Vergide Dünya Halleri – 2025 / 4

Türkiye’de siyasi yapı, tarihsel bağlam ve toplumsal dinamikler arasındaki karmaşık etkileşimin anlaşılması, demokratik değerlerin yeniden inşa edilmesi için önemlidir. Şeffaflık ve hesap verebilirlik esas alınarak oluşturulacak bir yönetişim anlayışı, Türkiye’nin demokratikleşme sürecine katkı sağlayacaktır. Gelecek, bu değerlerin ne derecede toplumsal yaşamın bir parçası haline getirileceğine bağlıdır.

Özellikle son yıllarda, sosyal medya ve sivil toplum kuruluşlarının rolü giderek artmakta, halkın talepleri daha fazla görünür hale gelmektedir.

Kamu yönetiminde şeffaflık, vatandaşların devletle olan ilişkilerini olumlu yönde etkilerken, hesap verebilirlik, yöneticilerin topluma karşı sorumlu olmasını sağlar. Bu iki kavramın güçlendirilmesi, demokratik denetim mekanizmalarının işlemesi için kritik öneme sahiptir.

Bu ayın bülteni, dünyadan ve ülkemizden dijital ve vergi ağırlıklı gelişmelere ilişkin önemli haberler ve tartışmalar ile içiçe

geçmiş içeriklerle dopdolu …

1. Japonya’da Haftada 4 Günlük Çalışmayı Tercih Eden Ülkeler Kervanına Katıldı…

Japonya rekor seviyede düşük doğurganlık oranıyla boğuşurken, Tokyo hükümeti kadınları daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik etmek için yeni stratejiler deniyor. Hükümet gelecek yıl Nisan ayından itibaren çalışanlara haftada sadece 4 gün çalışmaları ve 3 günlük tatil yapmalarını sağlayacak tasarıyı onaylamıştı.

Tokyo, Nisan 2025 itibarıyla kamu çalışanları için haftada 4 gün çalışma modeline geçiyor.

Özel sektörde tablo farklı. Asahi Shimbun’un 2024 verilerine göre sadece %8’lik bir kesim bu modeli uygulayabiliyor.

Ancak Microsoft Japonya’nın denemesinde %40’a varan verimlilik artışı görülmesi, sistemi daha dikkatle izlenir kılıyor.

Dünyada İzlanda’da bu model başarıyla uygulanıyor. Danimarka ve Hollanda ise esnekliği standartlaştıran ülkeler arasında.

2024 İtibariyle Haftada 4 Gün Çalışmaya Geçen 12 Ülke Vardı…

-Belçika; beş günlük mesai saatleri dört güne sıkıştırılıyor. Yakın zamanda tam anlamıyla mesai saatlerinin de azaldığı 4 gün olabilir gibi.

-İzlanda; Uygulama, kamu sektörü ve bazı özel sektör firmalarında yaygınlaştı. Şu anda pek çok sektör 4 gün çalışıyor.

-İspanya; Hükümet desteğiyle küçük ve orta ölçekli işletmelerde başlatılan proje kapsamında 4 günlük çalışma şu anda 250’den daha az çalışanı olan şirketlerde uygulanıyor. Hedeflerinden biri de verimliliği artırırken işsizliği de azaltmak.

-Portekiz; Belirli şehirlerde ve sektörlerde denemeler yapılan Portekiz’de küçük ve orta ölçekli özel firmalar 4 günlük çalışmaya geçti.

– Almanya; 1 Şubat 2024 itibarıyla 45 şirket, altı aylık bir pilot program başlattı. Olumlu sonuçlar alınan programla özel sektör 4 günlük çalışma düzenine geçmeye başladı.

– ABD; Kaliforniya ve New York gibi eyaletlerde bazı şirketler dört günlük çalışma modelini kalıcı hale getirdi. Teknoloji, medya ve startup firmaları bu modeli sıkça uyguluyor.

-Fransa; Bundan yıllar önce haftalık çalışma saatini 35’e indiren Fransa da son dönemde 4 günlük çalışmayı deniyor.

-Hollanda; Part time çalışma özgürlüğü de sunan Hollanda bu alanda en öncü ülkelerden biri. Haftada 29 saatlik çalışma ile dünyada en kısa çalışma haftasına sahip ülkesi. Ülkede iş gücünün %67’si part time olarak çalışıyor.

1. Dijital Çağın Kurumsallaşmasından Ne Anlamak Gerekiyor?

İşinizin geleceği için vizyon açan bazı öneriler neler olabilir?

