On Yıllık Hizmetle Adi Malullük Maaşına Hak Kazanma Şartları

İşçi okuyucularımızda olduğu gibi memur okuyucularımız da çeşitli hastalık ve engellilik durumları nedeniyle nasıl erken emekli olacağına ilişkin sualler yöneltmektedir. Zira yaşı beklemeden emekli olmanın yolu malulen emeklilikten geçmektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamasında memurların başta emeklilik işlemleri olmak üzere yükümlülük ve diğer haklarının belirlenmesinde memurlar arasında da ayrım bulunmaktadır. Keza memurlar açısından 2008 yılı Ekim ayı başı milat olarak kabul edilmektedir. Bu tarihten önce memuriyete başlayanlar Emekli Sandığına tabi olduklarından bunlara “sandıklı memurlar” denmektedir. Sonrasında başlayanlar ise sandığa tabi olmadıklarından 4/1-c kapsamında SGK kanununa göre emeklilik ve diğer hakları belirlenmektedir. Hâl böyle iken malulen emeklilik şartları ve miktarları da farklı olmaktadır. Diğer yandan memurların vazifelerinden kaynaklanan ve vazifelerinden kaynaklanmayan maluliyet uygulamaları söz konusudur.

Bu yazımızda sadece memur ve diğer kamu görevlilerine mahsus 2008 yılı Ekim ayı başı öncesinde memuriyete başlayanların vazifelerinden kaynaklanmayan adi malulen emekliliğe yer verilmiştir.

 

SANDIKLI MEMURLARIN MALULEN EMEKLİLİĞİ

 

Memurların yaptıkları görevlerinden kaynaklanmayan her türlü engellilik, rahatsızlıkları ve hastalıkları yüzünden görevlerini yapamayacak hâle gelmeleri hâlinde malulen emeklilik talebinde bulunabilirler. Emekli Sandığı uygulamasında görevden kaynaklanmayan rahatsızlık ve hastalık hâlleri memurların adi malullük olarak işlem görmektedir.

Adi malul olarak emekli olmak isteyen memurların öncelikle tam teşekküllü hastanelerden sağlık kurulu raporları almaları gerekmektedir. Bu raporlar SGK Sağlık Kurulunca incelenerek memurların maluliyetine ilişkin tespitler yapılmaktadır.  

Diğer yandan Devlet Memurları Kanununda belirtilen hastalıklar ve bu hastalıklara ilişkin izin süreleri sonunda da iyileşmeyen memurlar hakkında da maluliyet hükümleri uygulanmaktadır. Ancak vazifeleri başında saldırıya uğrayan memurlar ile görevleri sırasında ve görevlerinden dolayı bir kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memurlar, iyileşinceye kadar izinli sayılmakta haklarında resen maluliyet işlemleri yapılmamaktadır.

 

ADİ MALULLÜK MAAŞI ALMAK İÇİN GEREKEN ŞARTLAR

 

SGK tarafında adi malul oldukları sayılan memurların adi malullük maaşına hak kazanabilmeleri için genel olarak en az 10 yıl hizmetlerinin bulunması lazımdır. Bu şartın yanı sıra memurun hâlen görevde olması veya açıkta ise son olarak Emekli Sandığı kapsamında veya SGK (5510 s.) Kanununun geçici 4. maddesi kapsamında görev yapmış olmak gerekmektedir.

10 yıllık hizmet zorunluluğu şartının istisnası ise tedavisi mümkün olmayan bir maluliyete yakalananlardan herhangi bir kazanç ve başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek hâlde bulunanlar teşkil etmektedir. Bu durumda olanlar için en az 5 yıl hizmetin bulunması kâfidir. Bu istisna, yalnızca Emekli Sandığı iştirakçi iken malul olanlar hakkında uygulanmaktadır. Açıkta iken malul olanların ise en az 10 sene hizmetleri bulunması gerekmektedir.

Kamu görevlisi olarak göreve başlamadan önce mevcut bulunan engellilik ve rahatsızlıkları nedeniyle ilgililer hakkında Emekli Sandığı malullük hükümleri uygulanmamaktadır.

Hizmet süresi 10 yılın altında bulunanlardan adi malul olduğu kabul edilenlere ise aylık bağlanmamaktadır. Sadece toptan ödeme yapılmaktadır.

 

ADİ MALULLÜK MAAŞININ HESAPLANMASI

 

Adi malullere bağlanacak aylıkların hesabı Emekli Sandığı Kanununa göre yapılmaktadır. Dolayısıyla SGK (5510 s.) Kanununa göre bağlanan malulen emekliliğe göre aylık bağlama oranı daha yüksektir.

Yapılacak hesaplamada memurun öncelikle emekli keseneğine esas aylığı hesaplanmaktadır. Aylık bağlama oranı ise memurun hizmet süresi esas alınarak hizmet 25 yıl ise %75, her fazla yıl için %1 fazlası, her eksik yıl için %1 eksiği alınmaktadır.

 

MAAŞ BAŞLANGICI

 

Adi malullük maaşına hak kazanan memurların aylık başlangıç tarihleri; hizmet aylıklarının kesildiği tarihi takip eden ay başıdır.

Memur açıkta iken adi malullük talebinde bulunmuş ise talep tarihini takip eden ay başından geçerli olmak üzere maaş bağlanmaktadır.

                ***

"Sabretmek, öylece durup beklemek değil, ileri görüşlü olmaktır. Sabır nedir? Dikene bakıp gülü, geceye bakıp gündüzü tahayyül edebilmektir." Şems-i Tebrîzî

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 26.04.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.