Kanun Kapsamından Çıkmış ve İze Ayrılmış Dosyalardan SGK Bildirimi Yapılabilir Mi?

Sigortalı çalıştırmaya ara verip ardından yeniden sigortalı çalıştırmaya başlayan işverenlerce e-Bildirge şifreleri vasıtasıyla işlem yapmak istenildiğinde kimi zaman “İşyeri kanun kapsamında çıkmış” veya “İze ayrılan işyeri bildirge gönderemez” şeklinde uyarı mesajı verilerek bildirim yapılmasına izin verilmemektedir.

Her ne kadar sahada “Kanun kapsamından çıkmış işyeri” ile “ize ayrılmış işyeri” aynı anlama geldiği ve aynı işlemlere tabi olduğu şeklinde bir algı oluşsa da SGK nezdinde bu kavramlar farklı anlamlar içermekte ve farklı uygulamalara tabi tutulmaktadır.

“Kanun kapsamından çıkmış işyeri” ihaleli işyerleri ile özel bina inşaatı işleri hariç en az iki yıl boyunca sigortalı bildirimi yapılmamış olması nedeniyle SGK tarafından pasif hale getirilmiş işyeri dosyalarını ifade etmektedir. Sosyal güvenlik mevzuatına göre kanun kapsamından çıkmış işyeri dosyalarından yeniden sigortalı bildiriminde bulunulması mümkün bulunmakla birlikte, bildirim yapabilmek için SGK müdürlüğüne yeniden sigortalı çalıştırılmaya başlanılacağı belirtilerek işyeri dosyasının aktif hale getirilmesinin talep edilmesi gerekiyor.

“İze ayrılmış işyeri” ise kanun kapsamından çıkartılmış, sonrasında Kuruma borcunun da bulunmaması nedeniyle arşive kaldırılmış yahut Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmeliği uyarınca imha edilmiş işyeri dosyalarını ifade etmektedir.

İze ayrılmış işyeri dosyası yalnızca geriye yönelik işlem yapılması gerektiği durumda aktif hale getirildiğinden, mahkeme ilamına veya müfettiş raporuna istinaden geriye yönelik APHB veya MUHSGK gönderileceği gibi durumlar haricinde aktif hale getirilmemektedir. Dolayısıyla yeniden sigortalı çalıştırılacak olması halinde “İze ayrılan işyeri bildirge gönderemez” mesajıyla karşılaşıldığı durumlarda, işyeri bildirgesi düzenlenerek yeni işyeri dosyası tescil edilmesi, beraberinde de e-Bildirge şifresi alınması gerekecektir.

HUZUR HAKKI PRİME TABİ TUTULUR MU?

Yönetim kurulu üyesi olup şirket ortağı olmayan bir kişiye huzur hakkı ödüyoruz. Bu kişi başka bir işyerinde de sigortalı çalışıyor. Ödediğimiz huzur hakkı nedeniyle 4/a kapsamında sigortalı bildirmemiz gerekir mi? Ömer D.

Anonim şirketlerde hem yönetim kurulu üyesi, hem de şirket ortağı olan kişiler 4/b (eski adıyla Bağkur) kapsamında sigortalı sayılmakta; şirket ortağı olmayıp sadece yönetim kurulu üyesi olanlar veya şirket ortağı olup yönetim kurulu üyesi olmayanlar hizmet akdine tabi çalışmaları kaydıyla 4/a (eski adıyla SSK) kapsamında sigortalı sayılmaktadır.

Dolayısıyla şirket ortağı olmayan yönetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı bu kişilerin 4/a kapsamında sigortalı sayılmaları için yeterli olmayıp, bu kişilerin 4/a kapsamında sigortalı sayılabilmeleri için hizmet akdine tabi olarak çalışıyor olmaları gerekir.

Bu nedenle yönetim kurulu üyesi olup şirket ortağı olmayan kişilerin;

-Şirkette hizmet akdine tabi bir çalışmaları yoksa ödenen huzur hakkı nedeniyle sigortalı sayılmaları mümkün olmadığından, ödenen huzur hakkı prime tabi tutulmayacaktır.

-Şirkette yönetim kurulu üyeliği dışında hizmet akdine tabi çalışmaları da varsa, bu durumda 4/a kapsamında sigortalı sayılmaları gerektiğinden hem hizmet akdine istinaden çalışması karşılığı hak kazandığı ücretleri, hem de huzur hakkı toplanarak prime esas kazanca dahil edilecektir.

Ayrıca şirket ortağı olmayan yönetim kurulu üyesinin şirkette hizmet akdine tabi çalışması halinde 4/a kapsamında sigortalı olması zorunlu olup, başka bir işyerinde eş zamanlı olarak sigortalı çalışması yönetim kurulu üyesi olduğu işyerinden de 4/a kapsamında sigortalı olma kuralını değiştirmemektedir.

İşçiye ücret kesme cezası verilse bile SGK bildirimleri eksiksiz yapılır.

Bir çalışanımıza iki günlük ücreti tutarında ücret kesme cezası uygulandı. SGK bildirimini yaparken prim gün sayısını nasıl bildireceğiz? Ayhan T.

4857 sayılı İş Kanununda işverenin toplu sözleşme veya iş sözleşmelerinde gösterilmiş olan sebepler dahilinde bir ayda iki gündelikten fazla olmamak kaydıyla işçiye ücret kesme cezası uygulanabileceği öngörülmüştür.

Ücret kesme cezası verilen işçinin her ne kadar bir ya da iki gündeliği kesilmiş olsa da ücret kesintisinin yapıldığı sürelerde çalışmış olması, başka bir ifadeyle ücrete hak kazanmış olması nedeniyle sosyal güvenlik mevzuatına göre prim günlerinin eksiksiz olarak ve SPEK tutarının da kesinti yapılmamış haliyle, yani hak kazandığı brüt ücreti üzerinden SGK’ya bildirilmesi gerekir.

Dolayısıyla ücret kesme cezası verilen sigortalı için ücretinden bir veya iki gündelik kesilmiş olsa bile SGK Bildirimleri yapılırken 03- Disiplin Cezası koduyla eksik gün bildiriminde bulunulması gibi durum sözkonusu değildir.

(Kaynak: Eyüp Sabri Demirci / Karar.com | 07.01.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.