2009 yılı asgari geçim indirimi / Veysi Seviğ

Gelir Vergisi Yasası'nın 32'nci maddesi gereği olarak "Ücretin gerçek usulde vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulanır."

Yasal tanımlamadan anlaşılacağı üzere asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için yüzde 50'si çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere, ilki iki çocuk için yüzde 7,5, diğer çocuklar için yüzde 5'tir.

Asgari ücret tespit komisyonu tarafından 01.01.2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulanacak asgari ücret 666 TL olarak belirlenmiş bulunmaktadır. Bu miktar 2008 yılı başında 608.40 YTL olarak belirlenmiştir.

Asgari geçim indirimi yasal düzenleme gereği olarak yukarıda belirtilen oranlar dikkate alınmak suretiyle hesaplanacak miktara Gelir Vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanacaktır.

Örneğin 2009 yılında çalışan ve evli olmayan (bekâr) bir kişi için hesaplanacak olan asgari geçim indirimi aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

* 2009 yılı başında geçerli olan asgari ücretin 1 yıllık brüt toplam tutarının yarısı ((666*12)/2=)3.992 TL,

* Yukarıda belirlenmiş bulunan 3.992 TL'nin Gelir Vergisi tarifesinin ilk dilimine ait oranla çarpılması suretiyle bulunan yıllık asgari geçim miktarı (3.992*0.15=)599.40 TL,

* Yıllık asgari geçim miktarının aylık ücrete uygulanacak kısmı (599.40/12=)49.95 TL

Yukarıdaki hesaplamalar sonucu bulunan aylık 49.95 TL ücretlinin aylık geliri üzerinden hesaplanacak Gelir Vergisi'nden indirim konusu yapılmak suretiyle asgari geçim indirimi uygulanmaktadır.

 

Aşağıdaki tabloda 2008 ve 2009 yıllarında uygulanan ve uygulanacak olan asgari geçim indirimi miktarları karşılaştırılmalı olarak yer almaktadır.

 

Asgari geçim indiriminden yararlananlar	2008	2009	Artış (TL)
* Çalışanın kendisi için	45.63	49.95	4.35
* Çalışmayan eş için	9.13	9.99	0.86
* İlk iki çocuktan her biri için	6.85	7.49	0.64
* Üç ve daha fazla çocuktan her biri için	4.56	5.00	0.44

 

Yukarıdaki tablonun incelenmesinden de anlaşılacağı üzere 2009 yılında evli olmayan bir kişinin ücretinde asgari geçim indirimi geçen yıla göre 4.95 TL artırılarak uygulanacaktır. Buna göre asgari ücretle çalışan ve evli olmayan bir kişinin eline geçecek net miktar aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

 

Brüt ücret tutarı	666 TL
Kesinti konuları
- SGK primi çalışan payı	[666x0.14] = 93.24
- Çalışan işsizlik sigortası	[666x0.01] = 6.66
- Gelir Vergisi	34.97
- Damga Vergisi	4.00
Kesintiler toplamı	138.87 (TL)
Net ücret	527.13 TL

 

Yukarıdaki tabloda yer alan 34.97 TL vergi hesaplaması ise aşağıdaki şekilde yapılmış bulunmaktadır.

 

Söz konusu ücretlinin Gelir Vergisi matrahı aşağıdaki formüle göre hesaplanmıştır.

 

Gelir Vergisi matrahı = (Brüt ücret-Sosyal sigorta çalışan payı- işsizlik sigortası çalışan payı)

Gelir Vergisi matrahı = (666.00-93.24-6.66=) 566.10TL

Gelir Vergisi = (566.10*0.15=)84.92

Asgari geçim indirimi sonrası Gelir Vergisi = (84.92-49.95) 34.97 TL

 

Asgari geçim indiriminin uygulanmasında "Çocuk" tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, "eş" tabiri ise aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder. Bu bağlamda nafaka verilenler, evlat edilenler ile ana-babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar içinde asgari geçim indiriminden yararlanılmaktadır.

Diğer yandan indirim tutarının tespitinde mükelelfin, gelirin elde edildiği tarihteki medeni hali ve aile durumu esas alınmaktadır. İndirim yukarıda belirtilmiş oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak koşulu ile ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanmaktadır. Boşanan eşler için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınmaktadır.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 30.12.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.