İşçi ücreti düşürülebilir mi? / Resul Kurt

İsminin açıklanmasını istemeyen bir okurumuz diyor ki; yabancı uyruklu bir şirkette 1 yıldan bu yana çalışmaktayım. Belirsiz süreli iş sözleşmesinde yer alan ücretim net 1.700,00-YTL dir. Şimdi işveren ekonomik durumunun kötü olduğunu beyan ederek ücretimi 1.200,00-YTL’ ye düşürdü ve bir süre sonra personelin yarısını yine bu sebeple işten çıkaracak. İşveren ekonomik durumunun kötü olduğunu beyan ederek sözleşmede yazılı olan ücreti düşürebilir mi? Ekonomik nedenle işçiler işten çıkarılabilir mi?

Ekonomik veya diğer bir nedenle işçi ücretlerinde düşürme yapıldığı görülmektedir. Esasen, işçinin rızası olmadan ücretinde herhangi bir düşüş azaltma söz konusu olamaz. İşçi ve işveren her zaman yeni bir sözleşme düzenleyerek ücreti değiştirebileceklerdir.

Taraflar aralarında anlaşarak yeni bir ücret belirlemişlerse ve işçi de bunu kabul etmişse, o zaman ücretteki düşüş geçerli olacaktır. Aksine, işveren tek taraflı olarak işçinin ücretinde düşüş yapamaz. Yapsa dahi, bu değişiklik işçiyi bağlayıcı olmaz. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 62. maddesine göre; ‘Her türlü işte uygulanmakta olan çalışma sürelerinin yasal olarak daha aşağı sınırlara indirilmesi veya işverene düşen yasal bir yükümlülüğün yerine getirilmesi nedeniyle ya da bu Kanun hükümlerinden herhangi birinin uygulanması sonucuna dayanılarak işçi ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun eksiltme yapılamaz.’ Bu şekilde işçi ücretinde azaltma yapılmasının herhangi bir müeyyidesi yoktur.

Ancak, işçi, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24/II-e maddesinin ‘İşveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse’ hükmü gereği haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanıp iş sözleşmesini sona erdirebilecek ve yasal haklarını işverenden talep edebilecektir.

İşçinin iş güvencesi

4857 sayılı İş Kanununda, otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işverenin, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorunda olduğu hükme bağlanmıştır.

İşverenin ekonomik nedenlerle iş sözleşmesini feshi mümkün olmakla birlikte; işverenden beklenen fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresinin kısaltılması ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerinin getirilmesi, işi zamana yayarak işçileri başka işlerde çalıştırma yollarını arayarak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşması ve feshe en son çare olarak bakmasıdır.

İşyerinde, 30’dan fazla işçinin çalışıyor olması halinde iş güvencesi hükümleri geçerli olacağından işten haksız yere çıkartıldığını düşünen ve yukarıda kapsamda yer alan işçiler işe iade davası açabilecektir. İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde dava açabilir.


Gün boşlukları peşin ödenir mi?

01/04/1978 tarihinde ise başladım. Kesintisiz 1607 gün prim yatırılmış. Şimdi isteğe bağlı olarak sigorta primlerimi ödeyerek emekli olmak istiyorum. Yeni kanuna göre neler yapmalıyım? Sigorta primlerimi peşin ödeme ve kısa surede emekli olma şansım var mı? Ali Tolu

Bir çok okurumuz prim affı ile birlikte geriye dönük eksik günlerin primlerinin ödenip ödenmeyeceğini merak ediyor. Prim affı ile, geçmiş yıllardaki gün boşluklarının primlerinin toplu olarak ödenip gün sayısının artırılması mümkün değildir.

Ancak, bundan sonra isteğe bağlı SSK sigortasına prim ödeyerek eksik günlerinizi tamamlayabilirsiniz. 1 Ekimden sonra isteğe bağlı sigortaya ödenen primler 4/b (Bağ-Kur) sigortalılığı gibi değerlendirileceğinden, okurumuz emekliliğe 3,5 yıl kalınca bir işyerinde SSK’lı olarak çalışıp daha erken emekli olabilecektir.

(Kaynak: Star Gazetesi | 17.07.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.