Prim Affı Gelmiş Neyime, Zam Damlar Yüreğime / Şevket Tezel

Prim Affı Gelmiş Neyime, Zam Damlar Yüreğime!

Cumhuriyet tarihimizin yirminci ve belki de en elverişli ödeme koşulları içeren Prim Affı 26 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe kondu. Kabine içinde bile sürpriz olan söz konusu af özellikle peşin ödeme tercihi durumunda gecikme borçlarında oluşturduğu yüzde 85’lik avantaj nedeniyle büyük ilgi gördü ve hala da görüyor. Anapara borcu affedilmiyor elbette, ama gecikmeye ilişkin borçlarından büyük oranda kurtulmak mümkün oluyor.

 

Başlangıcından kısa süre sonra Bağ-Kur ve SSK prim borçlarının yapılandırılması amacıyla SGK birimleri sigortalı akınına uğradı. Sosyal güvenlikte sancılı geçeceği açık olan yeni dönemin arifesinde özellikle de Bağ-Kur sigortalılarının sanal borçlarının gerçek hale getirilerek kapatılması, kişilerin kendi sosyal güvenlik planlarının elverişli biçimde ortaya konulması adına olumlu bulunan bu uygulamada, ne var ki alt yapı gelen talebi karşılamaya yetmiyor.

 

Kuyruk İşkencesi

Kuyruklar son haftaya bile girmeden uzayarak, işkenceye dönüşmeye başladı. Örneğin İzmir’de Bağ-Kur’luların oluşturduğu kuyruklar 2 bin kişiyi buluyor. Kimi kuyrukta saatlerce, gün boyunca bekleyerek işini görebiliyor ise de beklemekle aftan yararlanmayı başaramayanlar da var.

 

Tarım Bağ-Kur’lunun Çilesi

İşte örnek, Tarım Bağ-Kur’luların tescil çilesi. 1 Nisan 1994 tarihinden itibaren tarımsal ürün üretip satarak ürün bedelleri üzerinden yüzde 1 oranında  kesinti yapılan çiftçilerin kimlik bilgileri, kendilerinden tahsil edilen kesinti miktarları Bağ-Kur’a zamanında bildirilmişti. Bağ-Kur’un kendi düzenlenmiş olduğu formlara kaydedilerek tevdi edilen bu bilgilerle ilgili hiçbir işlem yapılmamış olacak ki, yıllar sonra bu kesintilerin kendi yaşamları açısından önemini kavrayan çiftçilerce Bağ-Kur’a yapılan başvurular sonucunda netice alınamıyor, çiftçiler gerisingeri kendilerinden kesinti yapan özel veya kamu kurumlarına yönlendiriliyorlar.

 

“Bugün git yarın da gelme”

Bu birimlerden geçmiş dönem makbuz ve belgelerine ulaşamayanlar üzerine soğuk su içiyor, sesleri de Ankara’ya kadar ulaşamıyor. Belgelere tekrar ulaşabilenler de önce seviniyorlarsa da zamanla dövünmekten kurtulamıyorlar. Çünkü kimi Bağ-Kur birimleri “Bugün git yarın gel” değil “Bugün git, uzun bir zaman da gelme” dercesine tescil işlemlerini 6-7 ayı bulan bir sürede gerçekleştirebiliyorlar.

İşte örneğin 2008 Ocak ayında, 1994 yılından bu yana sattıkları ürün bedellerine ilişkin  belgelerini Bağ-Kur’a tekrar veren Manisalı Çiftçiler kendilerini Bağ-Kur’a tescil ettirmeyi henüz başaramadılar. Altı ay geçti, 5763 sayılı Kanunla Prim Affı geldi, Tarım Bağ-Kur’lu tescilini zamanında tamamlayabilse, borç miktarı tahakkuk edecek, ona göre borçlanıp sigortalılık süresine sahip olacak, Halk Bankası’nın Prim Affından yararlanıp emekli olacaklara tanıdığı kredi imkânından da faydalanıp sosyal güvence sorununu ülke ölçeklerinde çözmüş olacak, ama nafile!

 

Prim Affı Treni Kalkmasın

Bugün Prim Affının son günü, Prim Affı treni kalkıyor. Yasayla belirlenen süre bakımından sona gelinmesine karşın, ihtiyacın sona ermediğini görüyoruz.

Sayın Bakan Faruk ÇELİK de hemen her platformda bunun son af olduğunu bir daha af çıkmayacağını, erteleme olmayacağını defaatle belirtmiş bile olsa Prim Affına olan talebin belirlenen süre sığmayacak kadar yoğun olduğu açık bulunuyor.

