SSK’nın isteğe bağlısı 1 Ekim günü bitiyor / Ali Tezel

Eşim 28.01.1969 doğumlu olup öğretmen olarak işe başlama tarihi 15.03.1991’dir.

1 yıl görev yaptıktan sonra görevden ayrılmış, isteğe bağlı SSK’lı olarak 1100 gün prim ödenmiştir.

15.01.2004 tarihinde tekrar öğretmenliğe dönmüş, halen devam etmektedir. Şu andaki sisteme göre SSK’dan emekli olabilmesi için 6,5 yıla yakın bir süre var. Memuriyetten 3 sene sonra ayrılıp, isteğe bağlı SSK’ya geçsek 3,5 sene primle emekli olabiliyoruz. Yeni SGK bizi etkiler mi, etkilerse nasıl?

S. Doğruoğlu

1 Ekim 2008 günü yürürlüğe girmesi beklenen kamuoyunda bilinen adıyla “Sosyal Güvenlik Reformu” ile getirilen yeni isteğe bağlı sigortalılığın bazı gariplikleri var ve bu garipliklere insanlarımızın alışması zor olacak. Baştan sıralayalım. 1 Ekim gününden sonra SSK’lılara 4/a’lı, Bağ-Kur’lulara 4/b’li ve T.C. Emekli Sandığı iştirakçilerine de 4/c’li denecektir. Bunun önemi de kimin nereden emekli olunacağı tespiti yapılırken son 7 yıllık (2520 günlük) prim ödemelerinde en çok nereye prim ödenmişse o şartlarla emekli olunma ilkesine aynen devam edilecek olmasındadır.
 

---

 

1- En az 10 yıl prim ödeme şartı kalkıyor

İsteğe bağlı sigortaya gelince, bugünkü durumda, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu’nda ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nda ayrı ayrı uygulanan isteğe bağlı sigorta reformdan sonra teke indirilmektedir. Yeni durumda SSK’ya isteğe bağlı olabilmek için gereken daha önce SSK’ya ödenmiş 1080 günlük prim ödeme şartı ile T.C. Emekli Sandığı’na (1 Ekim’den sonra işe giren memurlar için) isteğe bağlı olabilmek için en az 10 yıl kesenek (prim) ödemiş olmak şartları kaldırılmaktadır.

1 Ekim 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun, “İsteğe bağlı sigorta ve şartları” başlıklı 50’nci maddesine göre gelen yeni isteğe bağlı sigorta şartları,

1- Türkiye’de yasal olarak ikamet etmek,

2- Sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içerisinde 30 günden az çalışmak veya son bir yıl içinde 360 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak,

3- Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak,

4- 18 yaşını doldurmuş bulunmak,

5- İsteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kurum’a başvuruda bulunmaktır.

 

 

2- En önemli değişiklik prim ödenecek süre

İsteğe bağlıda en önemli değişiklik isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenecek süreler eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b sigortalılığına sayılacaktır. Bana göre de en önemli değişiklik de budur. Zira, kimin hangi şartlarla yani eski adıyla Bağ-Kur’a yani 4/b’ye sayılmasıdır. Yani, ister eski SSK isteğe bağlısı olsun ister yeni isteğe bağlı olsun 1 Ekim 2008 günü ve sonrasında ödenecek isteğe bağlı sigorta primleri Bağ-Kur’a ödenmiş sayılacaktır.

Halen SSK’ya 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince isteğe bağlı olarak prim ödeyenlerin reformdan sonraki sürelerde ödeyecekleri primler 4/b’li (eski adıyla Bağ-Kur’lu) olarak değerlendirilecektir. Bu durumda reform yürürlüğe girerse, reformdan sonra isteğe bağlıya 1260 gün (3,5 yıl) prim ödeyen birisi şimdiki SSK şartları ile değil şimdiki Bağ-Kur şartlarıyla emekli edilecektir. Mesela bugün SSK’dan 5000 veya 3600 gün ile emekli olmayı beklerken birden hem emeklilik yaşının uzadığını hem de 9000 gün prim ödemek yükümlüsü olabileceklerdir.

 

 

3- Prim rakamı artıyor sağlık hizmeti de geliyor

Halen SSK’ya isteğe bağlı sigorta primi en az asgari ücretin yüzde 25’i (159,68 YTL) kadardır ve isteğe bağlı prim ödeme süresinde sağlık yardımı verilmemekte ama emekli olunca verilmektedir. Yeni durumda ise yüzde 20 emeklilik ve yüzde 12 sağlık prim oranı olarak yüzde 32’ye çıkmakta yani ödenecek en az rakam 204,38 YTL’ye çıkmaktadır ama prim ödenirken de sağlık yardımı getirilmektedir.

 

 

4- Topluluk sigortasına prim ödeyenlerin durumu garip olacak

Bugüne kadar sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde iş üstlenen Türk işverenlerce çalıştırılmak üzere bu ülkelere götürülen Türk işçileri için topluluk sigortası kapsamında, sadece emekliliğe yönelik uzun vadeli sigorta primleri ödenirken, kısa vadeliler ödenmiyordu. Sosyal Güvenlik Reformu ile durum tersine çevrilmekte ve reformdan sonra sadece kısa vadeli sigorta primleri ödenecek olup, işçiler isterse kendileri isteğe bağlı olarak uzun vadeli (emeklilik) sigorta primi ödeyeceklerdir. Ancak, bu düzenlemede gariplik vardır, bu kişiler işçi olup eski adıyla SSK yeni adıyla 4/a sigortalısı gibi emekli olmaları gerekmektedir ama refomdan sonraki isteğe bağlı sigorta ödemeleri eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b sigortalılığına sayılacağından bu işçiler, sanki işçi değil de işverenmiş gibi 9000 günle emekli olmakla karşı karşıya kalacaklardır.

