Maliye, Gerçek Patronların Peşine Düşüyor!

Mali Eylem Görev Gücü (FATF) karapara aklama ve terörizmin finansmanına karşı standartları oluşturmak ve bu konuda yasal, düzenleyici ve operasyonel önlemlerin etkin bir şekilde uygulanmasını teşvik etmek için kurulan hükümetler arası bir kuruluştur.

Türkiye, 1991'den beri FATF üyesidir. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), FATF Delegasyonu'nun Türkiye'deki yetkili kuruluşudur.

2018 yılında başlayan ve ülkemizin KA/TF (Karapara aklama /Terörün finansmanı) ile mücadele sisteminin ele alındığı FATF IV. Tur Karşılıklı Değerlendirme süreci sonucunda hazırlanan rapor 14 -18 Ekim 2019 tarihlerinde gerçekleşen FATF Genel Kurulu'nda görüşülerek kabul edilmiş ve 16 Aralık 2019 tarihinde resmi olarak yayımlanmıştır.

Bu çerçevede gerçek faydalanıcılığa ilişkin olarak, raporda yer alan temel bulgular şöyledir: “Türkiye tüzel kişilere ilişkin temel bilgiler ile gerçek faydalanıcı bilgilerinin tespitine yönelik hukuki çerçevenin birçok unsurunu devreye sokmuştur. Trust kavramı, Türk kanunlarında yer almamaktadır. Makamlar tüzel kişilerin oluşturduğu KA/TF risklerini orta düzeyde anlamaktadır ve Türkiye'de tüzel kişilerin oluşturduğu KA/TF riskleri ve zafiyetleri konusunda kapsamlı bir değerlendirme yapmalıdır.”

Bu raporun gereğini yapmak için Hazine ve Maliye Bakanlığı harekete geçerek; 13 Temmuz 2021 tarihli ve 31540 sayılı Resmî Gazete'de 529 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'ni yayımladı.

GERÇEK FAYDALANICI KİMDİR?

Tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran ya da bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi veya kişileri ifade etmektedir.

Gerçek faydalanıcı nasıl belirlenmektedir?

1) Tüzel kişilerde;

1. a) Tüzel kişiliğin %25'i aşan hissesine sahip gerçek kişi ortakları,
2. b) Tüzel kişiliğin %25'i aşan hissesine sahip gerçek kişi ortağının gerçek faydalanıcı olmadığından şüphelenilmesi veya bu oranda hisseye sahip gerçek kişi ortak bulunmaması durumunda, tüzel kişiliği nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
3. c) Yukarıdaki (a) ve (b) bentleri kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilemediği durumlarda, en üst düzey icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu edilecektir.

2) Tüzel kişiliği olmayan iş ortaklıkları gibi teşekküllerde;

1. a) Tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişi ya da kişiler,
2. b) (a) bendi kapsamında gerçek faydalanıcının tespit edilememesi halinde, tüzel kişiliği olmayan teşekkül nezdinde en üst düzeyde icra yetkisine sahip gerçek kişi ya da kişiler,

üst düzey yönetici sıfatıyla gerçek faydalanıcı olarak kabul edilecek ve bildirime konu edilecektir.

3) Trust ve benzeri teşekküllerde;

Kurucular, mütevelli, yönetici, denetçi veya faydalanıcı sıfatını haiz olanlar ya da bu teşekküller üzerinde nüfuz sahibi olanlar gerçek faydalanıcı olarak kabul edilerek bildirime konu edilecektir.

Trust: Bir malvarlığının belirli bir lehtar ya da lehtar grubunun yararlanması için, malvarlığının maliki olan sözleşme kurucusu tarafından söz konusu malvarlığının yönetimi, kullanımı ya da sözleşmede belirtilen diğer tasarruflarda bulunulması amacıyla sözleşmeyi icra eden bir mütevellinin kontrolüne bırakılmasını hüküm altına alan hukuki ilişkiyi ifade etmektedir.

KİMLER BİLDİRİM YAPACAK?

Gerçek faydalanıcı bilgisi bildirimini, bildirim verme süresinin başladığı 01.08.2021 tarihi itibarıyla faal olan (tasfiye işlemi devam edenler dâhil);

1. a) Kurumlar vergisi mükellefleri,
2. b) Kollektif şirketlerde şirketi temsile yetkili kimse veya ortak, eshamsız komandit şirketlerde komandite ortaklardan biri ve adi ortaklıklar adına en yüksek ortaklık payına sahip kişi, Türkiye'de yönetim merkezi olan veya Türkiye'de mukim yöneticisi olan yabancı ülkede kurulmuş trust ve benzeri teşekküllerin yöneticileri, mütevellileri veya temsilcileri, vermek zorundadırlar.

Ayrıca; Tedbirler Yönetmeliği'nde 11.10.2006 tarihli ve 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun'un uygulanmasında yükümlü sayılan kişi ve kurumların da gerçek faydalanıcı bilgilerini verecekleri aşikardır.

Gerçek faydalanıcı bilgisi verme yükümlülüğü getirilen kurumlar vergisi mükellefleri dâhil bütün mükellefler ile diğer kişiler ilk bildirimlerini en geç 31.08.2021 günü sonuna kadar elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığı'na yapmaları gerekmektedir.

UYGULAMA ÖNEMLİ…

Tebliğ ve MASAK'ın bu konuya ilişkin 40 sayfalık rehberini iyi okumakta fayda var. Birçok kişi ve kuruma gerçek patronu ihbar zorunluluğu getirilmekle birlikte, Türkiye şartlarında çok başarılı sonuçlar alınacağını düşünmüyorum. Ayrıca “Trust” kavramının Tebliğ ile değil, Kanun ile tanımlanması gerektiğinin de altını çizmemiz gerekiyor.

(Kaynak: Nedim Türkmen / Sözcü Gazetesi | 17.07.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.