Milyonların Gözü Asgari Ücrette

Asgari ücret tespit komisyonu 2021 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere bu hafta ilk toplantısını yapacak. İşçi, işveren ve devlet temsilcilerinin yer aldığı komisyon, dördüncü toplantıda yeni asgari ücreti belirleyecek. Pandemi dolayısıyla kısa çalışma ve ücretsiz izinde olduğu için milyonlarca kişi 2020 yılı asgari ücretini tam alamazken, yeni yılda asgari ücretin ne kadar artırılacağı merak ediliyor. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç yazdı.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, gelecek yıl uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere bu hafta çalışmalara başlayacak. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk başkanlığında ilk toplantısını cuma günü gerçekleştirecek komisyonda işçi, işveren ve devlet adına 5’er üye görev yapıyor. İşçileri en fazla üyeye sahip işçi sendikaları konfederasyonu olarak TÜRK-İŞ, işverenleri de Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor. Kararların oy çokluğu ile alındığı komisyon, ay içinde yapacağı dördüncü toplantıda yeni asgari ücreti ilan edecek.

Asgari ücret 2016 yılında yüzde 30.0, 2017’de yüzde 7.9, 2018’de yüzde 14.2, 2019 yılında yüzde 26.1, 2020 yılında da yüzde 15 oranında artırıldı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ise yıllık bazda 2015’te yüzde 8.81, 2016’da yüzde 8.53, 2017’de yüzde 11.92, 2018’de yüzde 20.30, 2019 yılında da yüzde 11.84 oranında arttı. Asgari ücret, 2017 yılı hariç diğer yıllarda bir önceki yıl gerçekleşen enflasyonun üzerinde artırıldı.

Merkez Bankası’nın son enflasyon raporunda 2020 yılı enflasyon rakamı yüzde 12.1 olarak tahmin edildi. Son yıllardaki artışlar dikkate alındığında 2021 yılında uygulanacak asgari ücretin yüzde 12’den daha yüksek bir oranda artırılması beklenebilir. Ancak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TOBB’un toplantısında dile getirdiği “acı reçete” sözlerini de dikkate almak gerekir. Acı reçetenin ücretleri kapsayıp kapsamadığı, asgari ücret görüşmeleri ile belli olacak.

Net asgari ücret yüzde 12 artış yapıldığında 2 bin 603 TL, yüzde 15 artış yapıldığında ise 2 bin 673 TL’ye yükselecek.

NET ÜCRETİN İÇİNDE AGİ DE YER ALIYOR

Asgari geçim indirimi (AGİ) uygulaması başladığından beri net asgari ücret bekar işçi için ödenen AGİ tutarı dahil edilerek açıklanıyor. 2020 yılında 2324.71 TL olan net asgari ücretin 220.73 TL’sini AGİ oluşturuyor. Bekar asgari ücretli çalışandan 154.50 TL gelir vergisi, 22.34 TL damga vergisi olmak üzere ayda 176.84 TL vergi alınıyor.

Brüt 2943 TL olan asgari ücretin işverene maliyeti ise 3 bin 458 TL’ye ulaşıyor.

TÜRK-İŞ, DİSK ve HAK-İŞ geçen yıl yaptıkları ortak açıklamada, asgari ücretin AGİ hariç ve net olarak açıklanmasını, ücretlerin asgari ücrete tekabül eden kısmının da vergiden muaf tutulmasını talep etti.

ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ SÜRECEK Mİ?

Asgari ücrete yapılacak zam oranını belirleyici unsurlardan birini de asgari ücret desteğinin akıbeti oluşturacak. 2019 yılında 500’den fazla işçi çalıştıran işyerlerinde işçi başına aylık 100 lira, 500’den az işçi çalıştıran işyerlerinde de 150 lira hazine desteği sağlandı. 2020 yılında ise işçi başına 75 lira destek uygulandı. Asgari ücret desteği gelecek yıl devam etmezse işçinin cebine tek kuruş girmeden işverenin maliyeti daha başlangıçta yüzde 2.5 oranında artacak. İşçi ve işveren sendikaları asgari ücret desteğinin devam etmesini istiyor.

AVRUPA’DA EN DÜŞÜK BEŞ ÜLKE ARASINDAYIZ

Ücret düzeyi ne olursa olsun tüm çalışanları doğrudan ve dolaylı ilgilendiren asgari ücret, 2018 ve 2020 yılındaki döviz kuru artışları karşısında euro bazında adeta eridi. Türkiye asgari ücret bakımından euro bazında Avrupa’da işçiliğin en ucuz olduğu ülkeler arasına geriledi. Türkiye’de 2004 yılında 239 euro olan brüt asgari ücret, 2016’da 519 euroya çıktı. Döviz kurundaki artış nedeniyle 2017’de 479, 2018’de 446, 2019’da 422 euroya gerileyen asgari ücret 2020 ocak ayında 440 euro oldu. Ancak, kur artışının hızlanması nedeniyle temmuzda 383 euroya, şimdi de 367 euroya geriledi.

