2008 Yılından Önce – Sonra Maden İşçisi Olanların Emekliliği

Rize’den maden işçisi okurum Ufuk Karaoğlu soruyor:

“Ben Rize’nin Çayeli Bakır işletmelerinde yeraltında çalışan bir işçiyim. Kendim ve 300 kişi adına bizi aydınlatmanızı rica ediyoruz. İnternette ve kulaktan kulağa yayılan o kadar çok kafa karıştıran bilgi var ki inanın net bir şekilde emekliliğimizi hesap edemiyoruz. SGK’ya gidip hesaplattığımızda hepsi farklı bilgi veriyor.

1 Ekim 2008 den sonra maden işlerinde çalışan fakat sigortaya giriş tarihi 1 Ekim 2008 den önce olanlar için emeklilik şartı ve yeraltından sadece 1800 günü olan arkadaşlar için emeklilik şartlarını detaylı öğrenebilir miyiz?”

Yanıtlayalım.

Maden işçilerinin emekliliği çok kafa kurcalayan konulardan biridir.

Sürekli değişen mevzuatımızda böyle ağır yıpranma şartlarına sahip bu iş kolundan pozitif ayrımcı emekli olma koşulları zaman içinde de değişe gelmiştir.

2008 Ekimden Sonra Yeraltı Maden İşçisi Olanların Emekliliği

Maden işyerlerinin yeraltı işlerinde ilk defa 2008/Ekim ayından sonra çalışmaya başlayan sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanma koşullarının 5510 sayılı Kanuna göre belirlenmesi gerekiyor.

Buna göre maden işyerlerinin yeraltı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalışan sigortalılar için yaş şartı 50 oluyor.

Buna göre, maden işyerlerinin yeraltı işlerinde çalışanlardan, bu işlerde;

– En az 20 yıldan beri çalışan,

– 50 yaşını dolduran

– En az 7200 gün

malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olan SSK (4/a) sigortalılarına yaşlılık sigortasından aylık bağlanması gerekiyor.

Tabii 2008 Ekimden sonra madende çalışmaya başlayan bir sigortalının bu işlerde 20 yılı doldurmuş olması henüz imkânsız. Ama bu kapsamda 1800 gün çalışması olması mümkün.

5510 sayılı Kanuna göre fiili hizmet zammına tabi işlerden sayılan maden işlerinin yer altı işlerinde geçen prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için 180 gün, fiili hizmet süresi zammı olarak eklenmesi, ayrıca yaş haddi indiriminden faydalanabilmek için sigortalıların söz konusu işlerde en az 1800 gün çalışmış olmaları gerekiyor.

Bu işlerde 20 yıldan beri çalışmayan ama yine bu kapsamda en az 1800 gün çalışması bulunanların fiili hizmet süresi zamları hiçbir sınırlama olmaksızın emeklilik yaş hadlerinden indirilmesi gerekiyor.

Örneğin maden işyerlerinin yer altı işlerinde ilk defa 2008/Ekim ayından sonra çalışmaya başlayan ve bu işlerde 3600 gün diğer işlerde de 1000 gün çalışan bir sigortalının fiili hizmet süresi zammı; (her 360 gün için 180 gün fiili hizmet süresi zammı verileceğinden) 3600 x 1/2 = 1800 gündür.

Sigortalının prim gün sayısına yapılacak ilave 1800 gün olup, toplam gün sayısı 3600 + 1800 +1000 = 6400 olarak hesaplanması gerekiyor.

Sigortalı için emeklilikte aranan yaş haddi 50 olduğundan yaş haddinden indirilecek süre de 3600 x 1/2 = 1800, 1800/360 = 5 yıl olup, 50 yaştan 5 yıl 45 yaşta iken aylık bağlanması mümkün olacaktır.

2008 Öncesi Madencilerin Emeklilik Hesabı

Yeraltı maden işyerlerinde 2008 Ekimden önce çalışmaya başlayanların emeklilikleri ise;

Eğer en az 20 yıldan beri maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde sürekli çalışan ve bu işlerde en az 5 bin gün primi olan sigortalılara yaşa tabi olmadan emekli olabilirler.

Eğer en az 25 yıldan beri maden işyerlerinin yer altı işlerinde yeraltı münavebeli işlerinde çalışan ve bu işlerde en az 4000 gün prim ödeyen sigortalılara da yaşa tabi olmadan 8 bin 100 gün prim ödemiş sigortalılar gibi yaşlılık aylığı bağlanır.

Yeraltı maden işçiliğinde 1800 günü ve sigortalılık girişi 8.9.1999’dan önce olup 50 yaşını dolduran ve en az 3600 günü (8.9.1999’dan sonra başlayanlar için ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 4500 günü veya sigortalılık süresi aranmaksızın 7 bin günü) olanlar da emekli olabilirler.

(Kaynak: Şevket Tezel / Ali Tezel | 29.03.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.