Tarımda Çalışanların SSK'lı Olma Avantajı

Kamu idarelerinde tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar hariç olmak üzere tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar Ek-5 olarak adlandırılarak SSK (4/1-a) kapsamında sigortalı sayılmıştır. Bu durum 4/1-b kapsamında sigortalı sayılan isteğe bağlı sigortaya göre daha az primle ve avantajlı emeklilik anlamına gelmektedir.

Bu nedenle SGK mevzuatında EK 5 olarak adlandırılan tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanların sigortalılığı avantajlıdır. Bu kapsamda hizmet akdi unsurlarını taşımayan köy ve mahallelerde sürü yöneticiliği (çobanlık) faaliyeti yapanlarda, talep etmeleri hâlinde sigortalı sayılacaklardır.

SİGORTALI OLMA ŞARTLARI

Tarım veya orman işlerinde Ek 5 kapsamında sigortalı olabilmek için öncelikle 18 yaşını doldurmuş olmak gerekmektedir. Ayrıca;

• (4/1-a), (4/1-b) ve (4/1-c) ile Banka, Oda ve Borsa… Sandıklarına tabi olarak çalışmamak ya da bu sigortalılıklardan dolayı emekli maaşı/geliri almamak ve
• İsteğe bağlı sigortalı veya isteğe bağlı iştirakçi olmamak, gerekmektedir.

SGK Kanununun 4/1-b (4) numaralı alt bendi kapsamında sigortalı olup yıllık tarımsal faaliyet gelirleri içindeki kazancının asgari ücretin altına düştüğünü muafiyet belgesi ile belgeleyen sigortalılar yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının prime esas günlük kazanç alt sınırına göre belirlenen tutardan az olduğunu “Sigortalılık Muafiyet Belgesi” ile belgeleyenler de bu kapsamda sigortalı olabilirler. 

SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI

Tarım işlerinde süreksiz çalışanların “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni sürekli ikametlerinin ya da çalıştıkları yerin bağlı bulunduğu muhtarlık ile ikamet ettikleri veya çalıştıkları il ya da ilçede bulunan tarım müdürlüklerine ve ziraat odalarına onaylatıp, sürekli ikametlerinin bağlı olduğu veya çalıştıkları sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri gerekmekte olup, bunların sigortalılıkları, müracaat ettikleri tarih itibarıyla başlatılacaktır.

Ormanlarında ağaçlandırma, bakım, imar, yol yapımı, kesme, toplama, taşıma, imal gibi orman işlerini vahidi fiyat usulüne göre verilmesi hâlinde bu işlerde çalışanlar da “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni sürekli ikametlerinin bağlı bulunduğu muhtarlık ile sürekli ikametlerinin bulunduğu veya çalıştıkları yerin bağlı olduğu Orman Genel Müdürlüğü ve bölge müdürlükleri ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı il müdürlükleri aracılığıyla veya kalkındırma kooperatiflerine onaylatıp sürekli ikametlerinin bağlı olduğu SGK Müdürlüğüne müracaat edecekler, bunların sigortalılıkları ise müracaat ettikleri tarihten itibaren başlatılacaktır.

ÖDENMESİ GEREKEN SGK PRİMİ

Ek 5 göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanların primlendirmesinde ay 30 gün, yıl ise 360 gün olarak dikkate alınmaktadır.

Süreksiz tarım sigortasına müracaat eden sigortalılar, asgari ücret ile asgari ücretin 7,5 katı arasındaki matrahlara göre kendileri tarafından belirlenen günlük kazancın 30 katının %34,5’i oranında prim ödeyeceklerdir. Bu primin %20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, %12,5’i genel sağlık sigortası, %2’si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primidir. 

Bu kapsamdaki sigortalılar, her aya ait primlerini ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar SGK’ya öderler. Yasal süresi içinde ödenmeyen primlere ödenme tarihine kadar gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaktadır.

SİGORTALILIĞIN SONA ERMESİ

Ek 5 kapsamında tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların sigortalılığı; SGK kanunu gereğince diğer zorunlu (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı…) sigortalılıklara istinaden sigortalı olarak çalışmaya başlamaları hâlinde çalışmaya başladıkları tarihte sona ermektedir. Ayrıca;

• Sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunanların borçsuz olmaları hâlinde talep tarihinden,
• Prim borcu olanlardan talepte bulunanların primi ödenmiş son günden,
• Gelir ya da aylık talebinde bulunanların aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden, 
• EK 5 maddesi kapsamında prim ödeyen ve sadece bu kapsamda prim borcu bulunan sigortalıların, tahsis talep tarihinden önce veya sonra ek 5 prim borcunu ödemek istemeyerek talepte bulunmaları hâlinde, sigortalılıkları, primi ödenmiş son günden,
• Ölen sigortalının, ölüm tarihinden,

 İtibaren sona erecektir. Askerlik görevini yapanların askere alındıkları, tutukluluk ve hükümlülük kararı verilenlerin ise karar verildiği tarihten itibaren sona erdirilecektir.

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 28.12.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.