Avrupa Birliği (AB) üyesi ve aday 26 ülke arasında (Norveç, İzlanda, İsviçre, İtalya gibi AB üyesi ülkelerde asgari ücret uygulaması bulunmuyor) iki yıldır Türkiye’nin altında sadece 4 ülke bulunuyor. Bu ülkeler sırasıyla Sırbistan (344),Karadağ (331),Bulgaristan (312) ve Arnavutluk (209). Ucuz işçilik bakımından Türkiye söz konusu dört ülke ile aynı kulvarda yer alıyor.

Türkiye, 2004 yılında Avrupa’da asgari ücret uygulanan 23 ülke arasında 12. sırada yer alıyordu. 2004’te asgari ücret Bulgaristan’da 61, Türkiye’de 239 euro düzeyinde bulunuyordu. Bulgaristan’daki asgari ücret Türkiye’deki rakamın dörtte biri seviyesinde yer alıyordu. 2020 yılı aralık ayında Bulgaristan’daki asgari ücret Türkiye’deki rakamın yüzde 85’ine ulaştı. Aradaki fark 55 euroya indi.

2004 yılında Türkiye’deki asgari ücret, 175 euro olan Polonya’yı yüzde 36 geçerken, bu yıl Polonya Türkiye’ye yüzde 59 fark arttı.

Aylık brüt asgari ücret (Euro)
	2004	2010	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Belçika	1.186	1.387	1.502	1.502	1.532	1.563	1.594	1.626
Bulgaristan	61	123	184	215	235	261	286	312
Çekya	207	302	332	366	407	478	519	546
Almanya			1.440	1.440	1.498	1.498	1.557	1.584
Estonya	159	278	390	430	470	500	540	584
İrlanda	1.073	1.462	1.462	1.546	1.563	1.614	1.656	1.707
Yunanistan	631	862	684	684	684	684	684	758
İspanya	537	739	757	764	826	859	1.050	1.108
Fransa	1.215	1.344	1.458	1.467	1.480	1.498	1.521	1.539
Hırvatistan		345	396	408	433	462	506	537
Letonya	119	254	360	370	380	430	430	430
Litvanya	130	232	300	350	380	400	555	607
Lüksemburg	1.403	1.683	1.923	1.923	1.999	1.999	2.071	2.142
Macaristan	202	272	333	351	412	445	464	452
Malta	541	660	720	728	736	748	758	777
Hollanda	1.265	1.408	1.502	1.525	1.552	1.578	1.616	1.680
Polonya	175	321	410	434	453	503	523	583
Portekiz	426	554	589	618	650	677	700	741
Romanya	68	142	218	232	275	408	446	461
Slovenya	471	597	791	791	805	843	887	941
Slovakya	148	308	380	405	435	480	520	580
İngiltere	1.054	1.076	1.379	1.512	1.393	1.401	1.453	1.583
Karadağ			288	288	288	288	331	331
Makedonya			214	227	240	279
Arnavutluk	75	130	157	160	163	181	211	209
Sırbistan	116	222	235	234	248	285	308	344
Türkiye	239	338	424	519	479	446	390	383
ABD	707	872	1.035	1.154	1.192	1.048	1.098	1.122
Kaynak: Eurostat

ASGARİ ÜCRET NELERİ ETKİLİYOR?

Asgari ücret, çalışanların yanı sıra milyonlarca vatandaşı şu yollarla etkiliyor:

– Asgari geçim indirimi

– İşçi ve işverenin sosyal güvenlik primleri

– Bağ-Kur primleri

– Genel Sağlık Sigortası primi

– İşsizlik Sigortası primi

– Sosyal Güvenlik Destek Primi

– Asgari ücretle çalışanların kıdem tazminatı

– İhbar tazminatı

– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun verdiği idari para cezaları

– Çeşitli vergilerle ilgili para cezaları

– Ücretten kesilen gelir ve damga vergisi

– Çıraklar ve stajyer öğrencilerin SGK primleri ve ücretleri

– Doğum, askerlik ve yurt dışı borçlanması

– İsteğe bağlı sigorta primleri

– Taksici, dolmuşcu, rehber ve part – time çalışanların sigorta primleri

– İkili sözleşme bulunmayan ülkelere çalışmaya giden işçilerin sigorta primleri

– Genel Sağlık Sigortası ödemelerinde gelir testi kriteri

– Geçici işsizlik ödeneği

– İşsizlik maaşı

– Evde bakım ücreti

– 65 yaş ve engelli aylığı

– Emekli aylıkları

– Teşvik uygulamalarındaki sübvansiyonlar

– Bireysel Emeklilik Sigortası için sağlanan devlet katkısı

(Kaynak: Ahmet Kıvanç / Haber Türk | 30.11.2020)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.