Tek vergiye 2 kere ceza / Kazım Yılmaz

Gelir üzerinden alınan vergiler esas olarak yıllık vergilerdir. Bir yıl içinde elde edilen gelir üzerinden alınırlar. Örneğin; 2008 yılının gelir vergisi, 2008 yılında elde edilen gelirden alınır. Gelirin ne kadar olduğu da ancak yıl kapanınca belli olur. Kurumlar vergisi de yine şirketlerin kazançları üzerinden alınan gelir vergisidir. Bu nedenle kurumlar vergisi de yıllık gelir üzerinden alınır. Değişik nedenlerle bazı gelirler kesinti yoluyla vergilenir. Örneğin; ücretlerin vergisi esas olarak kesinti yoluyla alınır. Ücreti ödeyen işveren vergiyi keser ve devlete öder. Ücretlilerin beyanname vermeleri ve vergi ödemeleri kendileri açısından biraz külfetlidir. Sayıları da çok olduğu için devlet açısından biraz zordu.
Artık beyannameler internetten veriliyor, vergiler bankadan ödeniyor. Devlet açısından zorluk yok. Ama devlet açısından başka bir neden var: Vergi gelirlerini erken toplamak. Peşin alınan vergi olan geçici verginin alınma nedeni de devletin paraya olan ihtiyacı.

Ön ödeme niteliğinde

Gelirin ne kadar olduğu, yılın sonunda belli olur. Geçici vergi ise yıl kapanmadan alınır. Tutarı daha sonra belli olacak gelir üzerinden alınmaktadır. Yani geçici vergi bir ön ödeme niteliğindedir. Yıl sonunda, hesaplanan gelire göre vergi yeniden hesaplanır. Gelir üzerinden alınan vergi tektir. Geçici vergi gelir vergisinin ön ödemesidir, ayrı bir vergi değildir. Örneğin; bin TL gelir varsa, vergi 150 TL'dir. Bu vergi de geçici vergi olarak ödendi ise bir de ayrıca gelir vergisi ödenmez. Beyan dışı bırakılan matrah bin lira ise alınacak vergi de bin liradır. Ayrıca geçici vergi alınmaz ama zamanında ödenmediği için faiz alınır. Ama ceza hem gelir vergisine hem geçici vergiye uygulanıyor.
Vergi hukukçusu Bekir Baykara, hem gelir vergisi hem de geçici vergi üzerinden ceza ödenmesi hakkındaki düşüncemi sordu. Kendisiyle konu üzerinde görüş alışverişinde bulunduk. Düşüncelerimi herkesle paylaşmak istedim. Ortada bir tane eylem var: Geliri beyan dışı bırakmak. Gelir üzerinden alınan vergi de 2 tane değil, tek. Biri diğerinin ön ödemesi. Geçici vergi için ceza uygulandıktan sonra, gelir vergisi için ikinci defa ceza uygulamak aynı suçun 2 defa cezalandırılması oluyor. Ceza verginin 3 katı olduğu zamanlarda ceza 6 kata çıkıyor. Yani 1 lira vergi için 6 lira ceza. Bence bunun adı mükerrer cezadır.

(Kaynak: Takvim Gazetesi | 07.04.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.