Asgari Ücret Zammından Ortalama Ücretliler De Yararlandı

Asgari Ücret Tespit komisyonu 2024 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere aralık ayında toplanacak. Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen ortalama kazanç verileri, asgari ücret zammının özellikle bu yıl ortalama ücretlere de yansıdığını gösteriyor. SGK'nın bu verileri, milyonlarca çalışanın asgari ücret zammını neden merak ettiğine de açıklık getiriyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, asgari ücretin ortalama ücretlere etkisini yazdı.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın çağrısıyla 2024 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek için aralık ayının ilk günlerinde toplanacak. Asgari ücretle veya ortalama ücretle çalışan milyonlarca kişi ile işverenin gözü yeni asgari ücretin ne olacağına çevrilmiş durumda.

Türkiye’de asgari ücretle ortalama ücretler özellikle 2016 yılından sonra bir birine yaklaşmaya başladı. Ortalama ücretlerdeki artışın asgari ücretteki artışın altında kalması nedeniyle ikisi arasındaki makas giderek daraldı. Ancak, son bir yıldır ortalama ücretlerin de asgari ücrete paralel arttığı gözleniyor. Bunda ikisi arasındaki makasın çok daralmış olmasının da etkili olduğunu göz ardı etmemek gerekir.

Merkez Bankası’nın temmuz ayında açıklanan üçüncü enflasyon raporunda, asgari ücretteki her 1 puanlık artışın ortalama ücretlerde 0,93 puanlık artışa karşılık geldiği belirtildi. Buna göre, asgari ücretteki 10 puanlık artış ortalama ücretlerde 9,3 puan; asgari ücretteki 50 puanlık artış ise ortalama ücretlerde 46,5 puanlık artış sağlıyor.

Merkez Bankası bu hesaplamayı, Türkiye İstatistik Kurumu’nun Hanehalkı İşgücü Anketi mikro veri setine dayanarak yaptı. Söz konusu veri setinde kayıt dışı çalışanlar da yer alıyor.

Sigortalı çalışanların ücret bilgilerini ise Sosyal Güvenlik Kurumu’nun istatistiklerinde görmek mümkün bulunuyor. SGK’ya çalışanlar için bildirilen prime esas kazançlar bir anlamda brüt ücretleri gösteriyor. Bazı işletmelerde daha az vergi ve prim ödemek için ücretlerin düşük gösterildiği biliniyor. Bu nedenle SGK’nın verilerini değerlendirirken bu gerçeğin göz önünde bulundurulması gerekiyor. Bununla birlikte SGK verileri, asgari ücrete yapılan zammın ortalama ücretlere ne kadar yansıdığı konusunda önemli fikir veriyor.

ORTALAMA KAZANÇ ZAMMI ASGARİ ÜCRET ZAMMINI GERİDE BIRAKTI

2022 yılı ocak ayında 5.004 TL olan brüt asgari ücret 2022 temmuz ayında yüzde 29,31 oranında artarak 6.471 TL oldu. 2023 ocak ayında 10.008 TL’ye yükselen asgari ücret temmuz ayına göre yüzde 54.66, geçen yılın ocak ayına göre ise yüzde 100 oranında arttı. Bu yılın temmuz ayında ise asgari ücret ocak ayına göre yüzde 34,04, geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 107 oranında arttı.

Özel sektörde ücret zamlarının geriden geldiğini dikkate alarak SGK’ya mart ve ağustos ayları için bildirilen ortalama ücret verilerini karşılaştırdık.

Buna göre, 2022 yılı mart ayında 8.002 TL olan aylık ortalama ücretler 2022 ağustos ayında yüzde 33,55 artarak 10.687 TL’ye yükseldi. 2023 mart ayında ise geçen yılın ağustos ayına göre yüzde 53,42, geçen yılın mart ayına göre de yüzde 105 oranında artarak 16.396 TL oldu.

Bu yılın ağustos ayına geldiğimizde ise ortalama ücretler 22.693 TL’ye yükseldi. Bu, ortalama ücretlerin 2023 mart ayına göre yüzde 38,41, geçen yılın ağustos ayına göre ise yüzde 112 artış anlamına geliyor.

Başka bir ifadeyle asgari ücret artışının yüzde 107 olduğu son bir yıllık dönemde ortalama ücretlerdeki artış yüzde 112 olarak gerçekleşti.

