Hayat Mevzuatta Yazıldığı Gibi Yaşanmıyor Ki…

İş başvurusunda bulunduğu gün işe başlatılan işçinin bir gün boyunca kayıt dışı çalışmak, işverenin de bir gün boyunca kayıt dışı çalıştırmak zorunda kaldığı bir uygulamadan bahsedeceğim bugünkü yazımda.

İşe giriş bildirgesinin sigortalının çalışmaya başladığı tarihten en az bir gün önce verilme zorunluluğundan. Sosyal güvenlik mevzuatına göre yeni işe başlayacak sigortalıya ait işe giriş bildirgesinin işe başlama tarihinden en az bir gün önce verilmesi gerekiyor. Aksi halde yeni işe başlayacak sigortalının işe giriş bildirgesini işe başladığı tarihte, hatta çalışmaya başlamadan önce bile verseniz, 2022 yılı rakamlarıyla bir aylık asgari ücret tutarında, yani 5.004 TL idari para cezasına maruz kalıyorsunuz.

***

Mevcut uygulama belli ki işçinin iş başvurusunda bulunduğu gün işe başlatılmayacağı üzerine kurgulanmış.

Ne var ki çalışma hayatında iş başvurusunda bulunan işçi kimi zaman ertesi gün veya 3-5 gün sonra işe başlatılırken, kimi zaman da işçiye olan ihtiyaçtan dolayı iş başvurusunda bulunduğu gün işe başlatılabiliyor.

Şöyle bir örnek vereyim,

Diyelim ki lokantanızda çalıştırdığınız bir tane döner ustası vardı ve o da bir gün önce işten ayrıldı. Lokanta sahibi olarak ne yapacaksınız, bir sonraki gün döner satmayacak mısınız?

Elbette satacaksınız ve diyelim ki bir sonraki gün de bir döner ustası buldunuz.

Döner ustasına “ben senin işe giriş bildirgeni bugün vereyim de sen yarın işe başla” demeyeceğinize göre, “geç tezgahın başına başla” dersiniz, değil mi?

Amma velakin, bu döner ustasını iş başvurusunda bulunduğu gün işe başlattığınız takdirde ya bir gün boyunca kayıt dışı çalıştırıp sigortasını ertesi günden başlatacaksınız ya da aynı gün işe giriş bildirgesini verip, bir asgari ücret cezaya, yani 5.004 TL cezaya razı olacaksınız.

***

Sorarım size,

Gönül rahatlığıyla, iş başvurusunda bulunduğu gün çalışmaya başlatılmak zorunda kalınan, ancak sigortası ertesi gün başlatılan işçinin bir gün boyunca kayıt dışı çalıştırılmasının müsebbibi işverenidir diyebilir misiniz?

Yeni işe alınan işçiye ait işe giriş bildirgesinin çalışmaya başlamadan önce verilmesine imkan sağlamayıp, iş başvurusunda bulunduğu gün işe başlatılması zorunlu olan ve sigortası da bir sonraki gün başlatılan işçi hasbel kader işe başladığı gün iş kazası geçirdiğinde veya bir müfettiş gelip bu kişinin işe başladığı gün sigortasız çalıştığını tespit ettiğinde, gönül rahatlığıyla bu işveren bu cezaya müstahaktır diyebilir misiniz?

***

Değerli okurlar,

Maalesef ki hayat mevzuatta yazıldığı gibi yaşanmıyor.

İşveren işçisini iş başvurusunda bulunduğu gün işe başlatıyorsa eğer, hangi sektörde faaliyet gösterirse göstersin işe giriş bildirgesini çalışmaya başlamadan önce verebilmeli.

İşçinin bir an evvel bir işe, işverenin de bir an evvel bir işçiye ihtiyacı varken ve de istihdam artsın diye onlarca teşvik yasası çıkartılırken, kayıt dışı istihdama yol açtığı açık seçik ortada olan bu uygulamaları düzeltmenin zamanı geldi de geçiyor bile.

Demem o ki, ne işçi bir günlük sigorta priminden mahrum kalmalı, ne SGK bir günlük prim kaybına uğramalı, ne de işveren ağır cezalara karşı bir risk altında bırakılmalı.

YANLIŞ İŞYERİNDEN VERİLEN İŞE GİRİŞ BİLDİRGELERİ NASIL DÜZELTİLİR?

Yeni işe alınan işçinin işe giriş bildirgesini başka işyerinin şifresiyle bildirdiğimden işyeri numarası hatalı oldu. İşyeri numarasını nasıl düzeltebilirim, idari para cezası uygulanır mı? Ayhan Y.

İşe giriş bildirgelerine kaydedilen sigortalının meslek adı, engellik kodu veya kısmi süreli çalışma kodunun Kuruma müracaat edilmeden e-SGK uygulamalarında yer alan “İşe Giriş Bildirgesi Güncelleme” seçeneği vasıtasıyla her zaman düzeltilmesi mümkün bulunmaktadır. Buna karşın işe giriş bildirgesinde yer alan işyeri sicil numarası e-Sigorta şifresine bakılarak sistem tarafından otomatik olarak kaydedilmekte ve hatalı işyerinden bildirilmiş işe giriş bildirgesinde yer alan işyeri sicil numarasının e-SGK uygulamaları üzerinden düzeltilmesine izin verilmemektedir.

Bu bağlamda gerek aynı işverenin farklı işyerine ait e-Sigorta şifresiyle, gerekse farklı işverene ait e-Sigorta şifresiyle sehven verilmiş işe giriş bildirgelerinde yer alan işyeri sicil numarasının düzeltilmesi için, doğru işyeri sicil numarasının bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine, sigortalıyı istihdam eden işveren tarafından düzenlenecek bir dilekçe ve eki hatalı işyerinden verilmiş işe giriş bildirgesi ile başvuruda bulunulması gerekecektir.

Ayrıca işyeri sicil numarası hatalı bile olsa işe giriş bildirgesinin yasal süresi içinde verilmiş olması halinde işyeri sicil numarasının düzeltilmesi nedeniyle idari para cezası uygulanması sözkonusu değildir.

(Kaynak: Eyüp Sabri Demirci / Karar.com | 28.01.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.