Bir bardak su iç hukuku / Bumin Doğrusöz

Bu yazımızda da geçen yazılarımızda irdelemeye başladığımız 'Torba Kanun Tasarısı'nı irdelemeye devam edeceğiz. Bu yazımızda 'Torba Kanun'un üç geçici maddesi ile ihdas edilen yeni aflar ile yaratılan sorunlara değinmek istiyoruz.

Torba Kanun'un geçici 1. maddesine göre, "Menkul kıymet yatırım fonlarının sermaye piyasalarında yaptıkları işlemlerle ilgili olarak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemler için Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi tarhiyatı yapılmaz, daha önce yapılan tarhiyatlardan vazgeçilir, tahakkuk eden tutarlar terkin edilir. Tahsil edilmiş tutarlar ret ve iade edilmez.

Menkul kıymet yatırım fonlarının sermaye piyasalarında yaptıkları işlemlerle ilgili olarak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemler için yapılmış Banka ve Sigorta Muameleleri vergisi ve ceza tarhiyatları kaldırıyor. Bunlar içinde kesinleşmiş, yani tahakkuk etmiş olanlar varsa onları da siliyor. Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde muhalefet şerhi yazan İzmir Milletvekili Harun Öztürk'ün de belirttiği gibi, "Bu düzenleme ile menkul kıymet yatırım fonu işlemleri nedeniyle bankalara af getirilmektedir.

Bu tarhiyatlar dolayısıyla ödeme yapmış olanlara da 'Bir bardak su için, dürüstlük yapıp ödemeseydiniz' deniliyor. Çünkü tasarı, tahsil edilmiş tutarlar ret ve iade edilmez" diyor.

Torba Kanun'un geçici 2. maddesine göre trafik sicilinde adlarına kayıtlı bulunan 1979 veya daha eski model olan motorlu taşıtların; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30.6.2010'a kadar kayıtlarının silinmesi ve araçların hurdaya çıkarılması halinde maliklerinin yük ve yolcu taşımacılığı dışında bilanço esasına göre defter tutmayı gerektiren başkaca ticari veya mesleki faaliyeti olmaması halinde, hurdaya çıkarılan taşıta ilişkin olarak 31.12.2009 tarihine kadar tahakkuk etmiş ve ödenmemiş olan Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ile bu vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve 31.12.2008 tarihine kadar kesilen idari para cezaları silinecektir.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle mevcut olmayan veya herhangi bir nedenle motorlu taşıt vasfını kaybetmiş 1998 ve daha eski model taşıtların, bu durumlarının kanıtlanması veya ilgili trafik tescil kuruluşuna yazılı bildirimde bulunulması halinde, bu taşıtlara ait MTV'lerin 1/4'ünün 31.12.2009 tarihine kadar ödenmesi şartıyla, kalan vergi aslı, gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve tescil plakasına kesilen idari para cezalarının tamamı tahsil edilmeyecektir.

5.7.2003 tarihinden önce çalınan motorlu taşıtlara ilişkin, çalınma tarihinden bulunma tarihine kadar, henüz bulunmadıysa 5.7.2003 tarihine kadar olan vergilendirme dönemlerine ait olup ödenmemiş olan MTV ile bu vergiye ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve tescil plakasına kesilen idari para cezaları silinecektir.

25.5.1997'den önce, noterler vasıtasıyla satılan motorlu taşıtlar için, noter satış senedinin düzenlendiği tarihten sonra satıcılar adına tahakkuk eden MTV, gecikme zamları, gecikme faizleri ile vergi cezaları, taşıtın 31.12.2009 tarihine kadar alıcısı adına tescili kaydıyla, Vergi Usul Kanunu'nun düzeltme hükümlerine göre düzeltilecektir. Bu taşıtların tescil plakasına 31.12.2003 tarihinden önce kesilen idari para cezaları da tahsil edilmeyecektir. Bu fıkra kapsamına giren amme alacakları dolayısıyla önceden tahsil edilmiş tutarlar ise iade edilmeyecektir.

Bu madde kapsamında tescil kayıtları silinen motorlu taşıtlara ait daha önce ödenmiş olan MTV ile buna ilişkin gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve idari para cezaları red ve iade edilmeyecektir.

Bir af da Torba Kanun'un 3. madesinde. Bu maddeye göre Özel Tüketim Vergisi Kanunu'na ekli (II) sayılı listede yer alan ve 1.8.2002 21.7.2005 tarihleri arasında 87.03 gümrük pozisyon numarasından Özel Tüketim Vergisi beyan edilmesi gerekirken 87.04 numarasından beyan edilen araçlarla ilgili olarak, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemler için Özel Tüketim Vergisi tarhiyatı yapılmayacak, daha önce yapılan tarhiyatlardan vazgeçilecek, tahakkuk eden tutarlar silinecektir. Ancak tahsil edilmiş tutarlar ret ve iade edilmeyecektir.

Burada değinmek istediğim konu, bu afların yerinde olup olmadığı konusu değildir. Bütün bunlar tartışılabilir. Burada asıl değinilmesi gereken iki husus vardır.

Bu maddelerle cezalı tarhiyatı henüz yapılmamış veya yargı aşamasında olanlara aflar vardır. Tarhiyatı önceden yapılmış olup halen bu vergi ve cezaları ödemiş veya halen ödeyenlere ise, bir bardak su vardır. Bu kadar eşitsizlik ve adaletsizlik olamaz.

Kendisine gelen vergi/ceza ihbarnamesinden doğan borçlarının ödeme vadelerini nazara alarak veya borcunun kesinleşmesini müteakip ödeyen mükellefi cezalandıracaksınız, ödemeyeni, kaçanı, zaman kazanmaya çalışanı veya idarenin yavaş çalışmasından ötürü halen hakkında ihbarname düzenlenmemiş olanı veya dosyası takdir komisyonunda bekleyeni affedeceksiniz.

Eğer böyle bir hukuk anlayışı ile mükelleflere yaklaşacaksak, mükellefler bundan böyle haklarında yapılan cezalı tarhiyatlardan doğan borçlarını niçin zamanında ödesinler ki. Mükelleflere ödeyen aptallardan mı, yoksa ödemeyip kaçan akıllılardan mı olma tercihi sunulamaz.

Buradaki iade olunmaz hükmü anayasaya aykırıdır ve ödeme yapanların dava açması halinde Anayasa Mahkemesi'nce muhtemelen iptal edilir.

Tasarıdaki bir diğer ilginçlik de Geçici 2. maddede cezanın da affedileceğinin maddeye açıkça yazılmasına karşılık, geçici 1 ve 3. maddelerde cezanın da affedileceğinden sadece gerekçede söz edilmesidir. Gerekçenin fazlaca bir hukuki değeri olmadığına göre bu maddeler açıkça vergiyi affedip, cezayı mı bırakmaktadır, yoksa vergi aslı iptal edildiğinde ceza da nasıl olsa kendiliğinden düşecektir düşüncesi ile bazı anayasal koşulları bertaraf amacı ile gizli ceza affı mı amaçlanmaktadır sorusu akla gelmektedir. Burada, Hakan Uzeltürk Hoca'nın Torba Kanun Tasarısına ilişkin irdelemesinde (Dünya, 17.2.2009) de belirttiği gibi af konusundaki açık düzenlemeler dolayısıyla tasarının kanunlaşması için TBMM üye tam sayısının 3/5 çoğunluğu tarafından kabulü gerekmektedir.

Tasarının yasama süreci çok hızlı ilerliyor. Umarım bu konular, yasama sürecinde dikkate alınır.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 19.02.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.