Gazetemizde 12 Mart 2025 tarihinde yayınlanan “Maliye’den holding ve grup şirketlere garantörlük incelemesi!” ve 19 Mart 2025 tarihinde yayınlanan “Garantörlük incelemelerinde gözler artık Danıştay’da!” başlıklı köşe yazımlarımız kamuoyunda büyük bir ilgiyle karşılandı. Çünkü, bu konu, holding ve grup şirketler başta olmak üzere başka şirketlerin banka kredi sözleşmelerine garantörlük (kefalet) sağlayan tüm şirketleri yakından ilgilendiriyor! Yani, konu oldukça önemli!
Peki, konu neden önemli?
Maliye, geçtiğimiz günlerde holding ve grup şirketlerin birbirlerinin ve/veya başka şirketlerin (grup şirketi, iştirak edilen şirketler, ilişkili şirketler vb.) banka kredi sözleşmelerine sağladıkları garantörlüklerle (kefalet) ilgili yeni vergi incelemeleri başlattı!
Bu incelemelerin gerekçesi, Maliye’nin garantörlük sağlama (kefalet verme) işlemini Kurumlar Vergisi Kanununun (KVK) 13. Maddesinde yer alan “transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” düzenlemesi kapsamında “hizmet alım ya da satımı” olarak kabul etmesi!
Maliye oldukça net: Kredi garantörlük hizmetleri vergiye tabi!
Maliye, holding ve grup şirketlerinin kefalet veya garantörlükleri karşılığı şirketlere kullandırılan kredi veya teminat mektupları üzerinden elde ettikleri komisyonların kurumlar vergisi ve KDV’ye tabi olduğu görüşünde! Konu sadece garantörlük sağlayan holding ve grup şirketlerle sınırlı da değil! Maliye’ye göre, şirketlerin gerçek kişi ortaklarının da, garantörlük işini ticari organizasyon içerisinde devamlılık arz edecek şekilde yapmaları halinde, ticari faaliyet kapsamında gelir vergisi ve KDV mükellefi olmaları gerekiyor (GİB. İstanbul VDB’nin 23.03.2015 tarihli ve 11395140-019.01-505 sayılı özelgesi).
Garantörlük incelemeleri daha öncede yapıldı!
Evet, Maliye bu incelemeleri 2018 – 2020 yıllarında da yaptı! Maliye, yaptığı bu incelemelerde Kredi Garanti Fonu’nun TL ve döviz cinsinden nakdi kredi kefaletlerinde uyguladığı yıllık yüzde 2 komisyon oranını dış emsal komisyon oranı olarak kabul ederek, bu komisyon oranının altında garantörlük komisyonu alan ya da hiç almayan şirketlere bu oranı esas alarak vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ve KDV tarhiyatları yaptı.
Bu tarhiyatların bir kısmı yargıya taşındı!
Garantörlük hizmetleri verdikleri halde komisyon almayan veya emsaline göre düşük komisyon aldığı gerekçesiyle adlarına vergi ziyaı cezalı kurumlar vergisi ve KDV tarhiyatı yapılan bazı mükellefler ise konuyu yargıya taşıdı.
Lehe ve aleyhe ilk derece mahkeme kararları var!
Tespit edebildiğimiz kadarıyla bu konuda ilk derece mahkemelerinde açılan 2 davanın birisinin mükellef lehine, diğerinin ise Maliye lehine sonuçlandığını, ancak bu 2 kararın istinaf edilmesi üzerine Bölge İdare Mahkemeleri’nin, Maliye lehine kararlar verdiğini (Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. Vergi Dava Dairesi’nin 28.11.2023 tarihli ve E.2022/1945, K.2023/1261, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi İkinci Vergi Dava Dairesi’nin 12.12.2023 tarihli ve E.2023/2409, K.2023/4093, aynı tarihli ve E.2023/2823, K.2023/4092 sayılı Kararları), şirketlerin bu kararları Danıştay’da YD talepli temyiz etti.
Danıştay’a giden lehe istinaf kararları da var!
Bu konuda Bölge İdare Mahkemeleri tarafından şirketler lehine verilen kararlarda var. Maliye, aleyhine verilen bu kararları Danıştay’da temyiz etti!
Maliye aleyhine verilen kararlardaki ortak gerekçe ne?