Ortalama ücretlerde son bir yıldaki değişim
(Birim: Türk Lirası)	2022 Mart	2022 Ağustos	2023 Mart	2023 Ağustos	2023 Mart / 2022 Mart	2023 Ağustos / 2022 Ağustos
Bitkisel ve hayvansal üretim ile avcılık	6.899	9.520	13.935	19.840	102	108
Ormancılık ile endüstriyel ve yakacak odun üretimi	9.974	13.105	20.122	30.549	102	133
Balıkçılık Ve Su Ürünleri Yetiştiriciliği	6.935	10.467	14.601	22.713	111	117
Kömür ve linyit çıkartılması	13.293	15.141	26.146	32.589	97	115
Ham petrol ve doğalgaz çıkarımı	17.294	26.025	32.471	46.074	88	77
Metal cevherleri madenciliği	10.921	13.919	23.569	29.564	116	112
Diğer madencilik ve taş ocakçılığı	7.822	11.203	16.523	24.760	111	121
Madenciliği destekleyici hizmet faaliyetleri	12.759	18.535	28.324	42.828	122	131
Gıda ürünlerinin imalatı	7.202	9.383	14.788	19.876	105	112
İçeceklerin imalatı	10.300	12.352	22.133	26.779	115	117
Tütün ürünleri imalatı	15.093	16.685	31.583	35.323	109	112
Tekstil ürünlerinin imalatı	7.335	9.916	15.244	20.432	108	106
Giyim eşyalarının imalatı	5.995	7.883	11.938	15.999	99	103
Deri ve ilgili ürünlerin imalatı	5.924	7.932	12.192	16.385	106	107
Ağaç, ağaç ür. ve mantar ür.imalatı (Mobilya Hariç)	6.516	9.052	13.952	18.836	114	108
Kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı	8.740	11.564	18.679	23.884	114	107
Kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması	7.553	9.966	15.465	21.226	105	113
Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı	23.930	26.261	47.718	53.976	99	106
Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı	10.353	13.880	21.869	29.096	111	110
Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı	12.364	14.541	26.286	31.578	113	117
Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı	8.416	11.255	17.698	23.548	110	109
Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı	8.196	10.443	18.463	22.647	125	117
Ana metal sanayii	11.433	14.217	22.892	28.650	100	102
Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (Makine Ve Teçhizat Hariç)	8.346	10.983	17.397	23.270	108	112
Bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı	10.726	15.279	22.263	30.987	108	103
Elektrikli teçhizat imalatı	9.716	12.522	20.009	25.550	106	104
Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı	8.980	11.949	18.819	25.482	110	113
Motorlu kara taşıtı, treyler (Römork) imalatı	11.888	14.431	24.234	28.737	104	99
Diğer ulaşım araçlarının imalatı	14.552	19.606	29.153	39.118	100	100
Mobilya imalatı	6.249	8.333	12.922	17.679	107	112
Diğer imalatlar	6.828	9.100	13.714	18.823	101	107
Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı	10.909	14.377	21.625	30.273	98	111
Elektrik, gaz, buhar ve havalandırma sistemi üretim ve dağıtımı	11.109	13.182	22.998	28.269	107	114
Suyun toplanması, arıtılması ve dağıtılması	12.087	16.810	23.538	33.613	95	100
Kanalizasyon	8.713	12.837	18.637	25.016	114	95
Atığın toplanması, ıslahı ve bertarafı faaliyetleri	8.260	11.042	17.109	22.863	107	107
İyileştirme faaliyetleri ve diğer atık yönetimi hizmetleri	7.698	10.347	18.837	24.582	145	138
Bina inşaatı	5.833	7.629	11.883	16.148	104	112
Bina dışı yapıların inşaatı	10.062	12.950	19.643	28.825	95	123
Özel inşaat faaliyetleri	6.302	8.293	12.887	17.859	105	115
Motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin toptan ve perakende ticareti ile onarımı	7.113	9.494	14.867	20.110	109	112
Toptan ticaret (Mot. kara taşıtları ve motosikletler hariç)	7.705	10.200	15.942	21.155	107	107
Perakende ticaret (Mot. kara taşıtları ve motosikletler hariç)	6.362	8.517	13.114	17.781	106	109
Kara taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığı	6.438	8.485	13.079	17.996	103	112
Su yolu taşımacılığı	14.168	16.643	26.925	33.250	90	100
Hava yolu taşımacılığı	28.461	34.509	53.667	65.575	89	90
Taşımacılık için depolama ve destekleyici faaliyetler	9.504	12.614	20.952	26.031	120	106
Posta ve kurye faaliyetleri	7.486	9.796	16.549	19.877	121	103
Konaklama	7.187	10.354	14.670	22.391	104	116
Yiyecek ve içecek hizmeti faaliyetleri	5.744	7.713	11.822	16.305	106	111
Yayımcılık faaliyetleri	9.545	12.499	18.961	25.581	99	105
Sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı	7.702	10.623	15.605	21.788	103	105
Programcılık ve yayıncılık faaliyetleri	11.197	15.204	22.139	30.243	98	99
Telekomünikasyon	13.674	18.109	29.052	39.058	112	116
Bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faal.	15.724	21.244	32.735	45.115	108	112
Bilgi hizmet faaliyetleri	15.241	18.912	30.037	41.854	97	121
Finansal hizmet faal. (Sigorta ve emeklilik fonları hariç)	19.489	24.206	41.176	49.892	111	106
Sigorta, reasürans ve emeklilik fonları	15.353	16.708	33.723	37.162	120	122
Finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetler	10.573	13.328	22.459	28.039	112	110
Gayrimenkul faaliyetleri	6.370	8.361	13.092	17.868	106	114
Hukuk ve muhasebe faaliyetleri	6.252	8.140	12.848	17.113	106	110
İdare merkezi faaliyetleri; idari danışmanlık faaliyetleri	13.560	17.296	27.350	36.754	102	113
Mimarlık ve mühendislik faaliyetleri; teknik test ve analiz faal.	9.978	13.576	20.074	28.847	101	112
Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri	17.854	26.126	35.182	54.402	97	108
Reklamcılık ve piyasa araştırması	7.972	10.541	16.325	21.922	105	108
Diğer mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler	7.870	10.460	16.152	22.507	105	115
Veterinerlik hizmetleri	6.462	8.674	13.084	18.810	102	117
Kiralama ve leasing faaliyetleri	8.046	10.482	17.447	22.284	117	113
İstihdam faaliyetleri	7.132	9.127	14.449	19.980	103	119
Seyahat acentesi, tur operatörü ve diğer rezervasyon hizmetleri ve ilgili faal.	7.502	9.995	15.007	20.233	100	102
Güvenlik ve soruşturma faaliyetleri	6.865	9.701	14.530	20.355	112	110
Binalar ile ilgili hizmetler ve çevre düzenlemesi faaliyetleri	7.085	10.378	14.331	21.217	102	104
Büro yönetimi, büro destek ve iş destek faaliyetleri	10.008	12.676	19.535	28.447	95	124
Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik	7.917	10.866	15.427	23.172	95	113
Eğitim	7.591	10.108	14.440	21.512	90	113
İnsan sağlığı hizmetleri	7.884	13.111	15.327	32.675	94	149
Yatılı Bbkım faaliyetleri	8.639	13.690	18.112	32.988	110	141
Barınacak yer sağlanmaksızın verilen sosyal hizmetler	6.690	9.067	13.179	18.632	97	105
Yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetleri	9.995	13.287	20.001	30.675	100	131
Kütüphaneler, arşivler, müzeler ve diğer kültürel faaliyetler	9.359	12.374	16.628	28.925	78	134
Kumar ve müşterek bahis faaliyetleri	7.323	8.433	15.087	18.335	106	117
Spor faaliyetleri, eğlence ve dinlence faaliyetleri	7.808	10.216	15.290	20.440	96	100
Üye olunan kuruluşların faaliyetleri	9.140	12.371	18.893	26.393	107	113
Bilgisayarların, kişisel eşyaların ve ev eşyalarının onarımı	6.741	8.894	13.875	18.441	106	107
Diğer hizmet faaliyetleri	5.614	7.262	11.060	15.032	97	107
Ev içi çalışan personelin işverenleri olarak hanehalklarının faaliyetleri	5.210	6.745	10.348	13.818	99	105
Hanehalkları tarafından kendi kullanımlarına yönelik olarak üretilen ayrım yapılmamış mal ve hizmetler	5.521	7.375	11.339	15.110	105	105
Uluslararası örgütler ve temsilciliklerinin faaliyetleri	19.576	25.136	33.210	43.579	70	73
Ek-9 Ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanlar	5.080	6.735	10.188	13.598	101	102
Sektörlerin genel ortalaması	8.002	10.687	16.396	22.693	105	112

ORTALAMA ÜCRET İLE ASGARİ ÜCRET MAKASINDA SEMBOLİK İYİLEŞME

Ortalama ücretler 2022 yılı mart ayında asgari ücretin 1,60 katı iken 2022 ağustos ayında 1,65 oldu. Bu yılın mart ayında ortalama ücret asgari ücretin 1,64 katı iken, ağustos ayında 1,69 kata çıktı. 2006-2015 yılları arasında ortalama ücretler asgari ücretin 1,9 katından fazla idi. Hatta 2007 ve 2009 yıllarında ortalama ücretler asgari ücretin 2,1 katı düzeyine çıkmıştı.

Asgari ücret ile ortalama ücret makası ne oldu?
	Brüt Asgari Ücret(TL)	Ortalama Ücret (TL)	Ortalama Ücretin Asgari Ücrete Oranı
2022 Ocak - Haziran	5.004,00	8.002,00	1,60
2022 Temmuz - Aralık	6.471,00	10.687,00	1,65
2023 Ocak - Haziran	10.008,00	16.396,00	1,64
2023 Temmuz - Aralık	13.414,50	22.693,00	1,69

(Kaynak: Ahmet Kıvanç / Haber Türk | 16.11.2023)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.