Yabancı Uyruklular İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilirmi?

İsteğe bağlı sigorta, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası yönünden sigortalılıklarını kendi istekleriyle devam ettirerek, emeklilik için öngörülen prim ödeme gün sayılarını tamamlamalarına imkan veren bir sigortalılık türüne İsteğe bağlı sigortalılık denir. İsteğe bağlı sigortalılık yönetmeliğinin 5. Maddesinde İsteğe Bağlı Sigortalılık Hakkından Yararlanacaklar şu şekilde tanımlamıştır.

Kanunla  veya Kanunların  verdiği yetkiye  dayanılarak  kurulan   sosyal güvenlik kuruluşlarına prim veya  kesenek ödemeyen, bu  kuruluşlardan  malullük ve yaşlılık  aylığı  ile daimi tam iş göremezlik geliri almayan ve on sekiz yaşını  dolduran;

• Ev  kadınları,
• Herhangi bir işte  çalışmayanlar,
• Bağ-Kur’a  tabi  zorunlu sigortalılığı  sona erenler,
• Yurt dışındaki  vatandaşların yanlarında bulunan  ve  herhangi bir  işte çalışmayan eşleri,
• Türkiye’de  ikamet  eden   ve  herhangi  bir  işte  çalışmayan  yabancı  uyruklular,
• talep  etmeleri  halinde  isteğe bağlı sigortalı  olabilirler.
• Kuruma isteğe bağlı sigortalı olarak tescili yapılan ancak daha sonra birinci  fıkrada öngörülen şartları taşımadığı anlaşılanların sigortalılığı;
  1. Öngörülen şartları halen taşımıyor iseler, tescil tarihinden itibaren,
  2. Öngörülen  şartlara daha sonra haiz olmuş iseler, bu şartlara haiz oldukları tarihe kadar olan kısmı,iptal edilir ve  ödedikleri  primler talepleri halinde kendilerine iade edilir.

Yukarıda yer verdiğim yönetmelikte görüldüğü gibi yabancı uyruklularda Türkiyede şartları taşımak kaydı ile isteğe bağlı sigortalı olabiliyor. İsteğe bağlı sigorta için başvurularda Türk vatandaşı olma şartı aranmamaktadır. Bu şart 2000 yılında kaldırıldığı gibi, 1479/79. Madde de (En az 2 tam yıl bu Kanuna göre sigortalı bulunanlar, kendilerine, daha önce malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olmak şartiyle, 24 üncü maddede belirtilen sigortalılık niteliğini kaybettiklerinde, Kuruma yazılı olarak istekte bulunmak suretiyle, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına isteğe bağlı olarak devam edebilirler) yabancıların da isteğe bağlı sigortaya başvurabilecekleri açıkça düzenlenmiş bulunmaktadır.

5510 sayılı Kanunun 50.ci Maddesine Göre İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilmenin Şartları Nelerdir?

5510 sayılı Kanuna göre isteğe bağlı sigortalı olabilmek için;

• Türkiye’de ikamet etmek,
• 5510 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak,
•  kendi sigortalılığı nedeniyle tarafına aylık bağlanmamış olmak,
• 18 yaşı doldurmuş olmak ve isteğe bağlı sigortalı işe giriş bildirgesiyle Kuruma başvurmak şartları aranmaktadır.

İsteğe Bağlı Sigortalı Olabilmek İçin Nereye Müracaat Etmek Gerekiyor?

İlk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin

“İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” ile ikametgahlarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvurmaları gerekmektedir.

İsteğe Bağlı Sigortalı Bağ-Kur’lu Sayılır

İsteğe bağlı sigortalılar 1 Ekim 2008 sonrası 4/b’li olarak değerlendirilmeye başladı. Bu tarihten önce SSK’nın, Bağ-Kur’un ve Emekli Sandığı’nın kendi kanunları uyarınca, isteğe bağlı sigortalılık hükümleri bulunuyordu. Fakat 1 Ekim 2008 sonrasında sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında birleştirilince, tek bir isteğe bağlı sigortalılık mekanizması söz konusu oldu. 1 Ekim 2008 sonrasında isteğe bağlı sigortalı olan kişiler 4/b, yani eski adıyla Bağ-Kur statüsünde değerlendiriliyorlar 1 Ekim 2008 öncesinde SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı’nın isteğe bağlı sigortalısı olan kişiler de 5510 sayılı kanuna göre 4/b’li olarak değerlendirilmeye başladılar.

