İsteğe Bağlı Sigortalılar İçin Alternatif / Şevket Tezel

08.05.1973 doğumlu eşim 01.04.1995 tarihinde başladığı işini 2001 yılında bıraktı ve evlendik. 2003’de ve 2005’de iki çocuğumuz oldu, toplamda ise bin 800 günü var. Kendim emekliyim. Eşim kapıcı ya da bahçıvan olarak asgarî ücretle çalışmaya başlarsa ne kadar masrafı olur? Sağlık hizmetinden yararlanabilir mi? Ne zaman emekli olur? Ahmet KAYGUSUZ

 

Sayın Okurum,

İsteğe bağlı SSK sigortalılığının 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren kaldırılması SSK’dan (yeni adıyla 4/a sigortalılığından) yaştan veya normal emeklilik için gün sayısını çalışmaksızın doldurmak isteyenlerden tamamlamaları gerekli gün sayısı bin 259 ve daha az olanlar için sorun yok. Buna karşın şayet bin 260 gün ödeyecek olurlarsa yaştan emeklilik için 5 bin 400, normal emeklilik için 9 bin gün isteyen 4/b sigortalılığından emeklilik şartlarına tabi olacaklar ki böyle bir durumda olan sigortalılar için durum işler sarpa sarılmış olacak.

İş bulun demek kolay, bulmak kolay değil. İşlerin getirileri-götürülerini de bilmek gerekli kuşkusuz. Sizin de sormuş olduğunuz bahçıvanlık-kapıcılık en azından vergiden muaf yönüyle cazip bir iş alanı oluşturuyor. Bahçıvanlık kıdem tazminatına da tabi değil. Evet, ev hizmetlerinde çalışanlar, halkın faydalanmasına açık veya işyerinin eklentisi durumunda olmayan ve aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri İş Kanunu dışında kaldığından bahçıvanlık bir iş de olsa kıdem tazminatı gerektirmiyor.

Kapıcılık için ise kıdem tazminatı söz konusu bulunuyor.

 

Eşinizi bahçıvan veya kapıcı olarak işe alacak işverenin şayet daha önce işçi çalıştırmıyorsa en geç işe aldığı gün SGK’ya işyeri bildirgesi doldurup göndermesi gerekiyor.

 

Söz konusu bildirgeler www.sgk.gov.tr web sayfasındaki “Formlar ve Dilekçeler” bölümünden temin edilebilir.

 

İşyeri bildirgesinden sonra ilk defa işçi çalıştırıyorsa en geç bir ay içinde, daha önce işçi çalıştırıyorsa en geç işe başlamadan bir gün önce işe giriş bildirgesi doldurulup SGK’ya verilmesi gerekiyor.

 

Bundan sonra yapılması gereken işçi 1 kişi ise kâğıt ortamında 2 veya daha çok ise e-Sigorta yoluyla internet üzerinden aylık prim ve hizmet bildirimini yapması gerekiyor. Örneğin ayın 1’i ila 30’u arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalılar için düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgelerinin, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde e-Sigorta ile gönderilmesi gerekiyor. Primlerin de en geç izleyen ayın son gününde yetkili bankalara yatırılması gerekiyor.

 

E-Sigorta şifresi işverenlerce SGK birimlerine başvurup e-sigorta sözleşmesi yapılarak alınabiliyor.

1 Ekim 2008’den itibaren asgarî ücretle bir işyerinde işe başlaması durumunda eşinizin işvereni onun için en az (Sizin çalışmıyor olduğunuz varsayılarak sizden ve kendisinden dolayı asgarî geçimden yararlandığı varsayılarak asgarî geçim indirimi 61,60 YTL alınmıştır) 256,79 YTL prim, vergi ve fon yüküyle karşılaşacakken kapıcı veya bahçıvan olursa işverenin yükü 233,05 YTL olacak. 

 

Kapıcılar ve bahçıvanlar işsizlik sigortası kapsamından yararlanma hakkına da sahip bulunuyorlar. 

