Kısmi tevkifat kapsamında sorumlu tutulabilecek iki grup
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 8. maddesi hükmünde Maliye Bakanlığı’na, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilme yetkisi tanınmış olup, anılan yetkiye dayanarak KDV Uygulama Genel Tebliği’ndeki düzenlemelerle hem “tam tevkifat” hem de “kısmi tevkifat” yapılacak ödemeler belirlenmiştir. Anılan düzenlemelerden kısmi tevkifat ile ilgili olanlar aşağıda özetlenmeye çalışılmıştır.
Kısmi tevkifat uygulamasında sorumlu tutulacaklar
Kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapmak üzere sorumlu tutulabilecekler iki grup halinde sayılmış olup, tevkifat uygulaması kapsamındaki her bir işlem bazında tevkifat yapacaklar, söz konusu gruplardan birine veya ikisine veyahut söz konusu gruplar kapsamında olan bazı sorumlulara atıf yapılmak suretiyle KDV Uygulama Genel Tebliği’nin ilgili bölümlerinde belirtilmiştir. Dolayısıyla, aşağıda özet olarak belirtilen kısmi tevkifata tabi hizmetlerden ya da mal teslimlerinden bütün mükellefler tevkifat yapmakla sorumlu tutulmamış olabilirler. Bu nedenle, aşağıda sayılan ve kısmi tevkifata konu olacak işlemlerde bu mal ya da hizmeti satın alanların bu işlemlerinde KDV tevkifatı yapıp yapmayacaklarına karar verirken tebliğin her bir hizmet ifası ya da mal teslimi ile ilgili bölümündeki düzenlemelere bakması gerekecektir.
Kısmi tevkifat kapsamında sorumlu tutulabilecek iki grup aşağıdadır:
- 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,
- Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
- Döner sermayeli kuruluşlar,
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
- Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
- Bankalar,
- Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri,
- Sendikalar ve üst kuruluşları,
- Vakıf üniversiteleri,
- Mobil elektronik haberleşme işletmecileri,
- Büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri,
- Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri),
- Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,
- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,
- Payları Borsa İstanbul (BİST) A.Ş.’de işlem gören şirketler,
- Kalkınma ve yatırım ajansları.
Yukarıda sayılan belirlenmiş alıcıların birbirlerine karşı yaptıkları teslim ve hizmetlerde (şirketleşenler dahil profesyonel spor kulüplerince yapılanlar hariç), KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
KDV tevkifatı uygulanacak hizmetler ve teslimler
KDV Tevkifatına konu olacak hizmetler ve teslimler ile bunlardan tevkifat yapmak durumunda olanlar ve tevkifat oranları aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir.
KDV Tevkifatı Uygulanacak Hizmetler |
|||
Tevkifata Tabi Hizmetler |
Tevkifat Oranı |
Tevkifat Yapacak Olanlar |
|
a grubu |
b grubu |
||
Yapım işleri ile bu işlerle birlikte ifa edilen mühendislik mimarlık ve etüt-proje hizmetleri |
4/10 |
√ KDV dahil bedeli 5 milyon TL ve üzerinde olan yapım işleri |
√ |
Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri |
9/10 |
|
√ |
Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri |
7/10 |
|
√ |
Yemek Servisi ve Organizasyon Hizmetleri |
5/10 |
|
√ |
İşgücü Temin Hizmetleri |
9/10 |
√ |
√ |
Yapı denetim hizmetleri |
9/10 |
√ |
√ |
Fason Olarak Yaptırılan Tekstil Ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri |
7/10 |
√ |
√ |
Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma/Götürme Hizmeti |
9/10 |
√ |
|
Profesyonel Spor Kulüplerinin(Şirketleşenler dahil) Yayın, Reklam ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri |
9/10 |
√ |
√ |
Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri |
9/10 |
√ |
√ |
Servis Taşımacılığı Hizmeti |
5/10 |
√ |
√ |
Karayoluyla yapılan yük taşımacılığı hizmeti (kargo işletmeciliği yetki belgesi sahibi mükellefler tarafından yapılan kargo taşıma işleri hariç) |
2/10 |
√ |
√ |
Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri |
7/10 |
|
√ |
Ticari Reklam Hizmetleri |
3/10 |
√ |
√ |
Yukarıda Belirlenenler Dışındaki Hizmetler |
5/10 |
KDV mükellefleri tarafından, |
|
|
|
|
|
KDV Tevkifatı Uygulanacak Teslimler |