Yabancılarda Genel Sağlık Sigortası

Mütekabiliyet (ülkeler arasındaki karşılıklı uygulamalar) esası da dikkate alınmak şartıyla, oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kişiler 60/1-d (5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının d bendi) kapsamında gelen sağlık sigortası sayılırlar.

Genel Sağlık Sigortasından yararlanacak yabancı uyruklular kimlerdir?

Karşılıklılık esası dikkate alınmak şartıyla;

• Oturma izni almış,
• Yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ve sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan,
• Türkiye’deki yerleşim süresi kesintisiz bir yılı geçen ve bu tarihten itibaren talepte bulunan yabancı ülke vatandaşları genel sağlık sigortasından yararlanacaktır.

Yabancı Uyruklu Vatandaşların Genel Sağlık Sigortasına Başvurması Zorunlu Mudur?

Hayır, yabancı uyruklu vatandaşlar talep etmeleri halinde genel sağlık sigortası kapsamında tescil edilirler.

Yabancı Uyruklu Kişilerin Genel Sağlık Sigortasından Yararlanmak İçin Nereye Başvuru Yapması Gerekmektedir?

Yabancı uyruklu kişilerin adreslerinin bulunduğu yere en yakın sosyal güvenlik il/merkez müdürlüklerine başvurmaları gerekmektedir.

Yabancı Uyruklu Kişilerin Genel Sağlık Sigortasından Yararlanmak İçin Hangi Evraklar İle Başvuru Yapması Gerekmektedir?

• İkamet izin belgesi,
• İlgili yabancı ülke sosyal güvenlik kurumundan ya da çalışma ataşeliğinden alınan genel sağlık sigortası uygulaması bakımından sosyal güvenlik durumlarını gösteren yazının aslı veya fotokopisi,
• Taahhütname formu

Yabancı Uyruklu Kişiler Hangi Sağlık Hizmetlerinden Yararlanabilir?

Yabancı uyruklu kişilerin; genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayıldığı tarihten önce mevcut olan kronik hastalıkları dışında kalan diğer hastalıklarının tedavisi genel sağlık sigortası kapsamında karşılanmaktadır.

Genel Sağlık Sigortası Kapsamına Alınan Yabancı Uyruklu Kişilerin Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişiler de Sağlık Hizmetlerinden Yararlanabilir mi?

Yabancı uyruklu kişilerin, yurt dışında öğrenim görenler hariç olmak üzere, yurt içinde ikamet eden, ülkemiz veya başka bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan

• Eşleri,
• 18 yaşını doldurmamış çocukları,
• Lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları
• Yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları,
• Yaşına bakılmaksızın malûl olduğu tespit edilen evli olmayan çocukları,
• Geçiminin yabancı uyruklu kişi tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babası, sağlık hizmetlerinden yararlanabilir.

 Yabancı Uyruklu Vatandaşların Genel Sağlık Sigortalılıkları Nasıl Sonlandırılır?

Bu kapsamda tescil edilen yabancı uyruklu genel sağlık sigortalıların,

• Oturma izinlerinin sona erdiği,
• Yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı oldukları,
• Başka bir kapsamda genel sağlık sigortalısı sayıldıkları,
• Genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayıldıkları tarih itibariyle genel sağlık sigortalılıkları sonlandırılır.

Uluslararası Koruma Başvurusu Veya Statüsü Sahibi ve Vatansız Olarak Tanınan Kişiler Nasıl Genel Sağlık Sigortalısı Olurlar?

İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından, uluslararası koruma başvurusu veya statüsü sahibi ve vatansız olarak tanındıkları tarihten itibaren herhangi bir sağlık güvencesi olmayan ve ödeme gücü bulunmayan kişiler 1 ay içerisinde Kuruma bildirilerek genel sağlık sigortalısı olarak tescil edilirler. Bu kişilerin genel sağlık sigortası primleri ilgili kurumlar tarafından ödenir.