Borçlu sigortalıların, Bakanın bu beyanatlarını işittiklerinde “Yararlanacağım yararlanmasına ama birimleriniz yetiştirebilse” dememeleri, yapılması gerekenlerin tamamlanması için ek süre tanınması şart.

Tescil işlemlerinin kimi birimlerinde 6-7 ay geriden yürüdüğü Bağ-Kur’da Prim Affının iki ay sürmesi çelişki oluşturuyor.

Umuyoruz ki Prim Affında organizasyon veya kimi eksikliklerden kaynaklanan kapasite yetersizliği erteleme ile giderilir.

Aksi halde treni kaçıracak Tarım Bağ-Kur’luları, tescilleri sonradan yapılmakla o uçuk borçlarla karşı karşıya kalmaktan ve “Prim Affı gelmiş neyime, zam damlar yüreğime” demekten kurtulamayacaklar.

 

Tescil Bekleyen Çiftçiler Ne Yapsın?

Tescil işlemleri tamamlanmayan Tarım Bağ-Kur’lular ilan edilen başvuru süresi bugün sona erecek olan Prim Affını kaçırmış olmamak, ileride yargı yoluyla aftan yararlanabilmek amacıyla tescil başvurularına ek olarak Prim Yapılandırma başvurusu da yapsınlar.

 

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

 

Eski Prim Affında Ödemeye Başladığınız Bağ-Kur Borçlarını Yeni Prim Affında Tamamlayabilirsiniz

20.04.1952 doğumlu ve 1975 yılından beri Bağ-Kur’lu olan dedemin Bağ-Kur’a işverenliğinden kaynaklanan 29 yıl 3 aylık prim borcu var. 2006 yılındaki aftan yararlanarak 5 ayını ödemiştik. Yeni Prim Affından yararlanıp borcun tamamını ödemek istiyoruz. Şimdiki aftan yararlanması konusunda bizi aydınlatır mısınız? Şaban DURAK

 

Sayın Okurum,

Bağ-Kur’luların 31 Mart 2005 tarihine kadar tahakkuk ettiği halde 1 Nisan 2006 tarihine kadar ödenmemiş olan prim ve sosyal güvenlik destek primi borçları 5458 sayılı Yasa kapsamında yapılandırılmıştı.

Bu yapılandırma çerçevesindeki anlaşmaları bozulanlar için 5763 sayılı İstihdam Paketi Yasası bu borçları canlandırma imkânı getiriyor.

Bu nedenle önceki yapılandırma kanunu olan 5458 sayılı Yasanın verdiği haktan yararlanarak taksitle ödeme talebinde bulunmasına rağmen bu borçlarını ödememiş olanlar 5763 sayılı Yasa kapsamında en geç bugün başvurmaları durumunda bu borçlarını ihya edebilecekler.

Dedeniz bağlı bulunduğu il müdürlüğü dışındaki illerden de başvuru yapabilecek. Yeniden yapılandırma anlaşması ihya edilecek dedenizin yeniden yapılandırma anlaşmalarının bozulduğu tarihten sonra 5458 sayılı Kanun kapsamına giren borçları için yaptıkları ödemeler, 5763 sayılı Kanuna göre değil, 5458 sayılı Kanuna göre değerlendirilecek. Bu kapsamda, yapılan prim ödemeleri, öncelikle ödemenin yapıldığı aya ait prim borcuna, fazlası ise en eski dönem prim ve prime ilişkin gecikme zammı ve faiz borcuna, artan olması halinde diğer borçlara mahsup edilecek.

İhya veya mahsup işlemleri sonucunda başvuru tarihinden önce vadesinde ödenmediği veya eksik ödendiği anlaşılan taksit tutarlarının, ödeme tarihine kadar gecikilen her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası (YTL) cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin (DİBS) aylık ortalama faiz oranına 1 puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının bileşik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz miktarıyla birlikte başvuru tarihini izleyen altı ay içinde ödenmesi halinde yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanacaklar.

Bu ödeme yükümlülüklerinin söz konusu altı aylık süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde yeniden yapılandırma hakkı kaybedilecek ve yapılandırma işlemleri iptal edilerek, ödedikleri tutarlar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre borçlarına mahsup edilecek.

Söz konusu altı aylık döneme ilişkin cari ay prim ve taksit ödemelerinin takibi, bu altı aylık sürenin sonunda geriye doğru bakılarak yapılacak ve bu süre sonundaki bu kontrolde, borçlunun anılan altı aylık dönem içerisinde üç defadan fazla taksit ödenmemesi veya o dönemin cari ay primlerinin üç defadan fazla ödenmemesi halinde ihya hakkı kaybedilecek.

Dedeniz de bu borcunu ihya ettirerek ödemesi halinde emekli olabilecek.

 

 

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 28.07.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.