim. Askerden dönünce de 5-6 ay kadar maaş aldım ve daha sonra evlendim. Evlenince (24 yaşında) yetim aylığının kesilmesini talep ettim. Bir süre sonra Emekli Sandığı'ndan bir kağıt geldi. Askerdeyken ödenen aylığın haksız olduğu belirtilerek faizi hariç 5 bin TL'yi bulan parayı iade etmemi istediler. Ne yapmalıyım? Tamer Koçyiğit
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu gereğince, (Madde 74) "Ölüm tarihinde 18 yaşını, ortaöğrenim yapmakta ise (20) ve yükseköğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurmamış erkek çocuklara aylık bağlanır. Ölüm tarihinde 18 yaşını doldurmuş ve öğrenci olmamaları nedeniyle aylık bağlanmamış erkek çocuklara, öğrenim durumlarına göre yukarıdaki bentte belirtilen yaşları geçmemek şartıyla aylık bağlanır. Yetim aylığını almakta iken öğrenim durumlarına göre yukarıda belirtilen yaşları doldurmaları veya öğrencilik durumlarının sona ermesi nedeniyle aylıkları kesilen veyahut ortaöğrenimde 20 yaşını doldurmuş olmaları nedeniyle aylık bağlanmamış erkek çocuklardan, yukarıda belirtilen yaşları geçmemek şartıyla yeniden veya ilk defa öğrenci olanlara öğrenci oldukları tarihi takip eden ay başından itibaren aylık bağlanır. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra ve 20 yaşını doldurmadan önce ilk ders yılında yükseköğrenime başlayan erkek çocukların aylıkları aralıksız ödenir. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra yükseköğrenime devam edebilmek için yurtdışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile master ve lisansüstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yükseköğrenimden sayılır. Bir yükseköğrenimin bitirilmesinden sonra ikinci bir yükseköğrenimde geçen süreler ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisansüstü uzmanlık öğreniminde geçen sürelerde aylık ödenmez..."

Yani, öğrenci olmanız babanızdan kalan yetim aylığını alabilmeniz için yeter şarttır. Burada öğrencilik sıfatı devam ederken askere gitmeniz yetim aylığının kesilmesini gerektirmez. Esas sorulması gereken, askerliğiniz devam ederken de öğrenci olup olmadığınızdır. Şayet, öğrenciliğinize ara vermemişseniz; Emekli Sandığı yetim aylığınızı kesemez ve ödediklerini de geri isteyemez. Tersi durum varsa yani öğrenci olmadığınız dönemler varsa bu kere Sandık size ödediklerini faiziyle birlikte geri isteyebilir.

Öte yandan 5434 sayılı kanunun gerek 77. ve 93. maddesine göre evli erkek çocuklara yetim aylığı verilmemektedir. Siz de evlendiğiniz tarihi takip eden ay başından itibaren öğrenci dahi olsanız yetim aylığınızı kaybedersiniz.



--------------------------------------------------------------------------------

İsteğe bağlıdan en geç Mart 2012'ye kadar çıkın
Eşim 1975 Mart doğumlu. 18.11.1996 günü bir dershanede öğretmen olarak işe başladı. Toplam 1.460 SSK günü var. Bundan sonra da 2.610 gün isteğe bağlı ödedi ve 4.070 günü oldu. 53 yaşında SSK'dan emekli olabilmesi (58 yaşında Bağ-Kur'dan emekli olmaması için) isteğe bağlı sigortadan en geç ne zaman çıkıp normal çalışan gibi prim ödeyelim? İsmi mahfuz

Eşiniz hanımefendi, 5.900 gün sayısı ile 53 yaşında (2028 Mart) SSK'dan emekli olur. Bunun için de en geç Mart 2012'ye kadar isteğe bağlı sigorta primi ödemenizde herhangi bir sakınca yok. Biliyorsunuz daha önce de bu köşede dile getirmiştim; 1 Ekim 2008'den sonra ödenen isteğe bağlı (SSK ve Bağ-Kur) primlerinin hepsi eski başlayan-yeni başlayan ayrımı olmaksızın Bağ-Kur'a sayılıyor. Bu sebeple 1 Ekim 2008'den sonra isteğe bağlıda 3,5 yılı (1.260 gün) tamamlamadan ayrılmayın. Kalan prim ödeme gününü de eşiniz bir işyerinde çalışarak tamamlamalı. Fakat, eşinizin şu an 3.600 günden fazla prim ödeme günü var olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz bile 58 yaşında (2033 yılında) SSK'dan emekli olma hakkı cebinde olduğundan, bu şıkkı da değerlendirin isterseniz.

--------------------------------------------------------------------------------

Okur sorularına kısa cevaplar
Özgür Uğur: Anneniz var olan 3.800 gün ile yüzde 40 veya daha fazla oranda sağlık raporu alırsa erken emekli olur. Ama 2006'da çıkarılan yönetmelik gereği yüzde 40'tan az rapor veriyorlarsa bu haktan yararlanamaz.

Arif Yüce: 01.04.1955 doğum tarihiniz, 01.01.1974 SSK başlangıcınız ve 84 günlük prim ödemesinden sonra, 20 ay askerlik yapmışsınız. Bağ-Kur'a da 27.09.1983 ilk başlangıç olmak üzere girmiş ve aralıklarla 14 yıl 7 ay ve 16 gün prim ödemişsiniz. SSK ve Bağ-Kur sürenizi 15 tam yıla (5.400 güne) tamamlarsanız 58 yaşında yani 01.04.2013 günü Bağ-Kur'dan emekli olursunuz. Askerliğin tamamını ödemeniz bu tarihi öne çekmez.

Muharrem Burgucu: 1973 yılından beridir Hollanda'da yaşıyorsunuz ve halen bu ülkeden sosyal yardım alıyorsunuz. Öte yandan 1986'dan beridir de ülkemizde (7821478532 Bağ-No'lu) Tarım Bağ-Kur'lu gözüküyorsunuz. Üstelik siz Samsunlusunuz ama İzmir'de ikamet ediyor görünüyorsunuz. Bu sorunu aşmak için İzmir SGK İl Müdürü Mustafa Keskin Bey'e bizzat gidin. Bu arada Bağ-Kur'da size 'artistlik yapma' diye seslenen memuru da şikâyet ediniz.

Emrah Apaydın: Staj dönemi SSK'sında alınan sigorta numarası geçerlidir. Ama staj süresince sadece iş kazası-hastalık primi ödenip emeklilik (yaşlılık-malullük-ölüm) primleri ödenmediğinden emeklilik açısından başlangıç sayılmaz. Sizin de 1999'daki staj sigortanız emeklilik başlangıcınız değil, 2006 yılındaki ilk emekliliğe tabi çalışmanız emeklilik başlangıcınız olduğundan 60 yaşında en az 7.000 günle SGK'dan işçi olarak emekli olursunuz.

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 09.05.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.