Geriye Dönük Hizmet Canlandırılarak Emekli Olunabilecek!

"Torba Kanun" olarak bilinen “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” TBMM’de yasalaştı. Bu kanun ile birlikte işverenlere, çalışanlara ve diğer vatandaşlara çok sayıda yeni imkânlar öngörülmektedir.

Torba Kanun ile birlikte borçları nedeniyle emekli olamayanlar ile hak sahiplerine borcun durdurulması ile yeni emeklilik yolunu önceki yazılarımızda izah etmiştik.

Bu yazımızda ise geçmişte silinmiş Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında hizmetlerin yeniden ihya (canlandırma) edilip eksik primleri doldurmak suretiyle emekli olmanın yollarını irdeleyeceğiz.

HİZMET İHYASI KAPSAMINDA BULUNANLAR

Torba Kanun hükümlerine bakıldığında hizmet ihyası kapsamında;

• Köy ve mahalle muhtarları,
• Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile
• Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan,

 Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu mülga hükümlerine ve mülga Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre tescilleri yapıldığı hâlde prim borçları nedeniyle daha önceki ilgili kanunları uyarınca sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlar faydalanabilecektir.

SİGORTALILIK SÜRELERİNİN İHYA EDİLMESİ

Prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılıkları durdurulanların daha sonra kendileri ya da hak sahipleri tarafından SGK Genelgesinin yayınlanmasına müteakip genelge ekinde yer alan başvuru formuyla dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat ederek ihya talebinde bulunmaları hâlinde, durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı için talep tarihinde SGK (5510 sayılı) Kanununa göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden ihya borcu hesaplanacaktır. 

İhya edilecek süreler belirlenirken durdurulan sürelerle birlikte önceki kanunlara göre durdurulan sürelerin tamamı dikkate alınacaktır. Keza ihya uygulaması hizmet borçlanmasından farklıdır.

Hesaplanan ihya borç tutarının tamamı borcun tebliğ tarihinden itibaren öngörülen süre içinde ödendiği takdirde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.

Tebliğ edilen borç tutarının öngörülen süre içerisinde tamamen ödenmemesi hâlinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek ve bu kapsamda ödenmiş olan tutarlar ilgilinin prim ve prime ilişkin borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilecektir.

Eksik ya da süresi dışında yapılan ödeme nedeniyle ihya talebi geçersiz hâle gelen sigortalı ya da hak sahipleri yeniden ihya talebinde bulunabileceklerdir.

İHYA TALEBİ GEÇERSİZ OLANLAR

Tebliğ edilen ihya borcu ödendikten sonra sigortalılık bilgilerinde sonradan bir değişiklik yapılması hâlinde ihya edilmesi gereken sigortalılık süresi ve buna bağlı olarak ihya borç tutarı farklılık gösterebilir. Bu durumdaki sigortalıların öncelikle sigortalılık süreleri yeniden belirlenerek ilk ihya talebi iptal edilmeden ek ihya talebi alınacak ve ek ihya talep tarihindeki beyan tutarı üzerinden hesaplanan ihya fark tutarının tebliğ tarihinden itibaren öngörülen süre içerisinde ödenmesi hâlinde ihya talebi geçerli sayılacaktır.

Diğer taraftan tebliğ edilen ihya borcunu ödedikten sonra sigortalılık bilgilerinde yapılan değişiklik sonucunda durdurulan sigortalılık sürelerinde azalma olması hâlinde, ihya talebi iptal edilerek değişen ihya süreleri ve ilk beyanı dikkate alınmak suretiyle yeniden ihya borcu hesaplanacaktır. Yeniden yapılan hesaplama neticesinde tespit edilen ihya borç tutarı daha önce tebliğ edilen borç tutarından daha az olacağından, fazla olan kısım ödenen ihya tutarından bölünerek prim koduna alınacaktır. Sigortalının başkaca bir prim borcu bulunmaması hâlinde artan tutar sigortalıya faizsiz olarak iade edilecektir.

İHYA TALEBİNDEN VAZGEÇİLMESİ

Sigortalılığı durdurulanların, durdurulan sigortalılık sürelerine ilişkin ihya talebinde bulunup Kanunda belirtilen süre içerisinde ihya tutarının tamamını ödeyerek ihyası geçerli olan sigortalıların, daha sonradan sigortalı ve hak sahiplerinin bu taleplerinden vazgeçmek istemeleri hâlinde taleplerinin mümkün olmadığı SGK tarafından kendilerine bildirilmektedir.

EMEKLİLİĞE ETKİSİ

Emeklilik için yaş ve prim ödeme gün sayısı şartlarının birlikte yerine getirilmesi zorunlu bulunmaktadır. Bu bağlamda yaş şartını yerine getirmiş ancak prim günleri eksik olan sigortalılar için hizmet ihyası uygulaması büyük avantaj sağlamaktadır. Keza bu hâlde hemen emeklilik imkânına kavuşmak mümkündür.

Diğer yandan sigortalı ölmüş ise hak sahipleri ihya işlemi yaparak ölüm aylığına kavuşabilmektedir.

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 09.06.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.