Ağzını kapatarak esnemek değil, esneklik / Tahsin Sınav

Tanışıp hoş sohbetine doyum olmaz bir şey değil ki kriz; onunla kucaklaşmak için özlem duyalım. Gerçi o gelebiliyorsa, bizim "hoş geldin"imizi beklemiyor ki zaten! Bunun için biz de ona "hoş geldin" demiyoruz. Gelmesin kardeşim, istenmediği yere niçin geliyor ki?! Defolsun, bizden uzak dursun! Böyle deyince yanımızdan yöremizden defolup gitse, ne iyi olur. Ama boşuna beklemeyelim. Krizi nasıl kovmak gerekiyorsa, öylece kovalım.

Krizi firmalar nasıl kovacak, devlet nasıl kovacak?

Ekonomik krizin firmalarca, firma ekonomisi bünyesinden kovulması, bence daha öncelikli.. Çünkü firma ekonomileri, çok daha narin ve korunmaya muhtaç. Ve ekmek, aş, vergi de firma ekonomisinden çıkıyor ve paylaşılıyor. Öyleyse firma ekonomilerini sürekli gözlem altında tutmalıyız. Eğer krizin tasallutuna uğrayacaksa, hemen beslemeye almamız gerek.. Reel sektör dediğimiz ve üretim ve hizmetlerin bütün aşamalarında etkin varlıklarının hissetmek istediğimiz firma ekonomileri, dış dünyada yaşanmakta olan ekonomik kriz nedeniyle, ihracatımızdaki Pazar daralmasından olumsuz etkileniyor. İhracatımızın yöneldiği sözkonusu gelişmiş ekonomilere ait Pazar alanlarında yaşanmakta olan küresel ekonomik kriz, bu sonuçla karşılaşmamıza sebep oldu. Bu sonucu beklemiyor, değildik. Ama hangi tedbirleri alacağımızı, oluşturduğumuz kriz senaryosunda, yerli yerine oturtarak belirlememiştik. Kanımca kamuya mal edilmesi başarılmış krize set çekme senaryolarını üretememek, küçümsenemez bir noksanlık..

Firma ekonomilerindeki krizlere karşı 4857 sayılı İş Kanunu'ndaki esneklik imkânları ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun öngördüğü "ücret garanti fonu" ve "kısa çalışma ödeneği" imkânlarını kullanmayı etkin bir şekilde başarmalıyız. Öncelikle Türkiye İş Kurumu, işçilerin işverence mevcut olumsuz ekonomik şartlar nedeniyle işten çıkarılmaları sonucunda işsiz kalmalarından önce, firmalara "ücret garanti fonu" ve "kısa çalışma ödeneği" imkânlarından nasıl yararlanacaklarını mutlaka anlatmalı ve derinlemesine endişelenen ve yoğun işçi çıkışına giden firmalarla direk yapıcı temaslara girişmelidir. Bu çalışmayı önyargısız yapmalıdır, İŞKUR. Bu çabalar, firma krizlerinin devlet krizine dönüşünü önlemede önemli bir adım olacaktır.

Firma ekonomilerindeki krizlere karşı 4857 sayılı İş Kanunu'ndaki esneklik imkânlarının analizine gelince; firmaların esnekleşme uygulamalarını gerçekleştirebilmesi için yoğun çalışma yapılmalı, işçi ve işveren sendikaları bu alandaki katılık tehlikelerini görerek, firmaların esnekleşme uygulamalarının önünü açmalıdırlar. İşçiler de istihdam zorluklarının işten çıkarmaları uyaracağını görerek, işverenlerinin denkleştirme ve serbest zaman uygulamalarını yapabilmelerine kapılarını açmalıdırlar. İşçiler, haftalık 45 saatlik çalışma süresinin, günlük çalışmalarda iş olduğunda 11 saate kadar artırılabilmesi yolunu açarak 2 ayda denkleştirilmesinde ve denkleştirilemeyen sürenin de serbest zaman adıyla dinlenmeye dönüştürülmesinde sorun çıkarmamalıdırlar.

Çalışma süresinde esnekleşme uygulamalarını iyi kullanabilen; tam süreli iş sözleşmelerinin kısmî süreli iş sözleşmelerine dönüştürerek uygulamanın yollarını bulabilen firmalar, işçilerinin iş sözleşmelerini feshetmeden yollarına devam şansını yakalayabilirler. Bu açılımı engelleyen işçiler ve işçi kuruluşları da firma krizlerini tetikleyebileceklerdir. Ancak bu uzlaşma ortamı, kolayca oluşabilecek bir ortam değil, elbette. Tarafların uğraş ve özverileriyle güven verici yaklaşımları, bu sonuçların üretilmesinde çok önemli. Bu geleceği olumlu kurgulama çalışmalarının en önemli harcı da gayret! Gayretler, kışkırtılmadan doğruların peşinden koşamayız.

Esnekleşmenin fesih tercihini yenilgiye uğratabilmesi için, kısa ve makul ölçüleri aşmayan ücretsiz izin uygulamalarından da yararlanılmalıdır. İşveren ve işçiler arasında yapılacak iş sözleşmesi eki ücretsiz izin sözleşmeleriyle ücretsiz izin uygulaması, sözleşmesele oturtularak uygulanabilecektir. Ancak bu uygulamada, ücretinden başka geliri olmayan işçilerin korunmasında işverenler gayretli olmalıdırlar...

Kısaca vurgulamak yararlı olacak. Ağzımızı kapatarak esnemeyelim. Uyanalım, esnekleşelim. Eğer esnekleşmeyi firma ekonomilerinde temellendiremezsek, firma kapanışlarını desteklemiş olacağız. Bu da istihdam daralması; işçilerin işten çıkarılmasını kışkırtmayla sonuçlanacaktır. Çünkü hem iç pazarda hem de dış pazarda daralma, gözden uzak tutulamayacak kadar gündeme oturmuş bulunmaktadır.

Esnekleşmeye gayret etmeden akılcı çözümler oluşturamayız. Krize ancak esnekleşerek direnebiliriz.

Direnelim!

 

(Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi | 10.11.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.