Engelliler!.. Bu Haklarınızdan Faydalanabiliyor Musunuz?

Dünyada çok sayıda ülkede olduğu gibi ülkemizde de 10 Mayıs ve 16 Mayıs arası Engelliler Haftası olarak kutlanmaktadır. Bu haftada özellikle toplumun bilinçlendirilmesi ve dikkatlerin celp edilmesi maksadıyla çeşitli program ve faaliyetlerin yapılması hakikaten çok önemlidir. Ancak bu faaliyetlerin sadece bir hafta ile sınırlı kalmaması, engellilerimizin her daim hatırlanarak başta istihdama katılmalarına yönelik pozitif uygulamaların artırılması olmak üzere hayatlarının kolaylaştırılması elzemdir.

Bu bağlamda sadece kamu kesiminden aksiyon beklenilmemesi kamu öncülüğünde özel sektör işverenleri, tüm STK’lar ile vatandaşlarımızın de el birliği ile engellilerimize destek vermesi gerekmektedir. Biz de engellilerimize destek amacıyla engellilerimizin maalesef birçoğundan haberdar olmadıkları çok sayıda haklarına bu yazımızda yer verdik…

YAŞI BEKLEMEDEN MALULEN EMEKLİLİK HAKKI

Çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybetmiş olan emekliler, yaşı beklemeden malulen emekli olabilirler.

Bunun için sadece 10 yıllık sigortalılık süresi ile toplam olarak 1800 gün malullük sigortası primi ödemiş olan hastalar bağlı bulundukları SGK müdürlüklerine müracaat edip malulen emeklilik için başvuruda bulanabilirler.

Çalışamayacak durumda bulunan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan hastalarda 10 yıllık sigortalılık süresi şartı aranmamaktadır. 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması yeterli bulunmaktadır. 

VERGİ İNDİRİMİYLE EMEKLİLİK

Engelliler, vergi indiriminden faydalanabilen engelli çalışanlar belli şartlarla yaş şartı olmaksızın erken emekli olabilmektedir. Sosyal güvenlik reformunda engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış olduğu tespit edilen 4/1-a (SSK) kapsamında aylık bağlanacak sigortalıların, SSK (506 s.) Kanununda öngörülen aylığa hak kazanma şartları korunmuştur. Buna göre;

06.08.2003 tarihinden önce sigortalı olup bu tarihte en az 12 yıl ve daha fazla sigortalılık süresi olanlara 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı ile yaşlarına bakılmaksızın emekli olmaları söz konusudur.

06.08.2003 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar ise;

1. derecede engelliliği (%80-%100 arasında) olanlara en az 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 prim ödeme gün sayısı,

2. derecede engelliliği (%60-%79 arasında) olanlara en az 18 yıl sigortalılık süresi ve en az 4000 prim ödeme gün sayısı,

3. derecede engelliliği (%40-%59 arasında) olanlara en az 20 yıl sigortalılık süresi ve en az 4400 prim ödeme gün sayısı,

Şartlarıyla emeklilik (yaşlılık) aylığı bağlanmaktadır. 06.08.2003 tarihinden önce sigortalı olup bu tarihte 12 yıldan daha az sigortalılık süresi bulunanlar kademeli geçiş sürecindeki şartları yerine getirmeleri hâlinde yaşlılık aylığına hak kazanacaklardır.

SAĞLIK YARDIMLARINDA TANINAN POZİTİF UYGULAMALAR

Engellilerin tedavilerinde ihtiyaç duyulan tıbbi malzemeler Sağlık Uygulama tebliği kapsamında sağlanmaktadır.

%40 ve üzeri engelli bireyler; engellilik durum belgelendirmesi ve Sağlık Bakanlığına bağlı ağız ve diş sağlığı merkezleri (ADSM), hastaneleri, eğitim ve araştırma hastaneleri veya üniversitelerin diş hekimliği fakültelerince sağlık raporu düzenlenmesi hâlinde mevzuat hükümleri doğrultusunda sözleşmesi olmayan resmî ve özel Sağlık Hizmetleri Sunucularının diş ünitelerinde tedavi alabilmekte ve SGK tarafından karşılanmaktadır.  Ayrıca %40 ve üzeri engelli kişilerde, organ, doku, kök hücre naklinde, uzuv replantasyonu tedavilerinde doğrudan sevk imkânı tanınmaktadır. İşitme engellilerine doğrudan işitme cihazı temin edilmektedir. Tıbbi zorunluluk hâlinde ise Biyonik Kulak bedelini de SGK karşılamaktadır.

SGK’SI OLMAYAN ENGELLİLERE BAĞLANAN MAAŞ

SGK’sı olmayan engellilere de maaş bağlanmaktadır. SGK’dan emekli aylığı veya yardımı alamayan çok sayıda yardıma muhtaç durumda bulunan vatandaşlarımız, 2022 Sayılı Kanun kapsamında engellilik oranına göre karşılıksız maaş alabilirler. Bunun için resmî ikametgâhın bulunduğu il/ilçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına bir dilekçe ile T.C. Kimlik Numarası içeren nüfus cüzdanı ile başvurmak yeterlidir. Engelli maaşı için başvuruda sağlık kurulu raporu şartı aranmaktadır. Sağlık kurulu raporu 20.02.2020 tarihi sonrası sağlık kurulu raporları elektronik olarak temin edildiğinden bu tarihten sonra düzenlenmiş raporlar talep edilmemektedir. Öte yandan18 yaşından küçük özel ihtiyaç düzeyi en az hafif düzeyde olan veya %40 ve üzeri oranda engelli olan yakını bulunan kişiler de engelli yakını olarak maaş başvurusunda bulunabilirler.

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 14.05.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.