Milyonlarca Çalışan, İşveren Ve SGK’yı Rahatlatan Düzenlemeler

1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek ve 31 Aralık 2022 tarihine kadar uygulanacak olan asgari ücret geçtiğimiz günlerde Resmî Gazete’de yayımlandı. Geçen yılda uygulanan asgari ücrete göre %50’den fazla artırılan bu asgari ücretin en çarpıcı farkı yüksek zam oranından ziyade gelir vergisi ve damga vergisinden muaf tutulması oldu.

Belirtilen vergilerden muafiyetin asgari ücretten daha yüksek maaş alan işçiler, sözleşmeliler, memurlar ve diğer çalışanları da asgari ücrete kadar olan ücret kısmının vergilerden muaf tutulması beklentisine yol açtı.

Ayrıca asgari ücretlilere hafta tatilinde, resmî ve genel tatillerde çalışmaları, sosyal yardımlarda bulunulması gibi hâllerde ödeme yapılması durumunda muafiyetin ortadan kalkması endişesi meydana getirdi.

Bu durumda maliyet artışıyla karşılaşacak işverenlerin endişesi ile ücret bazlı kayıt dışılığı sevk edecek sonuçlarıyla SGK’ya büyük zarar vereceği endişelerini de artırdı.

Vergi muafiyetiyle ilgili Torba Kanun

Hükûmet tarafından 17 Aralık 2021 tarihinde “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” adı altında vergi muafiyetine ilişkin düzenlemeler içeren Torba Kanun verilmiştir.

Bu kanun teklifinin ilk hâlindeki düzenleme ile hizmet sözleşmelerinde aylık asgari ücret karşılığı çalışacağı belirtilen hizmet erbabından, ücret ve ücret sayılan ödemeleri toplamı ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarını aşmayanların ücretleri gelir ve damga vergisinden istisna edilmesi öngörülmektedir. Ayrıca asgari ücretin üzerinde ücret alması nedeniyle anılan istisnadan faydalanamayanlardan, ücretleri asgari ücretliye ödenen net ücretin altına düşen çalışanlara, aradaki farkın çalışanın Asgari Geçim İndirimine ilave edilmesi suretiyle ödenmesi ve bu sayede net ücretlerinin asgari ücretin altına düşmemesi sağlanmaktadır.

Endişeler ve tereddütlerle ilgili düzeltme

Görüldüğü üzere kanun teklifinde asgari ücretten daha yüksek maaş alan işçiler, sözleşmeliler, memurlar ve diğer çalışanlara yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır.

Bu durum hem Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırılık oluşturduğu gibi hem de çalışanlar arasında vergili-vergisiz işçi ayrımına yol açarak özellikle işçi alımında nitelikli işçiler için dezavantaj oluşturduğu gibi ücret bazlı kayıt dışılığı azdırması söz konusu olacaktır.

Ücret bazlı kayıt dışılık da özellikle SGK’nın mali yapısına ağır yük getirecektir.

Diğer yönden asgari ücret alanlar ilk bakışta avantajlı görünmekle birlikte hafta tatilinde, resmî ve genel tatillerde çalışmaları, sosyal yardımlarda bulunulması gibi hâllerde ödeme yapılması durumunda muafiyetin ortadan kalkması gibi endişeler ortaya çıkmıştır.

Belirtilen sakınca ve tereddütlerle ilgili okuyucularımızdan yoğun talepler geldi. Bu talep ve endişeleri anında sosyal medya hesaplarımızdan paylaşmıştık.

Nitekim TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda belirtilen Torba Kanun (Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun) Teklifinde kapsam genişletildi.

Geliri ne olursa olsun tüm işçiler, memurlar ve diğer çalışanların ücretlerinin brüt asgari ücret kısmı damga ve gelir vergisinden muaf tutulması öngörüldü.

2022 yılında asgari geçim indirimi uygulanmayacak

Asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarı esas alınarak yapılan bir uygulamadır. Bu uygulamada çalışanın kendisi için %50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için %10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için %7,5, üçüncü çocuk için %10, diğer çocuklar için %5’i oranında uygulanmaktadır. Dolayısıyla asgari ücretin vergiden muaf tutulmasıyla birlikte asgari geçim indirimi de doğal olarak ortadan kalkmaktadır.

Bu durumun en önemli sakıncası 2022 yılında çalışanların evli-bekâr ve çocuk sayısı gibi kriterlerin dikkate alınmamasıdır.

Son olarak açıkladığımız vergi muafiyeti ile birlikte vergi mevzuatında öngörülen “sakatlık vergi indirimi”nin yeniden gözden geçirilerek bu açıdan oluşabilecek mağduriyetlerin giderilmesi elzem görünmemektedir…

       ***

"Çalışma olmadan yetenek hiçbir şeydir." Cristiano Ronaldo

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 22.12.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.