 

 

5- Avukat noterlere uyarı

Bu arada bugüne kadar 506 sayılı Kanun’un 86’ncı maddesine göre SSK’ya (Topluluk Sigortası Kapsamında) prim ödeyerek emekli olmayı bekleyen avukat ve noterler de aynı durumla karşı karşıya kalacaklardır. Reformdan sonra 4/b’li sayılacaklarından 1260 gün veya daha fazla prim öderlerse eski adıyla SSK şartlarıyla emekli olma hakkını kaybedeceklerdir.

 

 

6- Kısmi istihdamlı işçilerin isteğe bağlı karmaşası,

Ayda 30 günden az çalışan işçilere kısmi süreli çalışanlar denmektedir. Mesela ayda 10 gün SSK’lı olarak çalışanlara eksik kalan 20 günlerini isteğe bağlı sigortalı olma hakkı getirilmektedir ki bu işçileri için cazip görünen bu durum da aleyhlerine olacaktır. Çünkü, işçi olarak ödenen primleri 4/a’ya (SSK’ya) sayılırken, isteğe bağlı olarak ödedikleri 4/b’ye (Bağ-Kur’a) sayılacaktır. Bu durumda da işçi oldukları halde işverenmiş gibi emekli olma şartlarına tabi tutulabileceklerdir.

 

 

7- Sonuç

Sonuç olarak, SSK’nın isteğe bağlı sigortasının tamamen bittiği bunun yerine Bağ-Kur isteğe bağlı sigortasının geçerli kabul edildiği söylenebilir. Ancak, bu durumda daha önce SSK’ya isteğe bağlı prim ödeyenler ile topluluk sigortası kapsamında isteğe bağlı prim ödeyeceklerin durumunda sorunlar yaşanacağı da görülmektedir. Bu sorunların önümüzdeki yıllarda yeni yeni sosyal güvenlik reformlarını gündeme getireceği de aşikardır. Sizin eşinizin durumuna gelince, 1 Ekim 2008 gününden sonra ödenecek isteğe bağlı primlerin eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b’ye sayılacağından, isteğe bağlı sigorta sizin işinize yaramaz. Bu nedenle isteğe bağlı sigorta değil de bir işyerinde hizmet akdi ile çalışarak normal SSK (4/a)’ya prim ödemesi yerinde olur. 15.03.1991 sosyal güvenlik başlangıcıyla eşiniz, 47 yaşında (28.01.2016 günü) en az en az 5450 günle eski adıyla SSK’lı yeni adıyla 4/a’lı gibi SGK’dan (Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan) emekli olur. Tabi dediğiniz gibi son 3,5 yılı (1260 günü) 4/a’lı gibi bir işyerinden prim öderse.

 

 

Kısa...kısa...

 

 

 

• Osman Öztürk-18 yaşından önceki SSK çalışma günleriniz daha sonra başladığınız memuriyetiniz de emeklilik hesabında dikkate alınmaz. Yeni getirilen düzenlemede de dikkate alınmıyor. 16.03.1990 günü başladığınız memuriyet nedeniyle T.C. Emekli Sandığı hizmet başlangıcınız 15.04.1990 kabul edilir ve bu süreden 4 yıl, 9 ay (1711 gün) SSK hizmetiniz sonrası, 15.07.1985 olur. 18 aylık askerlik borçlanması sonrasında ise 15.01.1984 olur ki bu başlangıçla 5434 sayılı Kanun gereğince, 48 yaşında 18.08.2009 günü emekli olursunuz.
   
• Mustafa Geçer-5434 Sayılı Kanun’a göre 15.05.1989 günü emekli olduktan sonra 1989 yılı temmuz ayında gelir vergisi mükellefi olmuşsunuz öyleyse, 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu’nun “Sosyal Güvenlik Destek Primi” başlıklı ek 20’nci maddesine göre 2003 yılından beridir Bağ-Kur’a (SGK’ya) destek prim borcunuz var. Prim affı uygulamasından faydalanmak için müracaat ediniz.
   
• Fatma Orbay-13.02.1989 ile 30.03.1996 arasında SSK’lı çalışıp, 01.09.2007 gününden beri de isteğe bağlı SSK’ya prim ödüyormuşsunuz ama doğum tarihinizi yazmadığınız gibi kaç gününüz var olduğunu da belirtmemişsiniz. Bu nedenle yaşlılık emekliliğini hesaplayamam ama 13.02.1989 başlangıcıyla normal şartlarda 45 yaşından ve 13.02.2009 gününden sonra en az 5300 günle emekli olursunuz.
   

  ---

  
  
  Şakir abisiz 1 yıl geçti
  
  Gazetecİ-yazar Şakir SÜTER ağabeyimizi 27 Ağustos 2007 günü kaybetmiştik. Dün tam bir yıl oldu. Ateş düştüğü yeri yakar misali tabii ki en çok ailesi, eşi, oğlu, kardeşi yanmıştır ama biz de bir yıldır O’nun eksikliğini hissediyoruz. Ruhu şad olsun, mekanı cennet olsun.

 

 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 28.08.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.