Bunlar Aşılamayacak Sorunlar Değil!

Çalışma hayatında, işe giriş bildirgesi verilmiş sigortalıların işe başlamadıklarına ya da bildirgede beyan edilen işe başlama tarihinde işe gelmeyerek daha sonraki bir tarihte işe başladıklarına sıklıkla rastlanılmaktadır.

Sosyal güvenlik mevzuatına göre işe giriş bildirgelerinin sigortalının işe başlama tarihini izleyen ilk iş günü saat 23.59’a kadar SGK müdürlüğüne başvurmadan elektronik ortamda silinmesi veya düzeltilmesi mümkün. Bu süreyi geçirdiğinizde ise silme/düzeltme işlemleri için SGK müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor.

İşe giriş tarihinin düzeltme işlemleri

2013/11 sayılı Genelgeye göre işe giriş bildirgesinin elektronik ortamda düzeltme süresinin geçirildiği durumda, işe giriş tarihini düzeltmek için kesin delillerle birlikte SGK müdürlüğüne başvurulması gerekiyor. Kesin delil olarak da MUHSGK’da yapılan bildirimler ile varsa sigortalının işe başladığına yönelik SGK’ya yaptığı bildirim kabul ediliyor.

Ne var ki 2020 yılında yapılan değişiklikler sonrasında MUHSGK’ya işe giriş bildirgesinde beyan edilen işe giriş tarihinden farklı bir tarih yazamıyorsunuz, yazarsanız sistem hata mesajı veriyor. Dolayısıyla MUHSGK’ya işe giriş bildirgesinde beyan ettiğiniz işe giriş tarihinden farklı bir tarih yazamadığınızdan MUHSGK’yı gönderemiyorsunuz ve gönderemediğiniz MUHSGK’yı kanıtlayıcı belge olarak sunmanız da fiilen mümkün olamıyor.

Gelelim kanıtlayıcı belge olarak sunulabilecek diğer belgeye, yani sigortalıların işe başladıklarını e-Devlet uygulamalarında yer alan “4A(SSK) Sigortalılarının Kendini Bildirmesi” uygulaması vasıtasıyla yaptığı bildirimlere.

Sigortalının işe giriş tarihini kanıtlayıcı belge MUHSGK olamayacağına göre, Genelgeye göre geriye sadece bu belge kalıyor. Ancak sigortalıların işe başladıklarını SGK’ya bildirmeleri her ne kadar kayıt dışı istihdamın önüne geçilmesinde önemli bir araç olarak düşünülse de bu bildirimi yapan sigortalı sayısı yok denecek kadar azdır. Haliyle bu bildirimin tanıtımı yapılıp tüm çalışanlar açısından uygulanır bir hale getirilmediği takdirde, mevcut durumda bu bildirime göre işe girişi tarihinin düzeltilmesi de maalesef ki mümkün değil.

İşe giriş bildirgelerinin silinmesi işlemleri

2013/11 sayılı Genelgede, işe başlamamış sigortalıya ait işe giriş bildirgesinin elektronik ortamda iptal edilme süresi geçmiş ise iptalinin nasıl yapılacağına ve kanıtlayıcı belge olarak hangi belgelerin sunulacağına dair bir açıklamaya yer verilmemiştir.

Hal böyle olunca da sahada, kimi vatandaş bu bildirgelerin silinmesi için SGK’ya başvurmadığı gibi MUHSGK’da da herhangi bir bildirim yapmamayı tercih ediyor. Kimi vatandaş işe giriş tarihi itibariyle işten çıkış bildirgesi verip MUHSGK’da 0 günlü bildirim yapmayı; kimisi de bana göre en doğrusunu yapıp işe başlamadığı hususunu tutanak altına alıp işveren ve iki şahit tarafından imza altına alarak işe giriş bildirgesinin iptali için SGK’ya başvurmayı tercih ediyor.

Ne var ki sigortalının işe başlamadığını tutanak altına alarak SGK’ya iptal edilmesi için başvuran işverenlerin bu başvuruları kimi illerde kabul edilip bildirgeler silinirken, kimi illerde ise denetime sevk ediliyor.

Değerli okurlar,

SGK istatistiklerine göre 2021/Ağustos ila 2021/Eylül ayları arasında 4/a’lı bildirim yapılan sigortalı sayısı arasında 250.000 kişilik bir artış var. Bu 250.000 kişinin bildirimleri sırasında yüzde birlik bir hata payı olur deseniz hatalı bildirilen sigortalı sayısı ayda 2.500 kişi yapar, binde birlik bir hata payı olur deseniz ayda 250 kişi yapar.

Haliyle böylesi işlem hacmi yüksek olan bir uygulamada yaşanan belirsizlikler ortada bırakılamayacağı için makul bir çözüm bulunması şart.

Sonuçta ne oluyor?

İşe başlamamasına rağmen iptal edilmeyip aynı gün çıkış verilen sigortalı adına her ne kadar MUHSGK’da 0 günlü bildirim yapılsa da, bu bildirim 7103 ve 6111 gibi ortalamaya ilave istihdam şartının aranıldığı prim teşviklerinde mevcut sigortalı sayısını artırdığından, prim teşvikinden yersiz yararlanılmasına neden oluyor.

İptal edilmesi gerektiği halde iptal edilmeyen işe giriş bildirgesinden dolayı kişinin son bir yıl içinde 30 veya 90 günü varsa sanki çalışmış gibi 4/a kapsamında 10 gün yada 100 gün boyunca provizyon verilmesine neden oluyor.

İller arasındaki farklı uygulamalardan dolayı kimi zaman vatandaşla memur karşı karşıya geliyor.

Yani işe giriş bildirgesinin iptalinde yaşanan sorunlar giderilmediği takdirde, vatandaş kendi çözümünü kendi ürettiği gibi, idarenin yaşadığı hasar da ağır olabiliyor.

En makul çözüm bana göre işe giriş bildirgesinin silinmesi veya iptal edilmesi için düzenlenen tutanağın MUHSGK’nın verilme süresi içinde SGK’ya ibraz edilmesi ve aksine yapılmış bir bildirim, şikayet veya ihbar yoksa işleme alınması yönündedir.

Başkaca çözüm yolları da bulanabilir elbet,

Ama her ne olursa olsun bu belirsizlik giderilmeli, bir çözüm yolu mutlaka bulunmalı.

(Kaynak: Eyüp Sabri Demirci / Karar | 31.12.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.