|||
Tevkifata Tabi Mal |
Tevkifat Oranı |
Tevkifat Yapacak Olanlar |
|
a grubu |
b grubu |
||
Külçe metal teslimleri (ithalatçılar ve ilk üreticiler (cevherden üretim yapanlar) tarafından yapılan teslimlerinde tevkifat uygulanmaz.) |
7/10 |
√ |
√ |
Bakır, çinko, alüminyum ve kurşun ürünlerinin teslimi (ilk üreticileri (cevherden üretim yapanlar) ile ithalatçıları tarafından teslimlerinde tevkifat uygulanmaz.) |
7/10 |
√ |
√ |
Hurda ve atık teslimi (Metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimi KDV Kanununun (17/4-g) maddesi gereğince KDV’den müstesnadır. Ancak, bu malların teslimi ile ilgili olarak aynı Kanunun (18/1) maddesine göre istisnadan vazgeçilmesi mümkündür. İstisnadan vazgeçenlerin metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının teslimlerinde tevkifat yapılacaktır.) |
7/10 |
√ |
√ |
Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kağıt ve Cam Hurda ve Atıkları ile Konfeksiyon Kırpıntılarından Elde Edilen Hammadde Teslimi (ithalatçıları tarafından tesliminde tevkifat uygulanmaz.) |
9/10 |
√ |
√ |
Pamuk, tiftik, yün ve yapağı ile ham post ve deri |
9/10 |
√ |
√ |
Ağaç ve orman ürünleri teslimi (ithalatçıları veya bu malları 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlardan alanlar tarafından yapılan teslimlerde tevkifat uygulanmaz.) |
5/10 |
√ |
√ |
Demir-Çelik Ürünlerinin Teslimi (ithalatçılar tarafından yapılan teslimleri ile münhasıran cevherden üretilenlerinin üreticiler tarafından ilk tesliminde tevkifat uygulanmaz) |
5/10
|
√ |
√ |
Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğüne yapılan diğer bütün teslimlerde (su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji kullanımları hariç) |
2/10 |
√ Devlet Malzeme Ofisi |
Tevkifatta alt sınır ve fatura düzeni
Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren ve yukarıda sayılan her bir işlemin KDV dahil bedeli işlemin yapıldığı yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırını aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacaktır. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacaktır.
Tevkifata tabi işlemler dolayısıyla satıcılar tarafından düzenlenecek belgelerde; “İşlem Bedeli, Hesaplanan KDV, Tevkifat Oranı, Alıcı Tarafından Tevkif Edilecek KDV Tutarı, Tevkifat Dahil Toplam Tutar ve Tevkifattan Sonra Tahsil Edilmesi Gereken Toplam Bedel (Tevkifat Hariç Toplam Tutar)” ayrıca gösterilecektir.
Beyan
Tevkifata tabi tutulan KDV, alıcılar tarafından tevkifata tabi işlemin vuku bulduğu tarihi içine alan vergilendirme dönemine ait 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilecek ve ödenecektir. Ödenen KDV 1 Nolu beyanname üzerinden indirilecektir. Satıcılar ise 1 Nolu KDV Beyannamesinde matrah kısmında kdv hariç satış bedelini vergi kısmında ise işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin tevkifata tabi tutulmayan kısmını beyan edeceklerdir. Satıcılar Beyananmenin “İadeye Konu Olan KDV” alanına, alıcı tarafından tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilen tutarı yazacaklardır. (Tevkifat uygulaması nedeniyle iade almak istemeyen mükellefler bu tabloya kayıt yapmazlar.)
Sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenen KDV’nin indirimi
Ocak/2024 vergilendirme döneminden itibaren, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilen ve 2 No.lu KDV Beyannamesiyle beyan edilen KDV’nin ödendiği vergilendirme dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması gerekmektedir. Ancak, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilen ve tevkifatın yapıldığı döneme ait 1 No.lu KDV Beyannamesinden önce verilen aynı döneme ait 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan edilerek süresinde ödenen KDV, 2 No.lu KDV Beyannamesinin ait olduğu dönemin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılabilecektir.
Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilerek beyan edilen ancak kısmen ödenen KDV’nin ödendiği kısım itibarıyla indirim konusu yapılması mümkündür.
(Kaynak: Akif Akarca, Dr.Mehmet Şafak / Ekonomim.com | 27.02.2025)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.