 

Doğum borçlanmasında “Doğum tarihinden itibaren geçen iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması” yasal gerçekliği karşısında Tebliğle getirilen “Sigortalı kadının doğum tarihinden sonraki iki yıllık süresi tabi olduğu işyerince belgelenmesi” tuhaflığının düzeltileceğini düşünüyorum.

 

Aksi halde bu uygulamayı sürdürecek olurlarsa yeni kanunla getirilen pozitif unsurlardan olan doğum borçlanması hakkından yararlanacak anneyi mumla arasalar bulamazlar. Televizyonlarda ‘Doğum borçlanmasıyla kadınlara tıpkı erkeklerin askerlik borçlanması gibi hak getirdik’ diyen Çalışma Bakanı Sayın Faruk ÇELİK’i de tekzip etmiş olurlar. Çıkartılacak bir Genelgeyle bahse konu Tebliğin oluşturduğu karmaşa ortadan kaldırılmalıdır.

 

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

Kayıtdışının İzlenmesinde Kurumlara Öngörülen Yükümlülükler

 

Sigortalı kişileri çalıştıran,  gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan idareleri, kurum ve kuruluşları ifade eden işverenlere ilişkin bilgilerin şeffaf olarak temini amacıyla SSGSS Yasası kapsamında meslek odalarıyla kamu kurumlarına çeşitli yükümlülükler öngörülüyor.

 

Meslek Odaları ve Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Memurluğunca; SGK’dan gelir ve aylık alanlardan 5510 sayılı Kanun kapsamında yeniden çalışmaya başlayanların tespiti için talep edilmesi halinde sigortalılığa ilişkin bilgiler ve belgelerin SGK’ya verilmesi sağlanacak.

 

Ticaret Sicil Memurluklarınca; SGK’ca talep edilmesi durumunda ticaret şirket ve ortakları hakkında bilgilerin elektronik ortamda SGK’ya verilmesi sağlanacak.

 

Teşkilatlandırma Genel Müdürlüğünce; inşaat faaliyetleri devam eden yapı kooperatiflerinin faaliyet durumları, yönetici ve ortakları ile hisse paylarına ilişkin bilgiler SGK’ya bildirilecek.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunca; esnaf ve sanatkarlar sicil müdürlüklerinin veri tabanları kullanılarak SGK’ya borçlu işverenlerle ilgili bilgilerin elektronik ortamda SGK’ya görüntülenmesi sağlanacak.

 

Ruhsat vermeye yetkili diğer merciler ve özel hukuk tüzel kişilerince; ruhsat ve ruhsat niteliği taşıyan belgeleri alarak inşaat işyerlerinde işçi çalıştırmaya başlayan işverenlerin, bu faaliyetlerinden dolayı SGK’ya işyerlerini tescil ettirip ettirmediklerinin tespiti ve kontrolü amacıyla ruhsata ilişkin alınan bilgi ve belgelerin talep edilmesi halinde SGK’ya intikali sağlanacak.

 

İhale makamı, kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlarca; ihale yoluyla her türlü işi üstlenenlerin SGK’ya bu işlerden dolayı işyerlerinin tescilini yaptırıp yaptırmadıkları, yaptırmış olmaları halinde ise yapılan işle ilgili SGK’ya verdikleri bilgilerin doğruluğunun tespiti amacıyla, bu işleri üstlenenler ile bu işlerden dolayı yapılacak olan asgari işçilik tespiti için üstlenilen işle ilgili bilgiler SGK’ya bildirilecek.

 

Gelir İdaresi Başkanlığınca; teşvik kanunlarından yararlanmak için SGK’ya başvurtacak olan işverenlerin gelir vergisi mükellefi olup olmadıkları bilgisinin SGK’ya verilmesi sağlanacak.

 

İş-Kur’ca; teşvik kanunlarından yararlanmak için SGK’ya başvuracak olan işverenlerin, bu kanunlar kapsamına girip girmediğine ilişkin bilgiler elektronik ortamda SGK’ya verilecek.

 

Kamu İhale Kurumu kamu kurumlarından ihale alan ve SGK’ya borçlu gerçek ve tüzel işyeri işverenlerle ilgili bilgilerin elektronik ortamda SGK’ya görüntülenmesi sağlanacak.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 31.10.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.