Geçerli Nedenle Fesihte Önemli Notlar / Şevket Tezel

SSGSS Yasasının Gurbetçilere Kötü Sürprizi

Türkiye’de sigortalı olmadan gittiğim Almanya'da 1981 - 1993 yılları arasında 10 sene çalıştım. 1993 yılında kesin dönüş yaptım. 23.04.1952 doğumluyum. Geçmiş yurtdışı çalışma sürelerimi borçlanarak nasıl emekli olabilirim? Zamanaşımı uygulanır mı? Güler BAŞ/İZMİR

 

Sayın Okurum,

Türkiye’de hiç sigortalı günü bulunmayan gurbetçilerin tabi olacakları sigortalılık tarzı SSGSS Yasası ile değişti. 1 Mayıs 2008 tarihine kadar bu kapsamdakiler SSK’lı kabul edilirken, 1 Mayıs 2008 tarihinden itibaren 4/b sigortalısı yani Bağ-Kur statüsünde kabul ediliyorlar. Kesin dönüş yaptıktan sonra iki yıllık bir süre içinde borçlanma yapmayanların bu borçlanma haklarının zamanaşımına uğradığı savında olan Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nın uygulaması da hem Anayasa Mahkemesi kararıyla hem de 5510 sayılı SSGSS Kanunu ile ortadan kaldırılmış bulunduğundan SGK’ya başvurarak artık borçlanma yapabilirsiniz.

4/b sigortalısı kabul edileceğinizden 10 yıl borçlanmakla emekli olamazsınız. Bir yandan isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı olursanız buna ek olarak 10 yıllık yurtdışı çalışma sürelerinizi de borçlanıp 5 bin 400 günü tamamladığınızda ancak bu şekilde yaştan kısmî emekli olabilirsiniz.

Şayet bu borçlanmayı 30.04.2008 tarihi ve öncesinde yapmış olsaydınız SSK’dan 10 yılla kısmî emekli olabilirdiniz. Üstelik gazeteniz SÖZCÜ’deki bu köşeden siz çalışanlarımız 02.01.2008 tarihinde özetle “Yurt içinde sigortalılığı bulunmayan ve kesin dönüş yapmak isteyen gurbetçilerin yeni Yasa yürürlüğe girmeden borçlanmalarında hem birikimleri hem de emeklilik tarihleri açısından büyük yarar bulunduğunu” haberdar edilmişken.

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

Yüksel HÜDDAMOĞLU/MERSİN – 01.01.1963 doğumlu, 15.06.1976 ilk sigortalılık girişiyle 1994 yılına kadar 2 bin 819 gün SSK primli, 1994-2002 yılları arasında bin 735 gün Bağ-Kur sigortalısı, 01.09.2007 tarihinden beri de isteğe bağlı SSK sigortalısı olan bir sigortalı olarak isteğe bağlı SSK sigortalılığınızı en geç 30.09.2008 tarihine kadar sürdürerek 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren çalışan bir sigortalı olarak 01.03.2011 tarihine kadar SSK’ya prim ödeyerek son bin 260 günü SSK sigortalısı olarak tamamlayıp SSK’dan emekli olabilirsiniz.

Nuri MUTLU - 09.01.1955 doğumlu, 21.07.1989 ilk sigortalılık girişli, 5 bin 700 günü olan bir sigortalı olarak 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 21.07.2014 tarihinde normal emekli olabilirsiniz. İlk sigortalılık tarihinden önce yapmışsanız borçlanacağınız askerlik süresi kadar daha önce emekliliğe hak kazanabilirsiniz. SSK yaştan emekliliğini ise 58 yaşınızı dolduracağınız 09.01.2013 tarihinde hak edebilirsiniz. Hem normal emeklilik hem de yaştan emeklilik için artık gün ihtiyacınız bulunmuyor.

 

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

Geçerli Nedenle Fesihte Önemli Notlar

Deneme Süresinin Geçerli Nedenle Fesihteki Önemi

İşçinin, en az altı ay sürecek deneme süresi içinde saptanan mesleki özelliklerine dayanarak bu süreden sonra performans ve verim düşüklüğü nedeniyle iş sözleşmesi feshedilirse bu geçerli neden olarak kabul edilmiyor. Zira deneme süresi içinde işçinin çalışma standartları ve mesleki özellikleri daha sonraki performans ve verimlilik ölçümü bakımından işverenin kabul ettiği sınırlar olarak dikkate alınıyor.

Ancak bu sınırların altına düşülmesi ve bunun süreklilik göstermesi halinde geçerli neden doğması mümkün.

İşveren, işçinin deneme süresi içindeki bu sınırların üstünde bir performans ve verimlilik beklentisi içindeyse, bu beklentiyi haklı çıkaracak ekstra eğitim ve iş şartlarının iyileştirilmesi gibi performans artırıcı olanakları sağladığını da kanıtlamalı.

 

İş Kanununa göre hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesinin, o işçinin davranışına veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemeyeceği gerçeği karşısında yalnızca işçinin savunmasının alınmaması bile süreli feshin geçersizliği sonucunu oluşturuyor.

 

Geçerli Nedenle Fesihte Olmazsa Olmaz Unsur: Savunma

Bu nedenle işçi fesihten önce savunma vermeye davet edilmeli, davet yazısında davranışı nedeniyle işten çıkarma sebebi açık ve kesin bir şekilde belirtilmeli, makul bir süre önceden belirtilen yer, gün ve saatte hazır bulunması, bulunmadığı takdirde yazılı bir savunma verebileceğinin; bildirilen yerde belirtilen gün ve saatte hazır bulunmadığı ve de buna rağmen yazılı bir savunma vermediği takdirde savunma vermekten vazgeçmiş sayılacağının kendisine anımsatılması şart bulunuyor.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 01.08.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.