Gelir Vergisi’ne Tabi Gelirler Nelerdir?

GERÇEK KİŞİLER İÇİN VERGİ REHBERİ – 1

Başlarken;

Gelir Vergisi mükellefleri için, mart ayı vergi ayıdır. Ülkemizde, faal gelir vergisi mükellef sayısı 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla 2.235.576 ve basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellef sayısı ise 836.871'dir. 7338 sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu'na eklenen mükerrer 20/A maddesine göre kazançları basit usulde tespit olunan ticaret ve sanat erbabının, 01.01.2021 tarihinden itibaren elde ettikleri ticari kazançları gelir vergisinden istisna edildi. Dolayısıyla basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri 2021 yılı gelirleri ile ilgili 2022 yılı Şubat ayında vermeleri gereken yıllık gelir vergisi beyannamelerini vermediler. Sadece gayrimenkul sermaye iradı yönünden mükellef sayısının 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla 2.107.353 olduğu ve 2021 yılında toplam 650.000 TL'nin üzerinde ücret geliri elde edenlerin de beyanname vereceği dikkate alındığında; Mart 2022'de beyanname verecek mükellef sayısı, 5 milyon civarında olacaktır.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2022 yılı bütçe vergi geliri tahsilat hedefinin %18.3'lük bölümünü, gelir vergisinden yapmayı hedeflemektedir. 2022 yılı Gelir Vergisi tahsilat hedefi 262 milyar 646 milyon TL'dir.

Beş milyondan fazla mükellefi ilgilendiren ve 2021 yılında devletin 219 milyar 632 milyon TL tahsilat yaptığı Gelir Vergisi'nde, genel beyan dönemi 01.03.2022 tarihi itibarıyla başlıyor.

Gelir Vergisi Kanunu'nun 92. maddesine göre beyanname verme süresinin son günü 25 Mart olarak belirlenmiş olmasına rağmen, Gelir İdaresi Başkanlığı 29.03.2019 tarih ve 115 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile Gelir Vergisi beyanname verme süresini yeni bir belirleme yapılıncaya kadar mart ayının son günü olarak belirlemişti. Dolayısıyla, mükellefler 2021 takvim yılına ait gelirlerini beyanname ile 31 Mart 2022 tarihi akşamına kadar bağlı bulundukları Vergi Dairesi'ne bildireceklerdir. Hesaplanan Gelir Vergisi birincisi mart ayı sonunda ve ikincisi temmuz ayı sonunda olmak üzere 2 taksitte ödenecektir.

Geçen yıl tahsil edilen 219 milyar 632 milyon TL'lik Gelir Vergisi'nin, sadece 13 milyar 849 milyon TL'lik kısmı beyanname yoluyla tahsil edildi. 2022 yılı bütçesinde Gelir Vergisi hedefi ise 262 milyar 646 milyon TL olarak belirlenmiş olup, bu hedefin 15 milyar 677 milyon TL'si beş milyonu aşan Gelir Vergisi mükellefinden tahsil edilecek.

Ülkemizde toplanan Gelir Vergisi'nin çok büyük bir bölümü, kaynakta kesinti yoluyla toplanmaktadır. Geçen yıl kaynakta kesinti yoluyla 201 milyar 347 milyon TL'lik tahsilat yapılmış. 2022 yılı hedefi ise 241 milyar 822 milyon olarak belirlenmiştir.

BELİRLENMİŞ TUTARLARIN AŞILMASI DURUMUNDA, BEYANNAME VERİLMESİ GEREKEN GELİR UNSURLARI

– 2021 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğu toplam mesken kira geliri 7.000 TL üzeri olanlar, beyanname vermek zorundadırlar.

– 2021 yılı içerisinde tahsil etmiş olduğu toplam işyeri kira geliri 53.000 TL üzeri olanlar, beyanname vermek zorundadırlar.

– Mesken kira gelirinin 7.000 TL istisna düşüldükten sonraki kalan tutar ile işyeri kira gelirlerinin toplamı 2021 yılı için 53.000 TL'yi aşması halinde, mesken ve işyeri için beyanname verilmesi gerekmektedir.

– Ücretlilerin vergilendirilmesine ilişkin olarak 7194 sayılı Kanun ile yapılan yeni düzenlemeden önce tek işverenden elde edilen ücretlerin tutarı ne olursa olsun beyan dışı bırakılmış iken, yeni düzenleme ile tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarın (2021 yılı için 650.000 TL) aşılması halinde beyanname verilecektir.

Ayrıca, tüm işverenlerden elde edilen ücret gelirlerinin toplamı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2021 Yılı İçin 650.000 TL) aşmasa dahi, hizmet erbabının birinci işveren hariç sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamının, 103'üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2021 yılı için 53.000 TL) aşması halinde de tüm işverenlerden elde edilen ücret gelirleri için de beyanname verilecektir.

– Elde ettikleri ücret gelirlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayanlar, tutarı ne olursa olsun bu ücret gelirleri için beyanname vermek zorundadırlar.

– 2.800 TL'lik tutarı aşması halinde, beyan edilecek menkul sermaye iratları;

1) Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirleri,

2) Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller,

3) İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar,

4) Her çeşit senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri,

5) Yurtdışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları (faiz, repo, kâr payı vb),

6) Her çeşit alacak faizleri.

– 53.000 TL'lik tutarı aşması halinde, beyan edilecek menkul sermaye iratları;

1) 01.01.2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan her çeşit tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden elde edilen gelirler,

2) Tam mükellef kurumlar tarafından yurtdışında ihraç edilen tahviller ile tam mükellef varlık kiralama şirketleri tarafından yurtdışında ihraç edilen kira sertifikalarından sağlanan gelirler,

3) Tam mükellef kurumlardan elde edilen kâr payları.

– 2021 yılı Değer Artış Kazancı 19.000 TL'yi aşanlar, beyanname vermek zorundadırlar.

– 2021 yılı Arızi Kazançları 43.000 TL'yi aşanlar, beyanname vermek zorundadırlar.

Verilecek beyannameler ile ilgili 5 milyondan fazla vatandaşı ilgilendiren:

1 – Gelir vergisine tabi gelirler nelerdir?

2 – Mesken kira gelirleri nasıl beyan edilecek?

3 – Gerçek gider yönteminde indirilecek giderler nelerdir?

4 – Ücret geliri elde edenler beyanname verecek mi?

5 – Hangi menkul sermaye iradları için beyanname verilecek?

6 – Evini satan vergi ödeyecek mi?

7 – Eurobondlardan elde edilen gelirler beyan edilecek mi?

8 – Yıllık beyannameye dâhil edilen gelirlerden yapılacak indirimler nelerdir?

9 – Özel eğitim ve sağlık harcamalarının kapsamı nelerdir?

gibi birçok konu başta olmak üzere; Gelir Vergisi ile ilgili beyanname öncesi özet bilgileri, okurlarımızla bu köşede paylaşacağım.

“Gerçek Kişiler İçin Beyanname Rehberi” yazı dizimiz ile ilgili olarak, SÖZCÜ okurlarından mail yoluyla gelen soruları da zaman zaman köşemde yanıtlayacağım.

YARIN: Mesken Kira Gelirleri Nasıl Beyan Edilecek?

(Kaynak: Nedim Türkmen / Sözcü Gazetesi | 28.02.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.