Kriz ve mali etkileri / YMM İsmail Kökbulut

2009 yılı dünya küresel krizinin daha fazla hissedileceği bir yıl olacak.
Krizin mali sonuçları piyasaları olumsuz etkilemeye devam ederken başta Amerika Birleşik Devletleri bir çok tedbir paketini uygulamaya koyuyor. Amerikan hükümetinin hazırladığı ekonomik paketlerin Senatodan geçmesi adeta tüm dünya için piyasalarını etkiler durumda. Kimi zaman olumlu gelişmelerin işareti olarak borsa yükselişlerini izlerken kimi zaman tepkisiz bir biçimde piyasaları düşüşlerine şahit oluyoruz.

Tehlike mi, fırsat mı?

Amacımız karamsar bir tablo çizmek değil. Hatta karamsar tablo çizenlere itirazlarımız var. Bugünlerde bir çok kişiden duyabileceğiniz gibi krizin iki anlamı var. Tehlike ve fırsat. Kriz döneminde bulunduğunuz konum veya mali yapınız sizin için tehlike veya fırsat imkanı oluşturmuş olabilir. Bu konuda iş adamlarının her zamankinden daha fazla bilgiye ve öngörüye ihtiyaçları var. Belki bir çok kişi için ekonomi programları bu kadar çok takip edilmiyordu. Hatta sıradan orta ölçekte bir işletmenin sahibi veya yöneticisi ülkemizdeki mali piyasalar kadar dünya piyasalarını izler duruma geldi.

Tedbir Paketi Bekleniyor

Dünya piyasalarını izleyen bir çok kişinin eleştirisi kriz döneminde piyasaları canlandıracak olan tedbirlerin devlet tarafından alınması konusu. Bu konuda çalışmalar yapıldığı muhakkak. Ancak bu tedbirlerin bir an önce devreye girmesinde fayda var. Vergisel bir takım desteklerin olması beklenen paketten piyasaları rahatlatıcı düzenlemeler çıkması bekleniyor. Özellikle istihdam üzerindeki yüklerin azaltılması bu konuda büyük önem arz ediyor. Değişik sektörlerde uzun zamandan beri dile getirilen bir takım tedbirler bu dönemde uygulamaya konulabilir. Örneğin turizm gibi belli dönemlerde yoğunlaşan sektörlerde işçilerin yoğunluğun az olduğu dönemlerde çalıştırılmadığı veya sezonluk çalıştırıldığı bilinmekte. Oysa bu tür belirlenen sektörlerde işten çıkarılmaması durumunda işçinin çalıştırılmaya devam edilmesi durumunda vergi ve sosyal güvenlik primlerinin alınmaması veya çok düşük düzeyde alınması hem piyasalar için hemde devlet için faydalı olur. Kış döneminde azalan maliyetler nedeniyle ucuz tatil yapmak isteyenlere sunulacak tatil paketi iç piyasayı da canlandırır. Hem bir çok kişi işşizlikten kurtulacak, hem de düşen maliyetler nedeniyle sezon dışı dönemler değerlendirilmiş olacak. Bu örneği bir çok sektör için çoğaltmak mümkün.Diğer taraftan 2008 yılı kazançlarının beyanı ile sona erecek olan Yatırım İndirimi İstisna uygulamasının tekrar yürürlüğe sokulması yatırımcıları bir miktar rahatlatacak uygulamalar olabilir.

Vergi sonuçları

Krizin özel sektörü etkilediği gibi kamu bütçesini de etkilemesi muhakkak. Zaten Ocak ayı verileri bunu gösteriyor. Vergi gelirlerinin düşmüş olması şaşırtacak bir sonuç değil. Daralan dünya piyasalarının ülkemizi etkilememesi mümkün değil. Bir diğer sonuç bugün beyanın son günü olan 2008 yılına ilişkin son geçici vergi beyanları ile ortaya çıkacak. 2008 yılının son çeyreğine ilişkin verilecek geçici vergi beyanlarında özellikle yabancı para cinsinden borcu olan işletmeler için yüksek giderlerin oluşması muhtemel. Çünkü yabancı para cinsinden olan borç ve alacakların yıl sonu Merkez Bankası kuru ile değerleme yapması ortaya çıkacak kur farkı giderlerini kazançlarından düşmeleri gerekiyor. Reel sektörde faaliyet gösteren bir çok işletmenin öz kaynakları yanında kredi kullandığı düşünülürse reel sektörde beklenen sonuç bu. Belki kredi alacakları olan mali sektör vergi gelirlerindeki azalmayı telafi edici beyanda bulunur.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 16.02.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.