Bölge İdare Mahkemeleri tarafından şirketler lehine verilen kararlardaki ortak gerekçe,
“Kefil olan şirket ile banka tarafından sağlanan krediye kefil olunan şirketin grup şirketler olduğu, bu iki grup şirket arasında söz konusu banka akreditif ve kredilerine yönelik kefalet sözleşmesinin tesis edildiği, Türk Ticaret Kanunu'nun 395. maddesinin 3. fıkrasında, 202. madde hükmü (Hâkimiyetin hukuka aykırı kullanılması) saklı kalmak şartıyla, şirketler topluluğuna dahil şirketlerin birbirlerine kefil olabileceği ve garanti verebileceğine dair açık düzenleme bulunduğu, buna karşılık kefalet işleminin örtülü kazanç dağıtımı sayılacağına dair Kurumlar Vergisi Kanunu'nda açık bir hüküm bulunmadığı, grup şirketlerin bu şekilde birbirlerine finansal destek sağlamalarının holdingleşmenin yapısına uygun olduğu, kefil olan davacı şirketin sorumluluğunun diğer şirketin sözleşmenin icaplarına aykırı davrandığı durumlarda değerlendirilmesi gerektiği, kefil olunan şirketin sözleşmenin icaplarına aykırı davrandığına ilişkin bir tespitin de olmadığı, bu nedenle davacı şirketin iştiraki olan diğer firmalara kredi kullanması için kefil olması işleminin komisyon geliri hesaplanmasını gerektiren bir örtülü kazanç dağıtımı işlemi olmadığı“
şeklinde (İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Birinci Vergi Dava Dairesinin 28.11.2023 tarih ve E.2023/2726, K.2023/3857, 05.07.2023 tarih ve E.2023/2535, K.2023/2289 sayılı Kararları).
Maliye aleyhine verilen bazı kararlar istinafta kesinleşti!
Bu konuda mükellef lehine Maliye aleyhine verilen bazı kararlar ise, Danıştay’a gitmeden istinafta kesinleşmiş bulunuyor (İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü Vergi Dava Dairesi’nin 30.01.2020 tarihli ve E.2019/2116, K.2020/329, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 2. Vergi Dava Dairesi’nin 01.06.2022 tarihli ve E.2021/1514, K.2022/1098, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. Vergi Dava Dairesi’nin 26.05.2022 tarihli ve E.2021/1243, K.2022/893 sayılı Kararları).
Danıştay Yürütmeyi Durdurma taleplerini reddetti!
Danıştay 3 ve 9. Daireleri, bu konuda kendisine yansıyan kararlarla ilgili YD taleplerini reddetti (Danıştay 3. Dairesi’nin 11.03.2024 tarihli ve E.2024/1196, E.2024/1234, Danıştay 9. Dairesi’nin 21.02.2024 tarihli ve E. 2024/165 sayılı Kararları).
YD ret kararı verilen davalarda süreç devam ediyor!
Lehe ve aleyhe verilen istinaf kararlarının temyiz süreci Danıştay’da devam ediyor, henüz bu davalarla ilgili esastan verilmiş bir karar bulunmuyor.
Sürpriz Gelişme: Danıştay’ın 2023 yılında şirketler lehine verdiği bir karar var!
Evet, yaptığımız araştırmalar sonucunda, garantörlük konusunda şirketler lehine Maliye aleyhine Danıştay tarafından verilen bir karar olduğunu tespit ettik.
Söz konusu karar, “kefil olan şirket ile kefil olunan şirketin grup şirketleri olduğu, bu iki şirket arasında söz konusu banka akreditif ve kredilerine yönelik kefalet sözleşmesinin tesis edildiği, grup şirketlerin bu şekilde birbirlerine finansal destek sağlamalarının holdingleşmesinin yapısına uygun olduğu, kefil olan davacı şirketin sorumluluğunun diğer şirketin sözleşmenin icaplarına aykırı davrandığı durumlarda değerlendirilmesi gerektiği, bu nedenle ilişkili şirket tarafından imzalanan kredi sözleşmesine verilen kefalet dolayısıyla elde edilmesi gereken kazancın kayıt dışı bırakıldığından bahisle davacı şirket adına tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı” şeklinde (Danıştay 3. Dairesi’nin 14.12.2023 tarihli ve E.2020/3206, K.2023/5558 sayılı Kararı).
Sürpriz karar kişisel görüşümüz paralelinde!
Danıştay 3. Dairesi’nin 2023 yılında verdiği söz konusu kararı, “garantörlüğün holding ve grup şirket ilişkisi kapsamında şirket ortağı veya grup şirket statüsüyle tamamen kredi prosedürleri gereği rutin olarak sağlandığı durumlarda TTK’nın 395. Maddesinin 3. Fıkrasında yer alan “şirketler topluluğuna dahil şirketlerin birbirlerine kefil olabileceği ve garanti verebileceğine dair düzenleme” gereği “transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” düzenlemesi kapsamında değerlendirilemeyeceği” şeklindeki kişisel görüşümüze de uygun!
Sonuç olarak;
Danıştay 3. Dairesi’nin bu kararı, önümüzdeki günlerde Danıştay 3 ve 9. Daireleri’nin aynı konuda esastan verecekleri kararlara ışık tutması açısından son derece önemli.
Ayrıca, bu sürpriz karar;
1) Kredi garantörlük hizmetlerinin “transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” kapsamında vergilendirilip vergilendirilemeyeceği yönünden şu an yapılmakta olan vergi incelemelerinin seyrini etkileyecek!
2) Holding ve grup şirketler başta olmak üzere başka şirketlerin banka kredi sözleşmelerine garantörlük (kefalet) sağlayan tüm şirketleri rahatlatacak cinsten!
Her zaman olduğu gibi, bu konuda yaşanacak son gelişmeleri buradan duyurmaya devam edeceğiz.
(Kaynak: Abdullah Tolu / Ekonomim.com | 28.04.2025)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.