Yabancı Uyruklu Öğrenciler Genel Sağlık Sigortası Kapsamına Girer mi?

Ülkemizde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrenciler 1 yıllık ikamet etme şartı aranmaksızın öğrenim kurumuna/okula ilk kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları hâlinde genel sağlık sigortalısı olurlar. Bu sürede talepte bulunmayanlar hakkında öğrenimleri süresince genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmaz.

Yabancıların Hangi Giderleri SGK Tarafından Karşılanır?

Kronik hastalıklar haricinde kendisinin ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin tedavi giderleri karşılanır.

Yabancı Uyruklu Vatandaşların Ödeyecekleri Genel Sağlık Sigortası Prim Oranı Nedir?

1/1/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında ödeyecekleri genel sağlık sigortası aylık prim tutarı;

2.943 TL / 3 = 981 TL x % 12 = 117,72 TL olacaktır.

18 Yaşından Küçük Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Genel Sağlık Sigortalılıkları Nasıl Başlatılır?

Bu öğrencilerin genel sağlık sigortası tescil işlemleri, yabancı uyruklu öğrenciyi getiren kamu idareleri, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında yapılacak protokoller çerçevesinde yürütülebilir. Ayrıca; yabancı uyruklu öğrencilerden gerek 18 yaş altı gerekse diğer öğrencilerin tescil işlemlerine ilişkin talepler veli/vasi ya da Türkiye’ye getiren kurum/kuruluşlarca yerine getirilebilir.

 Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Genel Sağlık Sigortalılıkları Nasıl Sonlandırılır?

Yabancı uyruklu öğrencilerin genel sağlık sigortalılıkları, öğrenimlerinin sona erdiği, genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi veya başka bir kapsamda genel sağlık sigortalısı sayıldıkları tarihten itibaren sona erer.

Yabancıların GSS Ödemesi Zorunlu mudur?

Zorunluluk yoktur. Talep halinde ödeme yapabilirler.

Yabancılar GSS’den Faydalanmak İçin Nereye Başvurmalı?

Başvuruların ikamet edilen yerdeki Sosyal Güvenlik Merkezi/Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yapılması gerekir.

Yabancıların Genel Sağlık Sigortası Başvuruları İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

• İkamet izni alındığına dair belge,
• Kendi ülke ateşeliğinden alınmış ve sosyal güvenlik durumunu gösteren yazı,
• Başvuru formu ( İlgili SGK’dan alınabilir),

Yabancıların Hangi Giderleri SGK Tarafından Karşılanır?

Kronik hastalıklar haricinde kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin tedavi giderleri karşılanır.

Yabancıları Uyruklu Kişi GSS’li Olursa Kimler Onun Üzerinden Sağlık Hizmeti Alır?

Türkiye’de ikamet ediyor olmak ve sigortalı çalışmıyor olmak kaydı ile:

• Eşi,
• 18 yaş altı çocukları,
• Lisede okuyan ve 20 yaşı tamamlamamış çocuklar,
• Üniversitede okuyan ve 25 yaşı tamamlamamış çocuklar,
• Malul olan ve evli olmayan çocuklar. (Yaşlarına bakılmaz)
• Anne ve baba

Yabancı Uyruklu Kişilerin Genel Sağlık Sigortası Ne Zaman Sona Erer?

• Oturma izninin sona erdiği tarihten,
• Başka bir ülkede sigortalı çalışmaya başlanılan tarihten,
• Başka bir kapsamda (SSK, Bağ-Kur) sigortalı oldukları tarihten,
• Bakmakla yükümlü kişi oldukları tarihten, İtibaren Genel Sağlık Sigortası sonlandırılır.

Yabancı Uyruklu Öğrenciler Genel Sağlık Sigortalı Olabilirler mi?

Yabancı uyruklu öğrencilerin GSS’den faydalanabilmesi için 1 yıl ikamet şartı aranmaz. Ancak öğrenim kurumuna ilk kayıt tarihinden itibaren 3 ay içerisinde GSS’li olmak için Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurmaları gerekir. 3 ay içerisinde başvuru yapmayanlar öğrenim süresi boyunca GSS’li olamaz.

(Kaynak: Nevzat Erdağ / Nevzat Erdağ | 28.06.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.