Devlet tahvili faizlerinde ek istisna sona erdi / Veysi Seviğ

Gelir Vergisi Yasası'nın geçici 59. maddesi hükmü gereği olarak 31.12.2007 tarihine kadar 26.7.2001-31.12.2005 tarihleri arasında ihraç edilen devlet tahvilleri ve Hazine bonolarının faiz gelirleri ve elden çıkarılmasından sağlanan diğer kazançlar toplamının; 2001 yılında 50 milyar lirası, 2002 ve izleyen yıllarda bu tutarın veya artırılmış tutarın her yıl için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmasıyla bulunacak tutar Gelir Vergisi'nden müstesna tutulmuştur.

Söz konusu yasal düzenleme gereği 2001 yılında 50 bin lira olarak uygulanan istisna miktarı son olarak 2007 yılı için 205.994.16 YTL olarak hesaplanmıştır.

Ancak söz konusu yasal uygulamanın sona eriş tarihi 31.12.2007 olarak belirlenmiş bulunduğundan ilgili yıllarda istisnaya konu edilen miktar 01.01.2008 tarihinden itibaren elde edilen devlet tahvili ve Hazine bonosu faizleri ile bu kıymetlerin elden çıkartılmasından sağlanan kazançlara uygulanamayacaktır.

Diğer yandan Gelir Vergisi Yasası'nın geçici 67. maddesinin (9) numaralı fıkrası hükmü gereği olarak bu maddenin yürürlüğe giriş tarihi olan 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan her nevi tahvil ve Hazine bonoları ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme Dairesi'nce çıkarılan menkul kıymetlerin elde tutulması veya elden çıkarılması suretiyle sağlanan gelirlerin vergilendirilmesinde, 31.12.2005 kadar Gelir Vergisi Yasası'nda konuya ilişkin olarak geçerli kılınan hükümlerin uygulanacağı hususu hükme bağlanmıştır.

Bu kapsamda, 2008 takvim yılında elde edilen menkul sermaye iratlarından, 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan Gelir Vergisi Yasası'nın 75. maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Özelleştirme İdaresi'nce çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler indirim oranı uygulanmak suretiyle beyan edilecektir.

Ancak yasal düzenleme gereği olarak "Dövize, altına veya başka bir değere endeksli menkul kıymetler ile döviz cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden elde edilen menkul sermaye iratlarının beyanında indirim oranı uygulanmayacaktır."

İndirim oranı: Vergi Usul Yasası'na göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme oranının, aynı dönemde devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik ortalama faiz oranına bölünmesi suretiyle tespit edilmektedir.

2008 yılında yeniden değerleme oranı %12 olarak belirlenmiştir. (Vergi Usul Yasası Genel Tebliğ Sıra: 347) Buna paralel olarak da 2008 yılında devlet tahvili ve Hazine bonosu ihalelerinde oluşan bileşik faiz ortalama faiz oranı %18,48'dir. (Gelir Vergisi Yasası Genel Tebliğ Seri No: 270) Bu verilere göre 2008 yılında, 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan devlet tahvil ve benzeri nitelikteki iç borçlanma senetleri faiz gelirleri %64,9 oranında indirime konu edildikten sonra kalan kısım beyana tabi olacaktır.

Mevcut yasal düzenleme gereği olarak 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan devlet tahvili ve benzeri nitelikteki borçlanma senetlerinin faiz gelirlerinin indirimden sonra kısmı Gelir Vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşması halinde yıllık beyanname ile beyan edilecektir. 2008 yılında toplam 19.800 YTL'yi aşan bu tür gelirlerin yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

Buna göre 2008 yılında örneğin bir gerçek kişinin, 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan devlet tahvillerinin 200.000 YTL faiz geliri elde ettiğini varsayacak olursak, bu kişinin elde ettiği faiz gelirlerinden düşeceği toplam indirim miktarı (200.000 x 0.649 =) 129.800 TL olacaktır.

Hesaplanan indirim miktarı toplam elde edilen faiz gelirinden indirim konusu yapıldıktan sonra beyana konu edilecek miktar bulunacaktır. Buna göre beyan edilecek miktar (200.000-129.800=) 70.200 YTL'dir.

2008 yılında elde edilen bu gelir 2009 yılının 25 Mart akşamına kadar ilgili vergi dairesine yıllık beyanname ile beyan edilecektir.

26.7.2001 ila 31.12.2007 tarihleri arasında ihraç edilen devlet tahvili ve benzeri nitelikteki iç borçlanma senetleri faizlerine uygulanan ek istisna uygulaması 31.12.2007 tarihi itibariyle sona erdirilmiştir.

Diğer yandan 01.01.2006 tarihinden önceki kamu borçlanmalarında ihraç edilmiş bulunan devlet tahvili ve benzeri iç borçlanma senetlerinin faiz gelirlerinin vergilendirilmesinde de var olan farklılığa son verilmiştir.

01.01.2006 tarihinden sonra ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerinin faiz gelirleri kesinti suretiyle vergilendirilmekte olup, bu uygulamada iç tasarruf sahipleri ile yabancı tasarruf sahipleri arasında var olan stopaj uygulama farklılığına ait olup Anayasa Mahkemesi'ne intikal ettirilmiş bulunan dava henüz karara bağlanmamıştır.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 26.12.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.