Kurumlar Vergisi “Oranlarında” Son Durum Nedir?

Makalemizin başlığında özelikle “oranlar” ifadesinin kullanılmasının nedeni; ülkemizde bir süredir sektör bazında farklı kurumlar vergisi oranlarının uygulanmasıdır. Son dönemlerde yapılan yasal düzenlemeler bu oran farklılaşmasının ortaya çıkmasına ve beraberinde gerek meslek mensupları gerekse kurumlar vergi mükellefleri nezdinde kafaların karışmasına neden olmaktadır. Makalemizden gayemiz, bu kafa karışıklığını ortadan kaldırmak; yıllara göre uygulanan ve uygulanacak olan Kurumlar Vergisi (KV) oranlarına ilişkin uygulayıcıları ve mükelleflerini bilgilendirmektir.

Kurumlar Vergisi Oranı Nerede Düzenlenmektedir?

Kurumlar vergisi oranını belirleyen düzenleme, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde yer almakta olup bu oran, %20 olarak belirlenmişti. 2017 yılına kadar (2017 dahil) da %20 oranı uygulandı.

7061 sayılı Kanun düzenlemesi sonucunda Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 10’uncu madde ile 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemi kurum kazançlarına uygulanacak olan kurumlar vergisi oranı %20’den %22’ye yükseltildi.

Akabinde, 7394 sayılı Kanunla 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 13’üncü madde ile 2021 ve 2022 yılları için kurumlar vergisi oranının sırasıyla %25 ve %23 olarak uygulanacağı hüküm altına alındı. Bunun yanı sıra; bankalar, 6361 sayılı Kanun  kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kazançlarına 2022 yılında uygulanacak olan kurumlar vergisi oranı ise %25 olarak belirlendi.

2023 yılının birinci ve ikinci geçici vergilendirme dönemlerinde kurumlar vergisi oranı %20 olarak uygulanmış iken, Şubat ayında yaşanan deprem felaketinin bütçe üzerinde yaratmış olduğu baskı, vergi oranlarının yukarı doğru revize edilmesi ihtiyacını doğurmuştur. Tabi ki bu ihtiyaçtan kurumlar vergisi de nasibine düşeni aldı. 7456 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde yapılan değişiklik sonucunda, 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kurum kazançları için uygulanacak olan kurumlar vergisi oranı %20’den %25’e çıkarıldı.

Diğer taraftan; bankalar, 6361 sayılı Kanun  kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden alınacak olan kurumlar vergisi oranı ise %30’a yükseltildi.

Yıllara Göre Uygulanan ya da Uygulanacak Olan Kurumlar Vergisi Oranları Nedir?

2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarında kurum kazançlarına uygulanan, 2023 yılı ve izleyen yıllarda ise kurum kazançlarına uygulanacak olan kurumlar vergisi oranları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Mükellef Türleri	Yıllara Göre Kurumlar Vergisi Oranları
	2019	2020	2021	2022	2023	İzleyen Yıllarda
Genel Orana Tabi Mükellefler	22%	22%	25%	23%	25%	25%
·  Bankalar ·  6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler ü Finansal kiralama şirketleri ü Faktöring şirketleri ü Finansman şirketleri ü Tasarruf finansman şirketleri ·  Elektronik ödeme ve para kuruluşları ·  Yetkili döviz müesseseleri ·  Varlık yönetim şirketleri ·  Sermaye piyasası kurumları ·  Sigorta ve reasürans şirketleri ·  Emeklilik şirketleri	22%	22%	25%	25%	30%	30%

Kendilerine Özel Hesap Dönemi Tayin Edilenlerde 2023 Yılı İçin Durum Nedir?

Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler, 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edecekleri kurum kazançları üzerinden mükellefiyet türüne bağlı olarak %25 ya da %30 nispetinde kurumlar vergisine tabi olacaklar.

Ancak, özel hesap dönemi 2022 takvim yılında başlayıp 2023 yılı içerisinde biten mükelleflerin tabi olacakları kurumlar vergisi oranları, 2022 takvim yılı için belirlenmiş olan ve mükellefiyet türüne göre değişen %23 ya da %25’tir.

Peki Başkaca Kurumlar Vergisi Oranlarının Uygulandığı Durumlar Var Mıdır?

Evet. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde yapılan düzenlemeler, bazı durumlarda belirli şirketlere daha düşük oranlı kurumlar vergisinden yararlanma imkanı sunmaktadır. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesi uyarınca;

Ø  Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumlara 2 puanlık,

Ø  İhracatçı kurumlara 5 puanlık,

Ø  Sanayi sicil belgesine haiz olup fiilen üretim faaliyetiyle iştigal edenlere kurumlara ise 1 puanlık kurumlar vergisi indirimi sağlanmaktadır.

	2023
Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumlar (bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri hariç)	23%
İhracat Yapan Kurumlar*	20%
Sanayi Sicil Belgesini Haiz ve Fiilen Üretim Faaliyetiyle İştigal Eden Kurumlar*	24%

*İhracatçı ya da sanayi sicil belgesine haiz olup fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlara sağlanan kurumlar vergisi indirimi, bu kurumların sadece ihracat ya da imalattan elde etmiş oldukları kazançları için cari olup bütün kurumlar vergisi matrahını kavrayan bir düzenleme değildir. Ancak, söz konusu kurumların ihracat ya da imalattan elde etmiş oldukları kazançları ile ticari bilanço karlarının birbirine denk olması halinde, 2023 yılında ihracatçılar için kurumlar vergisi oranı %20; imalatçılar içinse %24 olarak uygulanacaktır. (Makalenin yazım maksadı, kurumlar vergisi oranlarına ilişkin bilgi vermek olduğundan konunun daha fazla ayrıntısına girilmemiştir.)

Saygılarımızla;

(Kaynak: Şaban Atuçuran / KPMG Vergi | 13.10.2023)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.