Yerli ve yabancı yatırımcı ne vergi ödüyor? / İsmail Kökbulut

Menkul kıymetlerden elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde uzunca bir süredir yerli-yabancı ayrımı yapılıyor.

Yabancı sermayeyi ülkemize çekmek ve sıcak para çıkışını engellemek amacıyla, yabancıların ülkemizde elde ettiği bazı menkul kıymet gelirlerinden vergi alınmıyor.

 Fakat aynı gelir, yerli yatırımcılar tarafından elde edildiğinde en az %10 vergi ödeniyor. Örneğin yabancı yatırımcı borsada hisse senedi alımsatımından elde ettiği gelirler için hiç vergi ödemezken, yerli yatırımcılar borsa kazançları için %10 oranında vergi ödüyorlar. Yine aynı şekilde hazine bonosu-devlet tahvili alım-satımından elde edilen gelirler ile faiz gelirleri için de yabancı yatırımcılar vergi ödemezken yerli yatırımcılar %10 oranında vergi ödüyorlar.

Bazı yatırım gelirlerinde ise yerli ve yabancı yatırımcılar arasında vergileme farklılığı yok. Örneğin mevduat faizi ve repo gelirleri için, hem yerli hem de yabancı yatırımcılar %15 oranında vergi ödüyorlar. Ayrıca borsada işlem gören hisse senetleri, hem yerli hem de yabancı yatırımcılarca, satın alma tarihinden itibaren en az 1 yıl süre elde tutulduktan sonra satılırsa, elde edilen gelirlerden herhangi bir vergi ödenmiyor. Son ekonomik kriz ile borsada yaşanan büyük düşüş sonucu hükümet, yerli-yabancı yatırımcı arasındaki vergileme farklılığını giderme yönünde bir karar aldı.

Maliye Bakanı Kemal UNAKITAN’ın açıklamasına göre sadece borsada hisse senedi alım-satımından elde edilen kazançlar açısından yerli ve yabancı yatırımcılar açısından vergileme farklılığı giderilecek. Bono-tahvil getirilerinde ise farklılık devam edecek.

Yani yerli yatırımcılar bono-tahvil faiz geliri ile alım-satım kazançlarından %10 oranında vergi ödemeye devam edecekler. Yabancılar ise vergi ödememeye devam edecekler. Bu kararın oldukça yerinde olduğunu düşünüyoruz. Zira vergi oranındaki farklılaşma, yerli yatırımcıları paralarını yurtdışına götürerek yabancı yatırımcı gibi ülkemizde alım-satım yapmaya yöneltti.

Piyasada bu tür yatırımcılar bıyıklı yabancı olarak adlandırılıyor. Borsadaki yatırımcıların en az %30’unun bıyıklı yabancılardan oluştuğu tahmin ediliyor. Borsa kazançlarındaki vergi oranındaki farklılığın giderilmesi ile vergi sebebiyle ülke dışına giden para tekrar ülkemize gelecektir.

Hükümetin ülke dışındaki sermayenin ülkemize getirilmesine yönelik hazırladığı yasa da buna katkı sağlayacaktır. Aşağıdaki tabloda şuan itibariyle yatırım gelirlerinde yerli-yabancı yatırımcılara uygulanan vergi oranlarını özetlemeye çalıştık. Hemen belirtelim. Yatırım gelirlerinde vergileme usulü stopaj.

Yani gelir elde edildiğinde vergisi kesilip yatırımcıya kalan tutar ödeniyor ve bundan başka ayrıca bir vergi ödenmiyor, bu gelirler için beyanname verme zorunluluğu bulunmuyor.

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 03.11.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.