Tapu ve kadastro harçlarında yapılan değişiklik / Veysi Seviğ

Harçlar Kanunu'nun 57. maddesi uyarınca "Tapu ve kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanları, tapu ve kadastro harcına tabidir". Söz konusu tarifede tapu ve kadastro harçları, "Tapu işlemleri" için ayrı, "kadastro işlemleri" için ayrı belirlenmiştir.
Tapu ve kadastro harçlarını, kanuna ekli tarifede belirtilen kişiler; tarifede belirtilmeyen işlemlerde, taraflar aksini kararlaştırmamış ise aşağıda yazılı kişiler ödemekle yükümlüdür.
* Mülkiyet ve mülkiyetten gayri ayni hakları iktisap edenler (iktisap eden kişiler birden fazla ise harçları hisseleri oranında öderler),
* İpotek tesisinde ipoteği tesis edenler
* Kadastro işlerinde adlarına tescil yapılanlar
* Miras sebebiyle çıplak mülkiyetin mirasçı adına tescilinde, çıplak mülkiyet sahibi olanlar
* Rücularda rücu eden taraf
* Bunların dışında kalan işlemlerde lehine işlem yapılmış olanlar,
harç ödemekle yükümlüdür.
Sözü edilen yasanın 63. maddesi uyarınca "gayrimenkul devir iktisaplarında tapu ve kadastro harcı Emlak Vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanır."
Yasal düzenleme gereği 06.6.2008 tarihinden geçerli olmak üzere tapuda yapılan işlemden sonra Emlak Vergisi değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç ödendiğinin veya beyan edilen devir ve iktisap bedelinin gerçek durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde, aradaki farka ait harç ikmalen veya re'sen tarh edilir. Bu suretle tarh edilen tapu ve kadastro harcı için Vergi Usul Kanunu'nda yer alan vergi ziyaı cezası yüzde 25 oranında uygulanmaktadır. Ancak takdir komisyonu kararlarına göre bu madde çerçevesinde tarhiyat işlemi yapılmamaktadır.
"Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki" 5838 sayılı yasa ile Harçlar Kanunu'nun 63. maddesine eklenen fıkra hükmü uyarınca "kat irtifakı, gayrimenkul devir ve iktisaplarında harç, devir ve iktisap bedelinin tamamı üzerinden" hesaplanmaktadır.
Diğer yandan Harçlar Kanunu'na ekli (4) sayılı tarifenin "I Tapu İşlemleri" başlıklı bölümünün 12. fıkrasında yapılan değişiklikle "Satış vaadi sözleşmeleri ile irtifak hakkı tesisi vaadi sözleşmelerinin tapu siciline şerhinde, sözleşmede yazılı bedel üzerinden binde 5,4 harç hesaplanması ve alınması öngörülmüş olup, harç hesaplanmasına esas alınacak bedel Emlak Vergisi değerinden az, Emlak Vergisi değerinin iki katından fazla olamayacaktır.
Diğer yandan söz konusu tarifenin 13 numaralı fıkrası uyarınca;
* Arsa ve arazi üzerine inşa olunacak bina vesair tesislerin tescilinde her bir bağımsız bölüm vesair tesisler için 100 TL, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nın görüşü alınarak Maliye Bakanlığı'nca tespit ve ilan edilmiş bulunan "Sosyal mesken", işçi evleri ve bunlardan daha düşük nitelikteki meskenlerin tescilinde her bir bağımsız bölüm için 50 TL harç alınacaktır. Bu bağlamda yukarıda belirtilen haller dışında kalan her nevi cins ve kayıt tashihinde her bir işlem için 50 TL harç alınması öngörülmüştür. Bu düzenlemelerle daha önce nispi esasa göre alınan harçlar bundan böyle maktu esasa göre alınacaktır.
"Tapu işlemleri" ile ilgili tarifenin (20) numaralı fıkrasının (e) bendi uyarınca bundan böyle "gayrimenkul üzerine irtifak hakkı tesis ve devrinde Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre yapılan kat irtifakları hariç olmak üzere tesis ve devir için ödenen bedel üzerinden devir alan için binde 15 oranında harç hesaplanmakta olup, harca esas bedel üzerinde hak tesis edilen gayrimenkulün Emlak Vergisi değerinin iki katından çok olmayacaktır.
"Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun"un geçici 6. maddesi uyarınca;
* 28.02.2009 tarihi itibariyle beyana dayalı tarhiyatlarda ihbarname düzenlenmemiş olan cins değişikliği harçları, beyanname alınmaksızın maktu olarak tahsil edilecektir. Bu harçlar için ayrıca herhangi bir vergi cezası ve gecikme faizi hesaplanmayacak, yüzde 50 ilave harç aranmayacaktır.
* 28.02.2009 tarihinden önce beyana dayalı tarhiyatlarda tahakkuk ettirilmiş cins değişikliği harçlarının (yüzde 50 ilave harç dahil) takip ve tahsiline devam edilecektir. 28.02.2009 tarihinden önce ihbarname kuralına göre yapılan tarhiyatlarda ise ihbarname düzenlemek suretiyle tarh edilmiş cins değişikliği harçlarına (yüzde 50 ilave harç dahil) ilişkin işlemlere devam edilecek ve tarh edilen harç, kesilen cezalar ve hesaplanan gecikme faizleri ile gecikme zamlarının tahsil edilebilir aşamaya gelmesini müteakip takip ve tahsiline devam edilecektir.
* 28.02.2009 tarihinden önce cins değişikliği işlemleri ile ilgili olarak tahsil edilmiş tutarlar (yüzde 50 ilave harç dahil) iade edilmeyecektir.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 31.03.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.