– Dijital Dönüşüm: Teknolojiyi iş süreçlerinize entegre ederek verimliliği artırmak.

– Sürdürülebilirlik: Çevre dostu uygulamaları benimseyerek sosyal sorumluluk bilincinizi artırmak.

– Müşteri Deneyimi: Müşteri geri bildirimlerine dayalı sürekli iyileştirme ile deneyimi geliştirmek.

– İnovasyon: Yeni ürün ve hizmetler geliştirmek için yaratıcı düşünceyi teşvik etmek.

– Eğitim ve Gelişim: Çalışanlarınızın yeteneklerini geliştirmek için sürekli eğitim fırsatları sunmak.

Bu öneriler, işletmenizin uzun vadede daha rekabetçi ve sürdürülebilir olmasına yardımcı olabilir.

1. Çin, dünyanın ilk 10G geniş bant ağını başlattı!..

Çin, Hebei eyaletinde 10G genişbant internet altyapısını devreye alarak 9.834 Mbps indirme hızına ulaşan yeni nesil ağı kullanıma sundu.

10G internet ile birlikte yaklaşık 20 GB boyutundaki bir 4K filmin 20 saniyenin altında indirilebildiği bilgisi paylaşıldı.

1. BAE, Dünyanın İlk Yapay Zeka Destekli Düzenleyici İstihbarat Ofisini Başlattı…

Devrimci Yasama Süreci

Yapay zeka destekli ekosistemin, yasama sürecini %70’e kadar hızlandırması ve yasaların araştırılması, taslağının hazırlanması, değerlendirilmesi ve yürürlüğe konulması için gereken süreyi önemli ölçüde azaltması bekleniyor. Teknoloji, 100’den fazla federal ve yerel yasada güncelliğini yitirmiş veya çelişkili düzenlemeleri otonom olarak tespit edecek.

Yeni ofis, Kabine Genel Sekreterliği içinde konumlandırılacak ve tüm federal ve yerel yasaları yargı kararları, yürütme prosedürleri ve kamu hizmetleriyle ilişkilendiren birleşik bir yasama haritası oluşturacaktır. Bu entegrasyon, gerçek dünya verilerine yanıt veren dinamik bir yasal çerçeve oluşturur.

Mevcut Hukuk Teknolojisi Üzerine İnşa Etmek

Yeni girişim, BAE’nin AI destekli hukuk sistemlerine yaptığı mevcut yatırımlara dayanıyor. Adalet Bakanlığı, Sanal Hukuk Danışmanı, aile hukuku botları ve mahkeme kullanıcılarına yardımcı olmak için üretken AI ile çalışan bakanlığın ilk sanal çalışanı olan ‘Aisha’ dahil olmak üzere çeşitli AI araçlarını zaten uyguladı.

BAE, bu son yenilikle dijital yönetişim alanında küresel ölçekte ilk 10 ülke arasındaki konumunu sağlamlaştırıyor ve 10 milyar doları aşan dijital dönüşüm yolculuğuna devam ediyor.

Orta Doğu’da böylesine gelişmiş bir düzenleyici istihbarat sistemini uygulayan ilk ülke olan BAE, vatandaşları ve işletmeleri için daha verimli, şeffaf ve duyarlı bir yönetim çerçevesi oluşturma konusundaki kararlılığını ortaya koyuyor.

1. Belediyelerde Mali Denetim…

Sistemlerinin kurulmasının önemi üzerine bir kaç cümle etmek lazım. Denetim mekanizmasının, özellikle belediye başkanlarına sağladığı avantajlar ve hukuki süreçlere etkisi, kamu yönetimi ve yerel yönetimler açısından büyük önem taşımaktadır.

Belediyelerde iç denetim mekanizmalarından biri olan Teftiş Kurulu Başkanlığı (Müdürlüğü), belediye başkanına doğrudan bağlı olarak çalışan ve belediye faaliyetlerinin hukuka, mevzuata ve kamu yararına uygunluğunu denetleyerek belediye yönetiminin şeffaf, hesap verebilir ve etkin bir şekilde işlenmesine katkı sağlar.

Bir de belediye şirketlerinin dış denetimini yapmak üzere Yeminli Mali Müşavirler ile çalışarak gerek bağımsız denetim gerekse tam tasdik sürecince doğruluk ve yerindelik yönünden incelemeler ile bu yapının şeffaflık ve hesap verilebilirlik derecesinin güvence altına alınması gerekmektedir.

