18 Kasım 2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik" ile 1.1.2009 tarihinden itibaren ücretlerin bankalar aracılığıyla ödenmesi zorunluluğu getirilmiştir.
Yönetmeliğe göre;
İş Kanunu'na tabi işletmelerde
İşyerleri ve işletmelerinde İş Kanunu hükümlerinin uygulandığı işverenler ile üçüncü kişiler, Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az 10 olması halinde, çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanuni kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
Düzenlemede "Türkiye genelinde çalıştırılan işçi" sayısından söz edildiğinden birden fazla işyeri veya şubesi olan işletmelerde bu sayı, her bir işyeri itibariyle değil, bütün bunların toplamı olarak dikkate alınacaktır.
Basın işkolunda
5953 sayılı kanuna tabi olarak Türkiye genelinde en az 10 gazeteci çalıştıran işverenler, çalıştırdıkları gazetecilere o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
Gazeteci çalıştıran işverenler, aynı zamanda 5953 sayılı kanun hükümleri dışında kalan ve İş Kanunu'nda "işçi" tanımına giren kimseleri çalıştırmaları halinde, çalıştırılan gazeteci sayısı ile işçi sayısı toplamının en az 10 olması durumunda, çalıştırdıkları gazeteci ve işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanuni kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler. Bu nedenle basın kuruluşlarında on kişinin hesabında Basın İş Kanunu'na ve İş Kanunu'na tabi çalışanlar ayırımı yapılmayacaktır.
Deniz işkolunda
Deniz işkolunda ise Deniz İş Kanunu'na tabi olarak Türkiye genelinde en az 10 gemi adamı çalıştıran işverenler veya işveren vekilleri de çalıştırdıkları gemi adamına, o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler. Yönetmelikle ayrıca, ücretlerin yatacağı banka hesap numaralarının gemi adamları ile yapılacak hizmet sözleşmelerine yazılması zorunluluğu da getirilmiştir.
Bu yönetmeliğe göre banka aracılığıyla ödeme yapması gereken işverenler, işyerlerinin bulunduğu yerde banka şubesi olmaması veya çalışanlara banka aracılığıyla ödeme yapılmasına olanak olmaması halinde ödemeleri, PTT şubeleri aracılığıyla yapabileceklerdir.
Banka veya PTT aracılığı ile yapılacak ödemelerde, ödemelerin niteliğinin hesabın açıklamasında belirtilmesi de zorunlu kılınmıştır.
Bu zorunluluklar 1.1.2009'dan itibaren yürürlüğe girmiştir. Aralık 2008 veya öncesine ait ödenmemiş ücretlerin de 1 Ocak veya sonrasında ödenmesi halinde, bu yönetmeliğin getirdiği zorunluluklara tabi olacaktır.
Anonim şirketlerde buradaki on kişinin hesabına, ücretleri bordro ile ödenen yönetim kurulu üyeleri ile denetçi ücretlerinin katılmaması gerekir. Çünkü bu kişiler iş kanunlarına tabi olarak ve hizmet akdi ile çalışan kişiler değildirler. Ancak ileride yanlış yorumlar olmaması için, bu sıfattaki kişiler için ayrı bordro düzenlenmesi yerinde bir davranış olacaktır.
Borçlar Kanunu'na tabi olarak işçi çalıştıran iş sahiplerinin işçilere yapacakları ödemeleri bankadan yapma zorunluluğu ise söz konusu değildir.
Çalışanlara verilecek avansların ise banka kanalı ile verilmesi zorunluluğu bize göre söz konusu değildir.
Bu yönetmelikle getirilen zorunluluklara uymayanlara uygulanacak yaptırımlar ise çeşitli kanunlarda farklı farklı düzenlenmiştir.
Basın İş Kanunu'na tabi işyerlerinde ücreti banka yoluyla ödemeyenlere, 2009 yılında, her bir gazeteci için 1.680,- TL; Deniz İş Kanunu'na tabi işyerlerinde ücreti banka yoluyla ödemeyenlere her bir gemi adamı için 1.344,- TL; İş Kanunu'na tabi işyerlerinde ücreti banka yoluyla ödemeyenlere her bir işçi ve her ay için 112,- TL yaptırım uygulanacaktır. Bu yaptırım tutarı, her yıl yeniden değerleme oranına göre artarak değişecektir.
Bu yönetmelik düzenlemelerini daha önce ayrıntılı olarak irdelemiştim. Bu nedenle bu yazımda, bir hafta önce yürürlüğe giren bu düzenlemeyi sadece hatırlatmak istedim. Daha ayrıntılı bilgi arzu eden okurlarımız yönetmeliğin yanı sıra gazetemizin web sayfasının arşiv bölümünde yer alan 23 ve 26 Kasım 2008 günlü gazetede yayımlanan yazılarımdan da yararlanabilirler.
(Kaynak: Referans Gazetesi | 08.01.2009)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.