1 Emekliye 1.69 Çalışan Dönüşüyor

Sosyal güvenlik sisteminde 1 emekliye düşen çalışan sayısını gösteren aktif / pasif oranı 2020 yılında 1.87 olarak gerçekleşti. Stajyer ve kursiyer gibi gerçekte prim ödemeyen kesimler hariç tutulduğunda ise aktif / pasif oranı 1.69 düzeyinde kaldı. Sosyal güvenlik reformundan bu yana aktif / pasif oranında sadece 0.3 puanlık iyileşme kaydedildi. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi

Sosyal güvenlik sistemi 2008 yılında reforma tabi tutuldu. 8 Eylül 1999’dan sonra çalışmaya başlayan kadınlarda 58, erkeklerde 60 olan emeklilik yaşı 2036 yılından itibaren kademeli olarak artırılarak 2048 yılında 65 yaşa çıkartılacak. Reformla, çalışan başına emekli sayısını gösteren sosyal güvenlik sistemindeki aktif / pasif oranının da yükseltilmesi amaçlandı.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) aralık ayı istatistiklerine göre, 2009 yılında 15 milyon 96 bin olan aktif sigortalı sayısı 12 yıllık dönemde 8 milyon 248 bin kişi artarak 23 milyon 344 bine yükseldi. Aynı dönemde SGK’dan gelir ve aylık alanların sayısı ise dosya bazında 4 milyon 2 bin kişi artarak 8 milyon 489 binden 12 milyon 491 bin kişiye yükseldi. (Merak edenler için not: Ölen sigortalıların dul ve yetimlerini de kapsayan ‘kişi’ bazında aylık veya gelir alanların sayısı ise söz konusu dönemde 9 milyon 174 binden 13 milyon 264 bine yükseldi)

SGK, 1 emekliye düşen çalışan sayısını gösteren aktif / pasif oranını aktif sigortalılar ve dosya bazında emekli aylığı alan kişi sayısına göre hesaplıyor. Buna göre, 2009 yılında 1.78 olan aktif / pasif oranı (1 emekliye karşılık çalışan sayısı),2017 yılında 1.95’e yükseldi. Sonrasında 2018’de 1.86’ya, 2019’da da 1.80’e düşen bu oran 2020 yılında 1.87’ye yükseldi.