1. Mali Denetim: Belediyenin mali işlemlerinin kontrol edilmesi ve bütçe gelir-gider dengesinin sağlanması.

1. Hizmet Denetimi: Sunulan hizmetlerin kalitesinin ve etkinliğinin izlenmesi.0

1. Şikayet Değerlendirme: Vatandaşlardan gelen şikayetlerin incelenmesi ve çözüm önerileri geliştirilmesi.

Belediye Başkanlarına Sağladığı Avantajlar…

1. Hukuki Güvence: Teftiş kurulu, belediye başkanlarının hukuki sorumluluklarını minimize eder. Denetimlerin düzenli yapılması, olası hukuki sorunların önüne geçebilir.

1. İtibar Yönetimi: Şeffaf ve denetlenen bir yönetim anlayışı, vatandaşlar nezdinde belediye başkanlarının itibarını artırır.

1. Verimlilik Artışı: Denetim süreçleri, hizmetlerin daha etkili bir şekilde yürütülmesini sağlar, bu da belediye başkanlarının performansını artırır.

1. Kaynakların Etkili Kullanımı: Teftiş kurulu, bütçe ve kaynakların doğru kullanıldığından emin olarak israfın önüne geçer.

Hukuki Süreçlere Etkisi…

Belediyelerde yapılan denetimlerin hukuki süreçlere etkisi oldukça dikkat çekicidir:

1. Hukuki Sorumluluk: Denetimler sonucunda tespit edilen usulsüzlükler, hukuki takip ve ceza süreçlerini başlatabilir.
2. Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik: Denetim raporlarının kamuoyuna açıklanması, vatandaşların belediye yönetimine güvenini artırır.
3. Politik Sorumluluk: Belediye başkanları, denetim sonuçlarına göre hesap vermek zorunda kalırlar, bu da siyasi sorumluluklarını güçlendirir.

 

1. 7529 sayılı kanun ile 2024 sonunda yapılacak Yapılmakta olan Yatırımlarda Enflasyon düzeltme farkları nasıl yapılacak?

7529 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle enflasyon düzeltmesine yönelik hükümlerde önemli bir değişiklik yapılmış ve 1/1/2024 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, yapılmakta olan yatırımlar hesabında takip edilen tutarların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucunda oluşan ve bu hesabın alt hesabında izlenen düzeltme farkları, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilecek ve bu farklar dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Özel fon hesabına alınan bu tutarlar, yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirildiği dönem ile bu dönemi takip eden dört hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde dikkate alınacaktır.

Özel fon hesabında izlenen ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayan tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılacak ve enflasyon düzeltmesi uygulanmayacaktır.

1. Biri (Maliye) Sizi Gözetliyor!

Beyanname Gözetim Programı Nedir?

Vergi Denetim Kurulu tarafından hayata geçirilen bir program işte. Yapay Zeka mucidi.

Ne iş görür?

Gönüllü uyumu teşvik etmek, mükellefleri beyandan önce uyarmak ve vergi incelemesi öncesi bilgilendirme sağlamak amacıyla yürütülüyor. Uyarı yazıları gönderiliyor.

Gönderilen yazılar bir inceleme başlatma kararı değil; ancak dikkate alınmayan durumlarda inceleme ile sonuçlanabilecek ön uyarı niteliği taşıyor.

– Brüt Satış Hasılatına Tahsilatların Uygunluğu:

Şirketin fiilen elde ettiği nakit veya banka tahsilatlarının gelir tablosuna ve beyannameye tam olarak yansıtılıp yansıtılmadığı kontrol ediliyor.

-Maliyet Kalemlerinin Doğruluğu:

İthalat kaynaklı maliyetler başta olmak üzere, alış ve gider faturalarının uygun şekilde sınıflandırılıp sınıflandırılmadığı denetleniyor.

Yanlış sınıflandırma ciddi vergi matrahı sapmalarına neden olabilir.

Safi Kurum Kazancının Hesaplanması (KVK md. 6):

Şirketlerin brüt kazançtan indirim, gider ve istisnaları düşerek net kazançlarını nasıl hesapladıkları, özellikle yasal dayanaklarla uyumlu olmalı.

Zarar Mahsubu (KVK md. 9):

Geçmiş yıl zararlarının mahsubu yapılırken beyanname ve eklerinin doğru hazırlanması gerekir.

Zararın süresi (5 yıl) ve belgelenebilirliği kritik önem taşır.

