Doğum borçlanması çözümleri / Tahsin Sınav

Geçen yılın Ekim ayından önce almaya başladık doğum borçlanması sorularını. Analarımızın bu borçlanma imkânıyla emeklilik yönünden avantaj elde edip edemeyecekleri hususundaki meraklarını giderme ve tavır belirleme çabaları da oldukça isabetliydi. Geçen hafta Pazartesi günü yayınlanan yazımda belirttiğim üzere, kadın sigortalıların yani 4/a kapsamındaki kadın sigortalıların, çalışırken tâbi oldukları İş Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izin süreleri, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarihten sonra, iki defaya mahsus olmak üzere doğum yaptıkları tarihten itibaren geçen en fazla iki yıllık süreleri, bu sürede adlarına prim ödenmemiş olması kaydıyla ve çocuklarının yaşaması şartıyla borçlandırılacaktır. Genelgeyle yapılan düzenlemeye göre, doğum nedeniyle çalıştığı işinden ayrılmak zorunda kalan kadın sigortalılara doğumdan sonra sigortasız geçirdikleri belli süreleri borçlanarak hizmet olarak değerlenme imkânı sağlanmıştır.

2925 sayılı Kanun'a tâbi tarım işçisi kadın sigortalılar da doğumdan sonra adlarına prim ödenmemiş olması kaydıyla iki yıllık sürelerini borçlanabileceklerdir. Ancak, bunların sigortalılıkları doğum nedeniyle sona ermeyeceğinden, doğum tarihinden itibaren primi ödenmemiş süresi olsa dahi doğum yapılan yılın sonuna kadar olan süre için tarım sigortası primleri tahsil edilecek, bu süre iki yıllık süreden düşüldükten sonra kalan süresi borçlandırılacaktır.

Okuyucularımın yeni sorularıyla, önceden cevap yazdığım bazı soruları hakkında bu yazımda çözümlemeler yapmak istiyorum. Çözüm örnekleri aşağıdadır:

Okuyucularımdan Ertan ERSAN, SGK'nın hayli karışıklıklara yol açan doğum borçlanması konusunda yapmış olduğumuz açıklamalar nedeniyle teşekkür ediyor: “12.01.2009 tarihli “doğum borçlanması ilkeleri” başlıklı yazınızda, Erman Saruhan isimli okurun sormuş olduğu soruya vermiş olduğunuz cevabınız ile temel ilkelerin 4'üncü maddesindeki açıklamalarınız çelişkili. İlgili kişi 31.08.1980 tarihinde 1'nci doğumunu yapıyor. 1981 yılında çalışmazken 2.doğumunu yapıyor. Dolayısıyla, 1.doğumdan itibaren iki yıllık süresi dolmadan 2.doğum gerçekleştiğinden, temel ilkeler başlığındaki 4.maddeye girmesi gerekirken, siz cevabınızı 5.maddeye göre vermişsiniz” diyerek yanlışımı düzeltmeme imkân hazırlıyor. Ve eşi hakkında sorusunu yazıyor. Kendisine teşekkür ediyorum:

“Eşim, 24.04.1965 doğumlu olup 02.03.1981 yılından 31.10.1994 yılına kadar SSK'lı olarak çalışmıştır. 01.06.2006 tarihinden beri de isteğe bağlı primi halen devam etmektedir. SSK 2670, isteğe bağlı (şu anda) 1080, toplam 3750 günü vardır. 06.08.1995 tarihinde 1.çocuk, 13.09.1996 tarihinde ise 2.çocuk doğmuştur. Bu bilgiler ışığında eşim doğum borçlanmasını 2 yıl mı, 3 yıl mı yapacak?

C: 31.10.1994 tarihini izleyen 9 ay 5 günden (275 günden) sonra, yani 300 gün dolmadan, ilk doğumunu 06.08.1995 tarihinde; ikinci doğumunu ise birinci doğumundan 1 yıl 1 ay 7 gün, yani 397 gün sonra, 13.09.1996 tarihinde yapmıştır. Bu durumda, “Sigortalı olarak çalışmaya başladıktan sonra ilk doğumunu yapan ve iki yıllık süre dolmadan ve sigortalı olarak tekrar çalışmaya başlamadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar geçen süre ile ikinci doğum için borçlanabileceği iki yıllık sürenin toplamı kadar geçen süreyi borçlanabilecektir” kuralı gereği, eşinizin, toplam 3 yıl 1 ay 7 gün, yani 1117 günlük doğum borçlanması yapması mümkündür. Doğum borçlanması yapılıp ödendiğinde prim ödeme gün sayısı, 4867 güne ulaşacaktır, verdiğiniz bilgiler itibariyle. Eşiniz, 02.03.1981 tarihinde, yani 01.04.1981 tarihinden önce işe başladığından yaş şartına tâbi değil. 20 yıllık sigortalılık süresi, 02.03.2001 tarihinde dolmuştur. Doğum borçlanması sonrası, 5000 prim ödeme gününü doldurmaya 133 gün kalacak ve isteğe bağlı sigortalılığı devam ettiğinden bu eksikliği tamamlayabilecek ve emekliliğini talep edebilecektir.

Erman SARUHAN: Annem, 1957 doğumludur. 09.06.1975 tarihli sigorta girişi vardır. 1975'ten 1980/1 dönemine kadar 1393 gün primi yatmıştır. 31.08.1980 tarihinde doğum yapmıştır. 1981 yılında çalışmazken 2. doğum yapmıştır. Bu tarihten sonra 2006/11 dönemine kadar çalışmamıştır. 2006/12 döneminden bugüne kadar isteğe bağlı olarak 660 gün prim yatırmıştır. Bu durumda annem, birinci ve ikinci çocuk için ayrı ayrı doğum borçlanmasından hangi şartlarda yararlanabilir? Emekli olmasını sağlayacak bir yol göstermenizi arz ederim.

C: Okuyucumuzun annesi, ilk doğumu nedeniyle eğer sigorta primi ödenmeyen doğum sonrası dönemi varsa doğum borçlanması yapabilecektir. 1981 yılında çalışmazken 2. doğumunu yaptığına göre, 1. doğumdan itibaren iki yıllık süresi dolmadan 2. doğumu gerçekleştiğinden, iki doğumu için doğum borçlanması yapabilecektir. 2. doğuma kadarki prim ödenmeyen süreyi ve 2. doğumu izleyen 2 yılı da borçlanabilecektir. Bu doğrultuda borçlanma talep dilekçesini SGK'ya vermelidir.

Okuyucularımdan Mehmet MUĞLU da doğum tarihlerini tashih ederek cevap istiyor: Yengem, 15.05.1960 doğumlu. 1981 yılında SGK'lı olarak çalışmaya başladı. 06.11.1985 yılında işten ayrıldı. Şu an isteğe bağlı pirim ödüyor. Yaş sınırına girmiyor, günü eksik. 2942 günü var. 01.01.1987 ve 30.06.1994 yıllarında 2 tane doğum yaptı. 5510 sayılı yasaya göre doğum borçlanması yapıp, emekli olabiliyor mu?

C: Okuyucumuzun yengesinin ilk doğumu, en geç 06.11.1985 tarihi olan işten çıkış tarihinden 300 gün –yani 10 ay- sonra olmalıydı. Bu tarih, 06.09.1986 tarihine tekabül ediyor ve 01.01.1987 tarihinde olduğuna göre ilk doğum, belirtilen tarihten oldukça sonradır. Bu nedenle okuyucumun yengesi iki doğumu için de doğum borçlanması yapamayacaktır.

(Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi | 19.01.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.