Ev Hizmetlerinde Yerli-Yabancı Çalıştırmanın Avantaj ve Dezavantajları

Özellikle döviz kurunun artmasıyla birlikte çok sayıda okurumuz evde yabancı uyruklu hizmetli çalıştırmanın yerli çalışana göre maliyet hesabını yeniden yapmaya başladı. Diğer yandan evde hizmetli çalıştırmayı düşünen okurlarımız da karar vermeden önce bu yönde sualler yöneltmektedir.

Öncelikle her hizmetin ev hizmeti sayılmadığının altını çizerek yazımıza başlayalım. SGK, evde yaşayanlar tarafından yapılabilecek temizlik işleri, ütü, yemek yapma, çamaşır, bulaşık yıkama, alışveriş ve bahçe işleri ile çocuk, yaşlı veya özel bakıma ihtiyacı olan kişilerin bakım işlerinin ev halkı dışındaki bireyler tarafından yapılmasını, ev hizmeti işlerinden saymaktadır.

Belirtilen işler için evde hizmetli çalıştırmada başta SGK’ya ödenecek prim maliyetleri olmak üzere yükümlülük ve sorumluluklar kişinin yerli mi yabancı uyruklu mu olup olmadığına göre değişmektedir.

Bakanlık, çalışma izni vermede titiz davranmakta

Ev hizmetlerinde yabancı uyruklu personel çalıştırmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılan çalışma izni başvuruları, konunun istismarının önlenmesi ve izin verilen yabancıların güvenliği açısından son derece titiz bir şekilde incelenmektedir. Yaşlı, hasta ve çocuk bakımı dışında konutlarda yabancı personele çalışma izni verilmemektedir. İşverenin bakım gerektirecek hastalığının bulunduğunun sağlık raporu ile kanıtlanması istenmektedir. Ciddi bakım gerektiren ağır hâller dışında erkek yabancılara konutlarda çalışma izni verilmemektedir. Bu bağlamda yerlilerin temizlik işleri, ütü, yemek yapma, çamaşır, bulaşık yıkama, alışveriş ve bahçe işleri dâhil en geniş bir şekilde ev hizmeti işlerinde istihdamı mümkün iken yabancı uyrukluların bu işlerde istihdamı mümkün değildir. Yabancı uyruklar sadece yaşlı, hasta ve çocuk bakımı nedenleriyle ev hizmetlerinde çalıştırılabilmektedir.

Ev hizmetlerinde çalışma izni prosedürlerini yerine getirmeden yabancı uyruklu çalıştıranlara 16.066,00 TL idari para cezası kesilmektedir. Ceza bununla sınırlı kalmamakta ayrıca yüklü miktarda SGK idari para cezası kesilmektedir.

Ev hizmetlerinde çalıştırılan yabancılar için 30 gün SSK zorunlu

Türk vatandaşlarının ev hizmetlerinde part-time çalışmaları mümkün iken yabancı uyrukluların kısmi süreli/part-time çalışmaları mümkün değildir. Her ay SGK’ya en az 30 gün üzerinden SSK’larının bildirilmesi ve prim ödemeleri mecburidir. Aksi takdirde yüklü miktarda idari para cezası kesilmektedir.

Buna göre 01 Ocak 2022 tarihinden itibaren ev hizmetlerinde yabancı uyruklu çalıştıranlar her ay; (166,80 x 30 x % 37,5=) 1.876,50 TL SSK primi ödemek zorundadır.

Bu prim asgari ücret üzerinden çalıştırılan yabancılar için geçerlidir. Yabancıya ödenen ücret haricinde ek yan ödemeler veya daha yüksek maaş verilmesi durumunda ödenecek prim tutarı daha da artmaktadır.

Türk vatandaşı çalıştırmak daha az maliyetli

Türk vatandaşlarının kısmi süreli/part-time çalıştırılmaları mümkün bulunmaktadır. Tarafların anlaşmasıyla çalışma saat ve günleri belirlenebilir. Buna göre ayda 10 günden az sigortalı çalıştıranlar SGK maliyetleri açısından en çok avantajlı grupta bulunmaktadır. Keza ev hizmetlerinde 10 günden az çalışma söz konusu ise sadece %2 oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödemesi yeterli bulunmaktadır. Bu durumda 10 gün ve üzeri ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıranlara göre %35,5 (işsizlik sigortası primi dâhil) oranında daha az prim ödeyeceklerdir. Buna göre asgari ücret üzerinden ödeme yapılması hâlinde;

• Ayda 1 gün sigortalı çalıştıranlar için 166,80 x %2=3,34 TL

• Ayda 9 gün sigortalı çalıştıranlar için 3,34 x 9 =30,06 TL SGK primi

Ödemeleri yeterli olacaktır. 10 gün ve üzerinde Tür vatandaşı hizmetli çalıştıranların prim miktarı ise çalıştırılan gün sayısı ve anlaşılan ücret seviyesine göre değişmektedir.

Ev hizmetlerinde çalıştırılan yabancı uyruklu hizmetliye TL yerine döviz üzerinden ödeme yapılmışsa bunun TL’ye çevrilerek brüt tutar üzerinde primlerinin beyan edilmesinin zorunlu olduğunun altını çizelim. Aksi takdirde SGK tarafından yapılacak tespitte aradaki prim farkı gecikme zammı ve cezasıyla tahsil edileceği gibi çalıştırılan her ay için yüklü miktarda idari para cezası kesilecektir.

          ***

“Sevgi ile yorulmadan ilerleriz. Sevgi ile sadece onunla başkaları için fedakârlık yapabiliriz.” Kızılderili Atasözü

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 22.01.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.