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KVK md. 11):

Belgelendirilemeyen, şahsi harcamalar veya vergiye tabi olmayan ödemelerin gider olarak yazılması ciddi cezai sonuçlar doğurabilir.

İndirim ve İstisna Uygulamaları (KVK md. 8, 10, 5):

Teknopark, serbest bölge ve Ar-Ge gibi teşviklerden yararlanılırken tüm şartların sağlandığına dair ispat yükümlülüğü mükellefe aittir.

Enflasyon Muhasebesi (VUK geçici md. 33, md. 298):

2024 yıl sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi uygulaması zorunlu hale gelmiştir. Bilançoda yer alan parasal olmayan kıymetlerin değerlemesi ve düzeltme farklarının doğru hesaplanması, beyanname üzerindeki en büyük etkiyi oluşturur.

Matrah ve Vergi Hesabı:

Tüm bu faktörlerin neticesinde ortaya çıkan kurumlar vergisi matrahı ve ödenecek vergi tutarı dikkatle kontrol edilmelidir.

Değerleme Usulleri (VUK md. 261–280):

Stoklar, menkul kıymetler ve sabit kıymetlerde doğru değerleme yapılmadığında hem vergi matrahı hem bilanço yapısı hatalı olabilir.

Bu konuların herhangi birinde eksiklik veya hatalı uygulama tespit edilirse, beyanname sonrasında mükellefin izaha davet edilmeden doğrudan incelemeye alınması ihtimali ciddi şekilde artar.

1. 2024 Yılına Ait Kurumlar Vergisi Beyannamesi Düzenlenirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar…

Nisan ayı içinde Kurumlar vergi beyannamelerinin verileceği ay.

2024 yılı vergilendirme dönemi genel oran %25’tir.

İhracat ve Üretim Faaliyetlerinde 5 puanlık Vergi İndirimi var.

İhracat yapan sadece ihracattan elde ettikleri kazançlara ödeme oranı 5 puan. Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kişi sadece üretim faaliyetinden elde ettiği kazançlara kurumlar vergisi oranı 1 puanlık indirim uygulanır.

Kurumlar vergi beyannamesinde, yıllık tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve 5 harften fazla nakledilmemekle birlikte geçmiş yıllık beyannamelerinde yer alan zararlar kurumundan kazançtan indirilebilir. Matrah artırımı yıllarında %50 zarar indirilebilir.

Yurt dışında elde edilen Türkiye’de genel sonuçlar hesaplarına intikal ettirilen kazançlardan mahallinde ödenen kurumlar vergisi ve benzeri vergiler, Türkiye’de tarh olunan kurumlar vergisinden indirilebilir.

Yurt İçinde Kesinti Yoluyla Ödenen Vergilerin Mahsup ve İadesi yapılır.

Tahakkuk ettirildiği halde ödenmemiş bulunan geçici vergiler yıllık beyannamede mahsup edilemez.

2024 yılı için nakit sermaye artırımı üzerinden hesaplanan faiz indirimi %55,58 oranı kullanılacaktır.

Uyumlu Mükelleflere %5 Vergi İndirimi vardır.

Enflasyon Düzeltmesi,

2023 yılı brüt satış toplamı 50 milyon TL’nin altında olan kişiler, 2024 yılı 2. ve 3. geçici vergi enflasyonu değiştirmediler. Ancak 31.12.2024 tarihinde kazançlarının esasına göre tespit edilen tüm gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin enflasyonu artırması gerekecek.

2024 yılında satın alınan binek otomobil için amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; ÖTV ve KDV hariç 790.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 1.500.000-TL

Transfer fiyatlandırması, kontrol edilen yabancı kurum ve örtülü sermayeye ilişkin bilgilere ait formların ilişkili veri olması halinde doldurulup doldurulmadığı kontrol edilmeli

Cari yılda yapılan dövizli işlemlerin değerlemesinde ve tahsilatı ileö denmesinde oluşan kur farklarının değerlemeleri kontrol edilmeli

Sonuç olarak Riskli hesap gruplarına (ortaklar cari, kasa, stoklar, alacaklar) özel önem gösterilmeli. Kaşa fazlalığı ve ortaklara borçlara adat hesapla fatura kes ve genel KDV oranını uygula. Şüphe alacaklara ilişkin değerlemelerde mahkeme sürecine dikkat edilmesi gerekir. Dönemsellik ilkesi önem arz etmektedir.

(Kaynak: Abbas Coşar / Bodrum Gündem | 26.04.2025)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.