Yıllara göre aktif sigortalılar ve emekli aylığı alanlar
	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020 Aralık
AKTİF SİGORTALILAR	15.096.728	16.196.304	17.374.631	18.352.859	18.886.989	19.821.822	20.773.227	21.131.838	22.280.463	22.072.840	22.000.964	23.344.547
1- Zorunlu	14.091.527	15.245.933	16.486.178	17.451.302	17.946.880	18.829.866	19.578.731	19.099.026	20.241.389	20.093.780	20.172.891	21.064.613
Zorunlu 4/a, 4/b (Tarım Hariç),4/c	13.061.379	14.130.454	15.351.842	16.382.998	17.007.902	17.949.951	18.766.853	18.367.294	19.511.173	19.374.552	19.542.660	20.490.475
Tarım zorunlu (4/b)	1.014.948	1.101.131	1.121.777	1.056.852	928.454	864.468	797.334	717.876	705.592	696.175	600.787	547.075
Muhtar	15.200	14.348	12.559	11.452	10.524	15.447	14.544	13.856	24.624	23.053	29.444	27.063
2 - Çırak	321.649	349.581	298.180	306.617	320.730	359.948	392.908	1.170.080	368.373	341.659	319.017	346.624
3- Yurt dışı Topluluk	35.930	25.778	32.867	34.600	34.987	28.297	29.926	24.710	21.592	22.899	21.002	16.219
4 - Tarım (4/a-2925)	178.541	152.802	124.911	85.717	62.988	46.996	40.615	36.125	50.602	45.384	41.108	31.250
5- Diğer Sigortalılar	441.907	391.499	331.017	356.340	401.076	409.823	445.366	442.552	462.452	407.996	364.434	445.079
6-Stajyer ve Kursiyerler (*)	27.174	30.711	101.478	118.283	120.328	146.892	285.681	359.345	1.136.055	1.161.122	1.082.512	1.440.762
PASİF SİGORTALILAR
-Dosya	8.488.866	8.820.694	9.274.705	9.635.806	9.893.779	10.227.047	10.808.165	11.171.059	11.418.722	11.867.931	12.214.543	12.490.714
-Kişi	9.173.780	9.518.704	10.015.071	10.382.732	10.595.966	10.921.001	11.384.263	11.755.365	12.154.140	12.613.151	12.977.719	13.264.220
1 - Yaşlılık Aylığı Alanlar	6.228.816	6.473.492	6.816.806	7.065.881	7.284.036	7.504.323	7.854.890	8.121.461	8.402.314	8.729.758	8.968.462	9.133.884
2 - Malullük Aylığı Alanlar	105.095	107.346	109.382	112.241	112.320	116.241	118.801	120.923	123.494	124.936	126.947	124.602
3 - Vazife Malulü Aylığı Alanlar	6.543	6.608	6.711	6.858	6.921	11.536	11.939	12.170	12.934	13.504	14.039	14.381
4 - Ölüm Aylığı Alanlar (Dosya)	2.044.775	2.127.373	2.233.921	2.340.001	2.376.354	2.477.900	2.700.348	2.787.524	2.748.356	2.863.274	2.963.088	3.072.907
5 - Ölüm Aylığı Alanlar (Kişi)	2.701.320	2.796.306	2.944.768	3.057.453	3.049.522	3.142.384	3.247.448	3.343.265	3.451.929	3.576.046	3.692.788	3.813.421
6 - Sürekli İşgöremezlik Geliri Alanlar	57.422	58.499	58.979	60.657	61.467	62.179	65.477	70.081	73.035	75.654	79.209	80.891
7 - Sürekli İşgöremezlik Ölüm Geliri Alanlar (Dosya)	46.215	47.376	48.906	50.168	52.681	54.868	56.710	58.900	58.589	60.805	62.798	64.049
8 - Sürekli İşgöremezlik Ölüm Geliri Alanlar (Kişi)	74.584	76.453	78.425	79.642	81.700	84.338	85.708	87.465	90.434	93.253	96.274	97.041
Aktif / Pasif Oranı	1,78	1,84	1,87	1,90	1,91	1,94	1,92	1,89	1,95	1,86	1,80	1,87

GERÇEK AKTİF / PASİF ORANI DAHA DÜŞÜK

Sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği için ideali 4 olan aktif / pasif oranı Türkiye’de 1.87 olmakla birlikte detaylara inildiğinde gerçekte çok daha düşük olduğu görülüyor.

SGK’nın hesaplamalarda dikkate aldığı aktif sigortalılar içinde çırak, stajyer ve kursiyerler de yer alıyor. Bu üç gruptaki kişilerin sayısı 2009’da 349 bin iken 2016 yılında hızla artarak 1 milyon 529 bin kişiye yükseldi. 2020 yılında ise bu gruptaki kişilerin toplam sayısı 1 milyon 787 bin kişi oldu. Bu kişiler için uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmiyor.

SGK’nın hesaplamasına dahil edilenler arasında isteğe bağlı sigortalılar, tarım işçileri ve yurt dışı topluluk sigortası ödeyenler ile yurt dışı borçlanması yapanlar da yer alıyor. Bu gruptakilerin de prim ödemeleri istikrarlı değil.

Söz konusu grupları dışarıda bırakarak çalışmasından dolayı “zorunlu sigortalı” olan kişilere göre hesaplama yapıldığında durum değişiyor. 2009 yılında 13 milyon 61 bin kişi olan zorunlu sigortalıların sayısı 12 yılda 6 milyon 973 bin kişi artarak 2020’de 21 milyon 64 bin kişiye ulaştı. 12 yıllık dönemde emekli aylığı alanların sayısının 4 milyon kişi arttığını hatırlatalım.

Zorunlu sigortalılar dikkate alınarak hesaplanan aktif / pasif oranı 2009 yılında 1.66 iken 2014 yılında 1.84’e yükseldi, 2020 yılında ise 1.69’a geriledi. 12 yıllık dönemde sadece 0.03 puanlık bir iyileşme sağlanabildi.

