Sigortalılık başlangıcının tespiti davası / Sezgin Özcan

 

 

Sizden eşimin emeklilik başvurusu ve bir problemiyle ilgili bilgi almak istiyorum.
Eşim 30.11.2008 tarihinde emeklilik müracaatında bulundu. Eşimin ilk işe giriş tarihi 18.12.1988. Müracaatta bulunduğu 30.11.2008 tarihinde 6300 günü bulunuyor. 01.01.1962 doğumlu olduğundan emeklilik için gereken her şart oluşmuş durumda.
Fakat bugün bilgi almak için SGK'ya gittiğimde bilgisayar kayıtlarından ilk girişini bulamadılar. Dosyasında 18.11.1988 tarihli işvereni tarafından verilen "İşe Giriş Bildirgesi" var. Eşimin aynı tarihli sigorta kartı da var.
Görevli memur arşivden bakacağını eğer arşivde de çıkmazsa emekli olamayacağını söyledi. Evrak olmadığı için ikinci işe giriş tarihi olan 01.09.1990 tarihinin dikkate alınacağını söyledi. Bu durumda emekliliği 01.09.2010 tarihinde hakedecek. İlk işe girdiği işyeri kapanmış olduğu için onlardan da evrak temini imkânsız görünüyor. Böyle bir şey olabilir mi? Eğer evrak bulunamazsa başlangıç tespit davası açabilir miyiz?  Bu dava ne kadar sürer? Davadan olumlu sonuç çıkmazsa ne yapabiliriz? Eşim dava süresince tekrar sigortalı olarak çalışması gerekir mi? Ya da nasıl bir yol izlemeliyiz?
Sinan Seve

Sorunuzda eşinizin ilk işe giriş tarihinin 18.12.1988 olduğunu, 30.11.2008 tarihinde emeklilik müracaatında bulunduğunuzu belirtiyorsunuz. İşe giriş tarihi 18.12.1988 ise emekliliğe hak kazanmak için gereken 20 yıllık sigortalılık süresi 30.11.2008 tarihinde dolmaz. Dolayısıyla emeklilik başvurusu işleme alınmaz. İşe giriş bildirgesinin de 18.11.1988 tarihinde verilmiş olmasından hareketle ilk işe giriş tarihinin 18.12.1988 değil, 18.11.1988 olduğunu kabul edersek;
Hizmet akdine dayanarak bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar SSK (4/a) sigortalısı sayılırlar.
Çalıştırılanlar, işe alınmalarıyla, kendiliğinden “sigortalı” olurlar. Sigortalılar ile bunların işverenleri hakkında sigorta hak ve yükümlülükleri, sigortalının işe başladığı tarihten başlar. Bu suretle sigortalı olma hak ve yükümlülüğünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.
Yönetmelikle tespit edilen belgeleri (Sigorta Primleri Bordrosu) işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde yetkili mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır. İşe giriş bildirgesi süresinde verilmiş ancak bordrosu ve primi Kuruma intikal etmemiş ise beş yıllık hak düşürücü süre nedeniyle hak zamanaşımına uğramaz.
Sorunuzdan, eşinizin işe giriş bildirgesinin süresi içinde Kuruma verildiği ve işe giriş bildirgesinin dosyasında mevcut olduğu, ancak dönem bordrosunun verilmemesi veya verilen dönem bordrosundaki bir eksiklik veya yanlışlık nedeniyle, prim gün sayısının bulunamadığı, dolayısıyla sigortalılık başlangıç tarihinin dönem bordrosundan tespit edilemediği anlaşılıyor.
Bu durumda, hizmet ve sigortalılık başlangıcının tespiti için dava açabilirsiniz. İşe giriş bildirgesi verilip de prim ödeme gün sayısı bulunmayan sigortalılar tarafından açılan hizmet ve sigortalılığın başlangıç tarihinin tespiti davalarında genel olarak, işverence verilen işe giriş bildirgesinde belirtilen işe giriş tarihinde sigortalının en az bir gün süre ile çalıştığı kabul ediliyor.
Davayı, sigorta işlemlerini yürüten kurum ünitesinin bulunduğu yerdeki İş Mahkemesinde, İş Mahkemesinin olmaması halinde Asliye Hukuk Mahkemesinde açmanız ve işverenle birlikte Sosyal Güvenlik Kurumunu (devredilen SSK’yı) da hasım göstermeniz gerekiyor.
Hizmet tespit davaları genel olarak iki ay içinde sonuçlandırılıyor. Dava sonucunun olumsuz çıkması bize göre düşük bir ihtimal olmakla birlikte, olumsuz sonuçlanması halinde temyize başvurabilirsiniz. Yargıtay’ın, olumsuz kararı onaması halinde yapılacak başka bir şey kalmaz. Bu durumda ikinci kez sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarih dikkate alınır.
Eşiniz prim ödeme gün sayısını tamamladığı için dava süresince tekrar sigortalı olarak çalışması gerekmez.

 

 

Emekli Sandığı hizmetlerinin SSK’ya aktarılması

1974 doğumluyum. 10.10.1990 tarihinde SSK sigortam başladı. 20.11.1998-19.11.1999 tarihleri arası 12 ay yedeksubay olarak askerlik yaptım. Bildiğim kadarıyla bu süre boyunca  benden Emekli Sandığına kesinti yapıldı.
Sormak istediğim, yedek subaylara da  Emekli Sandığı sicil numarası veriliyor mu? Ben defalarca denememe rağmen askerlik şubemden ve terhis olduğum şubeden asteğmenlik süresince kesinti yapılan Emekli Sandığı numarama ulaşamadım. Yoksa askerlikteki dönem ve sicil numarası üzerinden işlem yapılıyor olabilir mi?
Ayrıca asteğmenlik hizmet süresi şimdiden aktarılabiliyor mu? Yoksa SSK‘dan emeklilik hakkını kazandığımızda son ödeme döneminde birleştirme için başvuru mu yapmamız gerekiyor?
Bu iki konuda bize ve benim durumumda binlerce askerliğini yedeksubay olarak yapmış SSK sigortalısı arkadaşımızın  sorusunu da cevaplamış olacaksınız.
İsmail Gülgün

 

Askerliğini yedek subay olarak yapanlar, yedeksubaylık dönemlerinde Emekli Sandığı iştirakçisi olurlar. Kendilerine Emekli Sandığı tarafından sicil numarası verilir.
2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanuna göre, çeşitli sosyal güvenlik kanunlarına (kurumlarına) tabi olarak geçen hizmet süreleri, aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştirilir. Hizmet süreleri toplamının aylık bağlanmasına yeterli olmaması halinde hizmet birleştirmesine ilişkin kanun hükümleri uygulanmaz.
Buna göre, yedek subay olarak Emekli Sandığına tabi geçen hizmet süreniz, emekli aylığı almaya hak kazandığınızda diğer hizmetlerinizle birleştirilecektir.
Diğer yandan, terhis belgeniz ve nüfus cüzdanınızın fotokopisini ekleyeceğiniz bir dilekçe ile Emekli Sandığına (devredilen) başvurarak, yedek subay olarak Emekli Sandığına tabi geçen hizmetlerinizin SSK’ya (devredilen) bildirilmesini (aktarılmasını) talep edebilirsiniz.

 

(Kaynak: Gazete Port | 27.11.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.