Malulen bağlanacak emeklilik maaşının hesaplanma esasları

Malulen emeklilikte ilk sigortalılıktan sonra çeşitli ruhen ve bedenen engellilikler ve hastalıklara bağlı olarak çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybetmiş olmak temel şarttır.

SGK uygulamasında maluliyet esas hastalık listesinde genel olarak nöroloji; göz hastalıkları, onkoloji, kulak burun boğaz hastalıkları, hematoloji, ortopedi ve travmatoloji, romatoloji, gastroenteroloji ve hepatoloji, dermatoloji, kardiyoloji, damar hastalıkları, genitoüriner sistem hastalıkları, endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları, solunum sistemi hastalıkları, AIDS ve diğer hastalık grupları da yer almaktadır. Çok sayıda okurumuzun suallerine binaen bu yazımızda malulen maaşın hesaplanması esaslarını değerlendirdik.

AYLIĞIN HESAPLANMASI

4/1-(a), 4/1-(b) ve 4/1-(c) Kapsamında birden fazlasına tabi olarak çalışmış olan sigortalıların malullük aylıkları, en son tabi olduğu sigortalılık hâli esas alınarak bağlanmaktadır. Malullük maaşı prim gün sayısı;

• 9000 günden az olan sigortalılar için 9000 gün üzerinden,
• 9000 gün ve daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden,

Hesaplanmaktadır. Sigortalı başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık bağlama oranı 10 puan artırılmaktadır. Ancak, 4/1-(a), kapsamında sigortalı sayılanlar için 9000 prim gün sayısı 7200 gün olarak uygulanmaktadır. Keza bu sigortalıların normal emeklilik için gereken prim gün sayısı diğer sigortalılardan farklı olarak 9000 gün olmayıp 7200 prim gün sayısından ibarettir.

 

Bu sigortalılar için prim ödeme gün sayısı 7200’den az olanlar için 7200 gün (%40), daha fazla olanlar için toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanmaktadır.

Bağ-Kur (4/1-b) sigortalıları açısından prim ödeme gün sayısı 25 yıldır. Bu da 9000 güne tekabül etmektedir. Buna göre prim ödeme gün sayısı 9000’den az olanlar için 9000 gün (% 50), daha fazla olanlar için toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanır.

Aylık bağlama oranının hesabında, 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınmaktadır. Sigortalı başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık bağlama oranı 10 puan artırılır, ancak aylık bağlama oranı her halükârda %90'ı geçememektedir.

 

MALULLÜK AYLIĞI BAŞVURUSU VE İSTENECEK BELGELER

 

Malullük aylığı bağlanabilmesi için; 

• 4/1-(a) sigortalılarının çalıştığı işten ayrıldıktan,
• 4/1-(b) sigortalılarının iş yerini kapattıktan veya devrettikten,

sonra kendisinin veya varsa vekilinin Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile ilgili SGK İl Müdürlüğü veya Merkez Müdürlüğüne başvurmak gerekmektedir. 4/1-(a) sigortalılarından ilgili döneme ait muhtasar prim ve hizmet belgesi henüz SGK’ya verilmemiş olanlar için sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi beklenecek ve işveren tarafından bu belge SGK’ya e-Sigorta yoluyla gönderildikten sonra aylık bağlama işlemi sonuçlandırılmaktadır.

 

4/1-(c) kapsamında sigortalı olarak çalışmakta olanların, kendileri veya işvereni niteliğindeki kamu kurumlarının, sigortalılıkları sona ermiş ve daha sonra başka bir sigortalılık hâline tabi olarak çalışmamış olanların kendisinin veya varsa vekilinin veyahut vasisinin Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile birlikte, Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına başvurması gerekmektedir. 

 

4/1-(a) ve 4/1-(b) kapsamındaki sigortalılar ile sigortalılıkları sona ermiş ve daha sonra başka bir sigortalılık hâline tabi olarak çalışmamış 4/1-(c) kapsamındaki sigortalılar tarafından adi posta yolu veya kargo ile veya Kuruma doğrudan yapılan yazılı başvurularda, tahsis talep tarihi olarak dilekçenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih, taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele posta servisi, PTT Alo Post veya PTT kargo ile gönderilen taleplerinde ise dilekçenin postaya verildiği tarih, Kuruma intikal tarihi olarak kabul edilmektedir. Aylığa hak kazandığı tarihin ayın son gününün resmî tatil gününe veya hafta sonu tatiline rastlaması nedeniyle taleplerini Kuruma veremeyen sigortalıların, bu resmî tatil gününü takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar Kuruma verilen, taahhütlü, iadeli taahhütlü, Acele Posta Servisi, PTT Alo Post veya PTT Kargo ile gönderilen talepleri, önceki ayın son günü verilmiş gibi kabul edilmektedir.

    ***

“İhtiyarlıktaki mutluluğumuz veya mutsuzluğumuz, gençliğimizde yaptığımız işlerin mükâfatıdır.” Robert Browning

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 29.08.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.