Zorunlu sigortalı çalışanlara göre aktif / pasif dengesi

	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020 Aralık
AKTİF SİGORTALILAR	15.096.728	16.196.304	17.374.631	18.352.859	18.886.989	19.821.822	20.773.227	21.131.838	22.280.463	22.072.840	22.000.964	23.344.547
Zorunlu	14.091.527	15.245.933	16.486.178	17.451.302	17.946.880	18.829.866	19.578.731	19.099.026	20.241.389	20.093.780	20.172.891	21.064.613
PASİF SİGORTALILAR (Dosya)	8.488.866	8.820.694	9.274.705	9.635.806	9.893.779	10.227.047	10.808.165	11.171.059	11.418.722	11.867.931	12.214.543	12.490.714
Aktif / Pasif Oranı	1,78	1,84	1,87	1,90	1,91	1,94	1,92	1,89	1,95	1,86	1,80	1,87
Zorunlu sigortalı / Pasif Oranı	1,66	1,73	1,78	1,81	1,81	1,84	1,81	1,71	1,77	1,69	1,65	1,69

ZONGULDAK’TA EMEKLİLER ÇALIŞANLARI YÜZDE 12 AŞTI

SGK’nın yöntemiyle iller bazında yapılan hesaplamalara göre, aktif / pasif oranının en düşük olduğu il 0.89 ile Zonguldak oldu. Yer altında zor koşullarda çalışan kömür işçileri diğer çalışanlara göre daha erken emekli olabiliyorlar. Bunun da etkisiyle Zonguldak’ta 1 emekliye karşılık sadece 0.89 aktif çalışan bulunuyor. İldeki emeklilerin çalışanlara oranı 1.12 düzeyinde yer alıyor. Başka bir ifadeyle, emeklilerin sayısı çalışanlardan yüzde 12 daha fazla.

Zonguldak’ın ardından ikinci sırada yer alan Sinop’ta aktif / pasif oranı 0.92 düzeyinde bulunurken, bu ilde de emeklilerin aktif çalışanlara oranı 1.08 oldu.

Üçüncü sırada yer alan ve Zonguldak gibi madencilerin yoğun olduğu Bartın’da ise aktif / pasif oranı 1 olarak gerçekleşti. Bu ilde 1 emekliye 1 çalışan düşüyor.

ŞIRNAK'TA AKTİF / PASİF ORANI 6.70

Nüfusun genç, emekli sayısının az olduğu güneydoğu illeri aktif / pasif oranı en yüksek iller oldu. İlk sırada yer alan Şırnak’ta aktif / pasif oranı 6.70 (1 emekliye karşılık 6.7 çalışan) olarak gerçekleşirken, onu 5.26 ile Hakkari, 4.39’la Şanlıurfa, 4.18 ile Mardin izledi.

İllere göre sigortalı çalışanların emeklilere oranı
	Aktif	Aylık alan	Aktif/Pasif oranı	Aylık alanların çalışanlara oranı
Adana	521.356	318.731	1,64	0,61
Adıyaman	115.334	51.870	2,22	0,45
Afyonkarahisar	181.378	118.889	1,53	0,66
Ağrı	68.428	19.094	3,58	0,28
Amasya	81.032	72.345	1,12	0,89
Ankara	1.991.691	994.748	2,00	0,50
Antalya	760.751	361.818	2,10	0,48
Artvin	47.325	35.865	1,32	0,76
Aydın	274.682	232.320	1,18	0,85
Balıkesir	328.812	289.922	1,13	0,88
Bilecik	70.411	42.792	1,65	0,61
Bingöl	56.233	17.201	3,27	0,31
Bitlis	61.552	20.131	3,06	0,33
Bolu	96.669	58.490	1,65	0,61
Burdur	68.144	58.854	1,16	0,86
Bursa	983.510	547.815	1,80	0,56
Çanakkale	157.044	124.055	1,27	0,79
Çankırı	48.479	34.931	1,39	0,72
Çorum	114.215	101.139	1,13	0,89
Denizli	315.483	219.489	1,44	0,70
Diyarbakır	301.711	93.381	3,23	0,31
Edirne	109.468	95.984	1,14	0,88

 

(Kaynak: Ahmet Kıvanç / Haber Türk | 19.03.2021)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.