Doğum Borçlanmasında Kördüğüm Açıldı / Şevket Tezel

SSGSS Kanunu ile kadın sigortalılara İş Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile iki doğumla sınırlı olarak doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri borçlanma hakkı verilmişti.

 

Hizmet Borçlanma Tebliği ile getirilen sınırlamayla ilk sigortalılıktan önceki doğumlar hak kapsamından çıkartılmış, belgeleme yükümlülüğü getirilmişti. Getirilen bu yasayı daraltıcı engeller ve SGK’nın uygulamalar için genelgeyi beklemesi nedeniyle yürürlüğe girmesine rağmen 1 Ekim 2008’den beri doğum borçlanması hakkı kullanılamıyordu. Nihayet beklenen genelge çıktı ve uygulamanın başlaması için hiçbir mazeret de kalmadı.

 

SÖZCÜ Yazdı SGK Düzeltti

06.10.2008 tarihli ve “Doğum Borçlanmasında Belgeleme Kördüğüm Oluşturmasın” başlıklı köşe yazımızda;

 “Doğumdan sonraki iki yılın ne kadarında talep sahibi sigortalının hizmet akdine dayalı çalışma olup olmadığı pekâlâ SGK’nın kendi hizmet kayıtlarından çıkarılabilecekken hizmet akdine dayalı çalışmadığı konusunda o dönem tabi olduğu işyeri bulunmayacak olan çalışanlardan böyle bir belge isteme yükümlülüğünün getirilmesi yorgunu yokuşa sürmek demek olmuyor mu? Tebliğle gelen bu ek belgeleme yükümlülüğünün kördüğüm oluşturmadan kaldırılacağını veya düzeltileceğini umduğumuzu belirtiyoruz.”

demiş, sigortalı anneler adına SGK’ya seslenmiştik.

 

SGK çağrımıza uydu ve doğum borçlanması yapacak kadın sigortalılar için doğum yatığı tarihlerdeki işverenince düzenlenecek belge düzenleme yükümlülüğünü kördüğüm oluşturmadan kaldırdı. Bu durumda;

4/a sigortalılarından ücretsiz doğum izin süreleri ya da analık izin süreleri ile doğumdan sonra

geçen iki yıllık sürelerini borçlanmak isteyenlerin borçlandırılacak süreleri, sigortalının işten ayrıldığı tarih, sigortalının doğum yaptığı tarih ve kadın sigortalı adına doğumdan sonra prim ödenip ödenmediği hususları göz önünde bulundurularak SGK’ca belirlenecek, bu süreler için ayrıca belge istenmeyecek. Sadece borçlanma talep dilekçesiyle başvurmaları yeterli olacak.

 

Genelgeye göre son durumda doğum borçlanması hakkını formülleştirirsek;

Doğum sonrası süresini borçlanmak için kadın sigortalının;

- Doğum yaptığı dönemde 4/a sigortalısı (SSK) hizmet akdine dayalı çalışıyor olması,

- Doğum nedeniyle işten ayrılmış olması (Doğumun çalıştığı işinden ayrıldıktan sonra 300 gün içinde gerçekleşmiş olması)

- Doğum borçlanması yapılacak sürede adına prim ödenmiş olmaması,

- Doğumdan sonra adına prim ödenmemesi ve borçlanacağı sürede çocuğunun yaşıyor olması,

yetecek.

 

Askerlikten Farklı

İlk defa sigortalı olmadan önceki sürelerin borçlanılamaması doğum borçlanmasını askerlik borçlanmasından ayırıyor. İlk sigortalılık tarihlerinden önceki doğumlarını borçlanmak isteyenlerin borçlanması yargıya kalmış oluyor.

Uygulamanın kadın sigortalıya doğum nedeniyle işinden ayrılarak sigortasız geçirdiği süreleri borçlanarak hizmet süresine kazandırmayı amaçladığı anlaşılıyor. Bundan dolayı doğum sonrasına aktarılan kısmı dahil olmak üzere yasal doğum izni sürelerinde adına prim ödenmişse bu süreler iki yıllık süreden düşülecek. Keza İsteğe bağlı sigortalı iken doğum yapanlar doğum borçlanması hakkından yararlanamayacak.

 

Üst üste doğum

Doğumdan sonra tekrar çalışmaya başlamaması doğum borçlanmasına engel olmayacak. İlk doğumdan sonraki iki yıllık süreyi doldurmadan ikinci doğumu yapan kadın sigortalı ikinci doğumuna ilişkin de doğum borçlanması yapabilecek, iki yıllık süreden sonra doğum yapmışsa borçlanamayacak.

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

İrfan ÖNVER – 06.01.1964 doğumlu, ilk sigortalılık tarihi olan 15.09.1986’dan önce ifa ettiği 18 aylık askerliğini borçlanmış bir sigortalı olarak 48 yaşı dolduracağınız 06.01.2012 tarihinde 5 bin 225 günle hem emekliliğinizi hem de kıdem tazminatınızı hak edebilirsiniz.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 02.01.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.